Έλλη Λαμπέτη : ζωή σαν αρχαία τραγωδία και ο καρκίνος που της πήρε τη φωνή

ΗΈλλη Λαμπέτη γεννήθηκε στα Βίλια Αττικής και το πραγματικό της όνομα ήταν Έλλη Λούκου.

Το όνομα «Λαμπέτη» το επέλεξε ο θείος της από τους ήρωες του Αστραπόγιαννου.

«Λαμπέτη, εδείλιασα!… Τα σώθικά μου άσπλαχνο εθέρισε βόλι, πικρό» ξεκινά το ποίημά του

ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης. Ο πατέρας της, Κώστας Λούκος, είχε μια ταβέρνα στα Βίλια και η

μητέρα της ήταν η Αναστασία Σταμάτη. Η Έλλη είχε έξι αδέρφια, εκ των οποίων ένα δίδυμο αδελφό,

που πέθανε από φωματίωση το 1941. Η Ελλη ήταν 15 και δεν το ξεπέρασε ποτέ.

Μετά τη δικτατορία του Μεταξά, το 1928, η οικογένειά της εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου

άλλαξε αρκετές διευθύνσεις. Ο ερχομός στην Αθήνα φύτεψε τον σπόρο για το θέατρο και κατ΄επέκταση

την υποκριτική, μιας και κάθε μέρα περνούσε από το Εθνικό Θέατρο για να πάει στο σχολείο της.

Κάθε μέρα έλεγε μέσα της ότι αυτό θα γίνει το σπίτι της, παρόλο που στην πρώτη της θεατρική επαφή

είχε πει στον θείο της ότι δεν την ενδιαφέρει.

Στα 15 της έσπρωξε με μανία στο κατώφλι του Εθνικού Θεάτρου, εκεί όπου θα γνώριζε την πρώτη

απόρριψη. Η απαγγελία της σε ποίημα του Πολέμη δεν ενθουσίασε την επιτροπή, η οποία μάλιστα

θεώρησε πως δεν υπάρχει ψήγμα ταλέντου στη Λαμπέτη και την απέρριψε παμψηφεί.

Λίγο καιρό αργότερα την απέρριψε και η επιτροπή της Σχολής Κοτοπούλη, εκεί όπου ήταν και ο

μετέπειτα μεγάλος της έρωτας Δημήτρης Χορν. Ο θείος της και φίλος του Σπύρου Μελά

διαμεσολάβησε στην Μαρίκα Κοτοπούλη για να την δεχτεί στη σχολή. Τότε ήταν που άλλαξε

και το επώνυμό της από Λούκου σε Λαμπέτη.

Το 1942, σπουδάστρια της σχολής ακόμη, συμμετείχε σε δύο παραστάσεις της Κοτοπούλη, η οποία

εκτιμώντας τις δυνατότητές της, την έχρησε τον ιδιο χρόνο πρωταγωνίστρια στο έργο «Η Χάινελε

πάει στον Παράδεισο» του Γκέρχαρντ Χάουπτμαν, με το οποίο κατέκτησε το κοινό. Το 1952, και

κατά προτροπή του Μάριου Πλωρίτη, συγκρότησε θίασο μαζί με τους αξεπέραστους ηθοποιούς,

Γιώργο Παππά και Δημήτρη Χορν. Ο εξαιρετικός αυτός θίασος, που από τους δημοσιογράφους

χαρακτηριζόταν σαν ο «θίασος των άστρων», έδωσε επιτυχημένες παραστάσεις. Όταν το 1956,

ο Γιώργος Παππάς, άρρωστος πια από καρκίνο, αποσύρθηκε, η Λαμπέτη με τον Χορν, αχώριστο

τότε σύντροφό της, συγκρότησαν το θίασο Λαμπέτη-Χορν, και έδωσαν παραστάσεις που έγραψαν

ιστορία, όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και στην Κύπρο, την Αίγυπτο, την Κωνσταντινούπολη.

Η συνεργασία της με το Θέατρο Τέχνης την καθιερώνει

ως εξαίρετη ηθοποιό

Από το 1946 ως το 1948 συνεργάστηκε με τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης και μέσα από

τους μοναδικούς ρόλους της, καθιερώθηκε σαν εξαιρετική ηθοποιός. Στη συνέχεια, συνεργάστηκε

με το θίασο της Κατερίνας (1948) , αλλά και με το Εθνικό Θέατρο (1948). Το 1949 και για δύο

χρόνια, ανήκε στο θίασο του Κώστα Μουσούρη και πρωταγωνίστησε  σε εξαιρετικές παραστάσεις.

Ξεχώρισαν οι ερμηνείες της στον «Γυάλινο κόσμο», στην «Αντιγόνη» και στο πρώτο ανέβασμα

του «Ματωμένου Γάμου» στην Ελλάδα, παράσταση για την οποία έγραψε τη γνωστή πλέον

μουσική ο Μάνος Χατζιδάκις.

Ο Μάριος Πλωρίτης και ο θυελλώδης έρωτας με τον

Δημήτρη Χορν

Ο γάμος της με τον Μάριο Πλωρίτη το 1950 υπήρξε ατυχής. Χώρισαν το 1953, όταν γνωρίστηκε με

τον Δημήτρη Χορν. Ο Πλωρίτης παρέμεινε αιώνιος φίλος της και στάθηκε δίπλα της μέχρι το τέλος της ζωής της).

Πριν γίνει επίσημα ζευγάρι με τον Χορν, έχασε τον πατέρα της, τον Μάρτιο του 1953. Ο Δημήτρης

Χορν και η Έλλη Λαμπέτη υπήρξαν φλογερό ζευγάρι και στον κινηματογράφο και στη ζωή.

Γνωρίστηκαν όταν η Λαμπέτη ήταν φοιτήτρια στη δραματική σχολή. Το πρώτο συναίσθημα που

ένιωσαν ο ένας για τον άλλον ήταν αντιπάθεια. Σύντομα όμως μετατράπηκε σε  θυελλώδη έρωτα.

Ο σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης είχε πει πως όταν οι δύο ηθοποιοί είχαν γύρισμα, προσπαθούσε

να τους κρατήσει χωριστά τις νύχτες ώστε να μην είναι εξαντλημένοι την επόμενη μέρα στη δουλειά….

Έπειτα από έξι χρόνια κοινής ζωής, το 1959, ο Χορν και η Λαμπέτη χώρισαν. Η είδηση δεν άρεσε

καθόλου στους πιστούς θαυμαστές τους. Κανείς δεν έμαθε τους λόγους που οδήγησαν το ζευγάρι

να ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους. Οι δυο καλλιτέχνες σοβαροί και επιλεκτικοί στις παρέες

τους, προστάτευσαν το μυστικό τους μέχρι το τέλος. Για πολλά χρόνια δεν μιλούσαν καν μεταξύ

τους, ενώ από τη στιγμή του χωρισμού, δεν έπαιξαν ποτέ ξανά μαζί…

Το 1955 χάνει την αδελφή της Κούλα από καρκίνο και παθαίνει πάρεση (παράλυση του Bell), η οποία

προκαλεί παράλυση της μιας πλευράς του προσώπου. Στην Έλλη είχε ως αποτέλεσμα να χάσει

παροδικά το φως της.  Το 1958 χάνει από καρκίνο και την άλλη αδελφή της.

Μετά το χωρισμό της με τον Δημήτρη Χορν το 1959, συνέχισε τη δεκαετία του ’60 να παίζει με

δικό της θίασο, με τον οποίο παρουσίασε  έργα με μεγάλη επιτυχία. Κάποιες χρονιές ενδιάμεσα,

συνεργάστηκε για λίγο με το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Βορείου Ελλάδας και το Λαϊκό του

Μάνου Κατράκη. Στο σύνολο της καριέρας της πρωταγωνίστησε σε πάνω από 80 θεατρικά έργα,

με καλύτερες εμφανίσεις της:  «Γυάλινος Κόσμος», «Αντιγόνη», «Ήταν Όλοι τους Παιδιά μου»,

«Ματωμένος Γάμος», «Η Κληρονόμος», «Νυφικό Κρεβάτι», «Λεωφορείο ο Πόθος», «Μαμζέλ Πέπσι»,

«Γλυκιά Ίρμα»,  «Βυσσινόκηπος», «Δεσποινίς Μαργαρίτα», «Φιλουμένα Μαρτουράνο», «Νόρα»,

«Μονόπρακτα» και πολλά άλλα, με κορυφαία ίσως, την τελευταία εμφάνισή της το 1981, στα

«Παιδιά ενός Κατώτερου Θεού», που υποδυόταν με μοναδικό τρόπο την κωφάλαλη Σάρα, δίνοντας

ρεσιτάλ ηθοποιίας. «Είσαι η πιο ερωτική κωφάλαλη που έχει περάσει από το θέατρο» της είχε

δηλώσει μαγεμένος από την ερμηνεία της ο Μάνος Χατζηδάκις.

Η αποτυχία της υιοθεσίας και η μάχη με τον καρκίνο

Μετά τον χωρισμό της από τον Χορν γνώρισε και παντρεύτηκε τον Αμερικανό συγγραφέα

Φρέντερικ Γουέικμαν, με τον οποίο χώρισε το 1976 μετά από πολλά προβλήματα. Ο καρκίνος

έκανε την εμφάνιση του στη ζωή της ηθοποιού το 1969, αφού της στέρησε τις αγαπημένες της

αδερφές, τις οποίες έχασε όλες (εκτός από την αδερφή της Αντιγόνη, η οποία έζησε αρκετά

χρόνια και μετά τον θάνατο της Έλλης) από καρκίνο του μαστού. Μετά την ολική μαστεκτομή

στην οποία υποβλήθηκε στις ΗΠΑ, επιστρέφει και προσπαθεί να το ξεπεράσει.

Μια προσπάθεια υιοθεσίας (της μικρής Ελίζας) από κοινού με τον Γουέικμαν, της δημιούργησε πλείστα

προβλήματα, όταν δικαστική απόφαση την υποχρέωσε να επιστρέψει το παιδί, μετά παρέλευση

4 χρόνων, στους φυσικούς γονείς του. Η περιπέτεια αυτή της δημιούργησε γενική κατάπτωση και

μελαγχολία, που την κράτησε μακριά από το θέατρο. Η Λαμπέτη ήθελε πολύ αυτό το παιδί, αλλά το

δικαστήριο στο τέλος δεν τη δικαίωσε..

Ο καρκίνος έκανε την επανεμφάνισή του μετά από 11 χρόνια και οι μεταστάσεις ήταν συνεχείς. Οι

χημειοθεραπείες, στις οποίες υποβλήθηκε, έπληξαν τις φωνητικές της χορδές, με αποτέλεσμα σταδιακά

να χάσει και τη φωνή της. Η τελευταία παράσταση στην οποία πρωταγωνίστησε στην Αθήνα ήταν

το «Σάρα – Τα Παιδιά ενός κατώτερου Θεού».

Στον κινηματογράφο, αν και έκανε την πρώτη της εμφάνισή το 1946, στην ταινία «Αδούλωτοι Σκλάβοι»

, δεν συμμετείχε,  παρά σε δέκα μόνο ταινίες σε όλη της την καριέρα. Εντούτοις οι ερμηνείες της

στις πολυβραβευμένες ταινίες  «Κυριακάτικο Ξύπνημα» (1954), «Το κορίτσι με τα Μαύρα» (1956)

και «Το Τελευταίο Ψέμα» (1958) του Μιχάλη Κακογιάννη, καθώς και στην «Κάλπικη Λίρα» (1955)

του Γ. Τζαβέλλα, πήραν τις καλύτερες κριτικές σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Με τη Φίνος Φιλμ συνεργάστηκε μόνο στην ταινία «Το Τελευταίο Ψέμμα», η οποία συμμετείχε

στο Φεστιβάλ των Καννών με ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια. Σ’ αυτή την ταινία η Έλλη Λαμπέτη

κέρδισε το βραβείο των Κριτικών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αγγλίας, οι οποίοι και την

αποκάλεσαν αρχαία θεά και  νέα Γκρέτα Γκάρμπο.

Η Έλλη Λαμπέτη πέθανε στις 3 Σεπτεμβρίου 1983 στις 7:30 το πρωί στο νοσοκομείο Mount Sinai

Hospital των ΗΠΑ, όπου είχε μεταβεί λίγες εβδομάδες πριν. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1983 η σορός της

μεταφέρθηκε στην Αθήνα και στις 6 Σεπτεμβρίου 1983 κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη στο Α’

Νεκροταφείο Αθηνών.

Με πληροφορίες από wikipedia, Μηχανή του Χρόνου, finosfilm.com.