Η κρεατινίνη είναι προϊόν του μεταβολισμού που παράγεται σε καθημερινή βάση και αποβάλλεται από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Η φυσιολογική απομάκρυνση της κρεατινίνης από το σώμα προϋποθέτει την καλή λειτουργία των νεφρών, τα οποία λειτουργούν ως το φίλτρο που απομακρύνει τα άχρηστα υποπροϊόντα του μεταβολισμού.
Η αιματολογική εξέταση για την κρεατινίνη και την ουρία αίματος χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών.
Τα αυξημένα επίπεδα της κρεατινίνης δεν αποτελούν άμεσα την αιτία εκδήλωσης ανησυχητικών συμπτωμάτων.
Ωστόσο, τα παρακάτω συμπτώματα συνδέονται έμμεσα με την αυξημένη κρεατινίνη και μπορούν να αποδοθούν σε υποκείμενη δυσλειτουργία των νεφρών:
- Δύσπνοια
- Μειωμένη ποσότητα ούρων
- Σκούρο χρώμα στα ούρα
- Οίδημα (πρήξιμο) γύρω από τα μάτια, στο πρόσωπο, τα πέλματα
- Πόνος στη μέση (ακτινοβολεί από τα νεφρά)
- Κόπωση και λήθαργος
- Δέκατα
- Απώλεια όρεξης
- Πονοκέφαλος
- Σύγχυση και πνευματική αποδιοργάνωση
Εξέταση της κρεατινίνης- Πότε γίνεται
Η εξέταση της κρεατινίνης είναι χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις, όπως:
Ως εξέταση ρουτίνας στον προληπτικό έλεγχο υγιών ατόμων, καθώς και στον διαγνωστικό έλεγχο των ασθενών που πάσχουν από οξέα ή χρόνια νοσήματα.
Σε χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν τα νεφρά (όπως ο διαβήτης), η κρεατινίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για την παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου όσο και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
Στην αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας πριν από τη διενέργεια εξετάσεων, όπως η αξονική τομογραφία. Συχνά, στις εξετάσεις αυτές, χρειάζεται να χορηγηθούν φάρμακα που μπορεί να επιδεινώσουν κάποια προϋπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια.
Στην εκτίμηση των ασθενών πριν από την έναρξη θεραπειών που μπορεί να επηρεάσουν τη νεφρική λειτουργία (χημειοθεραπευτικά, αντιφλεγμονώδη κ.ά.).
Δεδομένου ότι η κρεατινίνη παράγεται και αποβάλλεται με ένα σχετικά σταθερό ρυθμό από το σώμα, η ανίχνευση της ποσότητάς της στα ούρα βοηθά στην αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών ή άλλων διαταραχών του ουροποιητικού συστήματος.
Οι μετρήσεις κρεατινίνης, σε συνδυασμό με την ηλικία, το βάρος και το φύλο του ασθενούς, χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό της σπειραματικής διήθησης των νεφρών, η οποία είναι μια διαγνωστική εξέταση για εκτίμηση της νεφρικής βλάβης.
Ποια είναι η προετοιμασία για την εξέταση;
Δε χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία. Για την εκτίμηση της κρεατινίνης αίματος χρειάζεται μία απλή αιμοληψία μικρής ποσότητας αίματος. Για την κρεατινίνη ούρων συλλέγεται δείγμα σε ένα ουροδοχείο.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές της κρεατινίνης αίματος;
Οι φυσιολογικές τιμές κρεατινίνης αίματος συνήθως είναι 0,6-1,3 mg/dL. Το κάθε εργαστήριο δίνει τις δικές του τιμές αναφοράς που είναι πιθανόν να διαφέρουν λίγο. Οι τιμές της κρεατινίνης αίματος είναι δυνατόν να επηρεάζονται από το φύλο (λίγο χαμηλότερη φυσιολογική τιμή στις γυναίκες), την μυϊκή μάζα, την διατροφή, την πρόσληψη υγρών (πχ σε περίπτωση αφυδάτωσης η κρεατινίνη αίματος αυξάνει) και από την θερμοκρασία του σώματος.