Ταυτισμένο με τα Χριστούγεννα και τα όνειρα των παιδιών, το Ροβανιέμι δεν ήταν πάντα το τεράστιο χριστουγεννιάτικο θεματικό πάρκο στην άκρη της Φινλανδίας που οι περισσότεροι έχουμε στο μυαλό μας. Αυτή είναι η ιστορία του.
Είναι ένας προορισμός της Αρκτικής που, όταν το χιόνι το μετατρέπει σε wonderland, προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο με το όμορφο σκηνικό, τα χιονοδρομικά κέντρα και – ιδιαίτερα τον Δεκέμβριο – τη Χριστουγεννιάτικη μαγεία.
Επειδή, εκτός από το γεγονός ότι είναι η πρωτεύουσα της Λαπωνίας, το Ροβανιέμι είναι επίσης το επίσημο σπίτι του Άγιου Βασίλη.
Κι όμως, παρόλο που οι εβδομάδες που φτάνουν μέχρι τα Χριστούγεννα το λούζουν με εορταστική λάμψη, το Ροβανιέμι είναι ένα μέρος που έχει γνωρίσει το ακραίο σκοτάδι. Όχι μόνο στους μακρούς χειμερινούς μήνες, όταν ο ήλιος μόλις σκαρφαλώνει στον ορίζοντα, αλλά και την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η ιστορία της μεταμόρφωσης του Ροβανιέμι από μια πόλη-«φάντασμα» στον εύθυμο προορισμό που σήμερα, αντανακλά τόσο το εξαιρετικό πνεύμα μιας πόλης που επιβιώνει στην άκρη του πολιτισμού, αλλά και έναν πολύ ιδιαίτερο δεσμό μεταξύ ανθρώπων και ζώων.
Και δεδομένου ότι αυτά τα ζώα είναι τάρανδοι – είναι μια πολύ καλή ιστορία που λένε τα Χριστούγεννα.
Οι ίδιοι οι δρόμοι του Ροβανιέμι αποτίουν φόρο τιμής στο ζώο που επέτρεψε στους ανθρώπους να επιβιώσουν σε αυτό το μοναχικό μέρος του κόσμου.
Λαπωνική φιλοξενία
Το 1950, ενώ το Ροβανιέμι ξαναγεννιόταν από τις στάχτες του, έλαβε μια απροσδόκητη επίσκεψη από την Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Έλινορ Ρούσβελτ, η οποία ήρθε να δείξει εμπράκτως την υποστήριξή της για την μεταπολεμική ανάκαμψη της πόλης.
Με προειδοποίηση μόνο μιας εβδομάδας, αξιωματούχοι έσπευσαν να χτίσουν ένα ξύλινο σπιτάκι που θα μπορούσε να υποδεχτεί την πρώτη Κυρία.
Η πολυπροβεβλημένη επίσκεψη της Ρούσβελτ ήταν ένας θρίαμβος για τον Ροβανιέμι. Το ταπεινό σπιτάκι όπου έμεινε η κυρία Ρούσβελτ έγινε η καρδιά του χωριού του Άγιου Βασίλη, ένα θεματικό πάρκο αφιερωμένο στα Χριστούγεννα.
Η συνάντηση με τον Άγιο Βασίλη, το φως από το άκρως εντυπωσιακό Βόρειο Σέλας και οι βόλτες με τους ταράνδους συνδυάστηκαν με τη ζεστή φιλοξενία της Λαπωνίας.
Το ταχυδρομείο του Άγιου Βασίλη (96930 Napapiiri, Φινλανδία) λαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες γράμματα κάθε χρόνο.
Ο Ροβανιέμι πέτυχε το φαινομενικά αδύνατο: την προσέλκυση τουριστών στον Αρκτικό Κύκλο στα βάθη του χειμώνα.
Η Irene Kangasniemi, καλλιτέχνης, είναι μεταξύ των τοπικών ανθρώπων που ζουν σήμερα από την παγκόσμια φήμη των Χριστουγέννων της Λαπωνίας. Ντύνει με κοσμήματα και έργα τέχνης τα κέρατα των ταράνδων. «Οι τάρανδοι ξέρουν να επιβιώνουν», λέει. «Είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι ήρθαν εδώ μετά την εποχή των παγετώνων».
Το Kangasniemi ακολουθεί έναν παραδοσιακό λαπωνικό τρόπο ζωής. Τρέφεται μεμούρα και μανιτάρια, και κάνει παραδοσιακά πιάτα όπως το joulutorttu, μία χριστουγεννιάτικη τάρτα.
Τα εδέσματα αυτά αποτελούν τυπικό δείγμα του γευστικού λαπωνικού φαγητού. Ίσως λιγότερο εορταστικό, το σοταρισμένο κρέας ταράνδων – poronkäristys – είναι μια δημοφιλής λιχουδιά στη Φινλανδία όλο το χρόνο. Άλλα παραδοσιακά τρόφιμα της Λαπωνίας που απολαμβάνουν οι τουρίστες περιλαμβάνουν σολομό, πίτες και ζεστό κρασί.