Εμπλοκή με το εφάπαξ. Αδυναμία καταβολής από τα Ταμεία

Σε αναμονή πάνω από 62.000 εφάπαξ από όλους του Τομείς Πρόνοιας, με το συνολικό κόστος να υπερβαίνει το 1,4 δισ. ευρώ

«Παγώνει» η καταβολή των εφάπαξ, λόγω αδυναμίας εύρεσης νέου τρόπου υπολογισμού. Υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε αναμονή πάνω από 62.000 εφάπαξ από όλους του Τομείς Πρόνοιας, με το συνολικό κόστος να υπερβαίνει το 1,4 δισ. ευρώ.

Η εκτίμηση που υπάρχει από αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες είναι ότι, με δεδομένη και την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί νέος τρόπος υπολογισμού εφάπαξ, πριν από τον Οκτώβριο.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για να εκδοθούν οι απαραίτητες εγκύκλιοι και να επαναλειτουργήσουν τα μηχανογραφικά συστήματα όλων των Ταμείων, ώστε να ξαναρχίσουν να εκδίδουν αποφάσεις απονομής εφάπαξ, μπορεί να χρειαστεί να παρέλθει ακόμα και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, όπως εκτιμούν οι ειδικοί της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Αποτέλεσμα είναι, να παρατηρείται σημαντική συσσώρευση εφάπαξ, κυρίως στο Δημόσιο, αλλά και στον Ιδιωτικό Τομέα και έτσι οι δικαιούχοι τέως ασφαλισμένοι – νυν συνταξιούχοι, να περιμένουν χρονικό διάστημα 2-5 έτη για να λάβουν ένα βοήθημα για το οποίο κατέβαλλαν εισφορές, καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες, το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) που χορηγεί τα εφάπαξ στο δημόσιο τομέα, έχει στην αναμονή περίπου 43.000 εφάπαξ.

Από αυτά, τα 32.000 αφορούν αιτήσεις από εργαζόμενους στο στενό δημόσιο, άλλα 7.500 αφορούν αιτήσεις ασφαλισμένων από το πρώην Ταμείο Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ΤΑΔΚΥ) και τα υπόλοιπα 3.500 προέρχονται από αιτήσεις που έχουν γίνει από τους Τομείς των ιερέων (κατώτατος κλήρος) από το Ταμείο Νομικών, από εργαζόμενους σε Επιμελητήρια και σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ).

Υπάρχουν και άλλες 19.000 αιτήσεις εφάπαξ, που έχουν υποβληθεί σε Τομείς Πρόνοιας του Ιδιωτικού τομέα και επίσης έχουν «παγώσει». Έτσι, υπερβαίνει τις 62.000 ο συνολικός αριθμός των εφάπαξ που δεν μπορούν να απονεμηθούν. Όλες οι παραπάνω αιτήσεις αφορούν την περίοδο από την 1η Σεπτεμβρίου 2013 και μετά, που αποτελεί και την αφετηρία για το νέο τρόπο υπολογισμού των εφάπαξ βοηθημάτων στο εξής.

Με δεδομένο ότι κάθε μήνας που περνάει ο αριθμός των αιτήσεων απονομής εφάπαξ θα αυξάνεται, καθίσταται σαφές ότι η εμπλοκή με τον τρόπο υπολογισμού, δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα λειτουργίας της Κοινωνικής Ασφάλισης. Το πρόβλημα με τον τρόπο υπολογισμού είναι ότι εάν εφαρμοστούν κατά γράμμα οι απαιτήσεις των εκπροσώπων των θεσμών, τότε το εφάπαξ θα μειωθεί δραματικά, σε κάποιες περιπτώσεις ίσως και πάνω από το 50%.

Ο συντελεστής βιωσιμότητας που έχει θεσπιστεί και για τα Ταμεία που χορηγούν εφάπαξ, μπορεί να προκαλέσει πολύ σημαντικές μειώσεις, που η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, θέλει να αποφύγει. Οι προτάσεις που έχει στη διάθεσή της η ηγεσία του υπουργείου περιλαμβάνουν ένα μοντέλο ενοποίησης των Ταμείων, με χρήση των αποθεματικών για όλους τους δικαιούχους. Η πρόβλεψη που υπάρχει είναι ότι, λόγω περιορισμού της πρόωρης συνταξιοδότησης, εντός τριετίας, τα έσοδα από εισφορές θα είναι πολύ περισσότερα από τις απονομές εφάπαξ. Έτσι, από το 2018 θα μπορούσε το σύστημα να ισορροπήσει και τα αποθεματικά των Ταμείων να επιστρέψουν στη θέση τους.

Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί καταρχήν πολιτική απόφαση και εν συνεχεία συμφωνία με τους εκπροσώπους των θεσμών, που έως τώρα δεν έχει υπάρξει. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, μιλώντας στο dikaiologitika.gr, ο γενικός διευθυντής του ΤΠΔΥ, Νίκος Καλάκος «η αύξηση των ορίων ηλικίας των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων θα δημιουργήσει ένα ανάχωμα στις απονομές εφάπαξ τα επόμενα χρόνια και στις συνταξιοδοτήσεις, γενικότερα. Αυτό ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία για να προχωρήσει επιτέλους η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος και η εξυγίανση των Ασφαλιστικών Ταμείων, διορθώνοντας αδικίες και στρεβλώσεις. Έτσι, μπορεί να εξασφαλιστούν οι συντάξεις όσων εργάσθηκαν και κατέβαλλαν εισφορές για πολλά χρόνια».