Συνέντευξη της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βασιλείας Τραβά για το πρόγραμμα ERASMUS+

Η καθηγήτρια του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Π.Θ. κ. Βασιλεία Τροβά επισημαίνει πως οι επαφές με τα ξένα Πανεπιστήμια μέσω του προγράμματος ERASMUS+ έχει μόνο θετικά αφού εκτός των άλλων…

«Συμβάλει στη δημιουργία της δικής
σου ακαδημαϊκής ταυτότητας…»

Αν έχουν δίκιο όσοι υποστηρίζουν πως οι αριθμοί λένε την αλήθεια, τότε θα πρέπει να παραδεχθούμε πως όποιος είχε την ιδέα για την υλοποίηση του προγράμματος ERASMUS+, τώρα θα πρέπει να αισθάνεται δικαιωμένος.
Αυτό προκύπτει από την συνεχώς αυξητική τάση συμμετοχής στο πρόγραμμα από ακαδημαϊκούς και φοιτητές, τόσο διεθνώς όσο και πανελλήνια, αλλά και εδώ, στα καθ’ ημάς, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Για το πρόγραμμα ERASMUS+, μιλήσαμε με την κ. Βάσω Τροβά, καθηγήτρια στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, και Ακαδημαική Συντονίστρια του Τμήματος για το πρόγραμμα Erasmus. Το Τμήμα Αρχιτεκτόνων έχει την άτυπη πρωτιά στο Π.Θ., για την προηγούμενη διδακτική περίοδο, (2013-14), όσον αφορά τους εξερχόμενους φοιτητές αφού με ποσοστό 7%, του ενεργού φοιτητικού «πληθυσμού» του να μετακινείται με το πρόγραμμα erasmus για σπουδές στο εξωτερικό, βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που είναι 5%.

– Τι είναι αυτό που κάνει το τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών να είναι πρώτο σε συμμετοχές φοιτητών του προγράμματος ERASMUS+, στο Π.Θ.;
– Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να πούμε ότι και προ κρίσης, στο τμήμα μας υπήρχε πάντα ισχυρή άποψη ευρωπαϊκού προσανατολισμού, καθώς θεωρούμε ότι είναι το ευρωπαϊκό πεδίο εκείνο που προσφέρεται με πολύ καλές προοπτικές για την άσκηση του επαγγέλματος. Έχουμε πολλούς απόφοιτούς μας που δουλεύουν στο εξωτερικό, (κυρίως στην Ε.Ε.) και η εμπειρία τους είναι θετική, έχοντας κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα στην επαγγελματική ωρίμανσή τους. Αυτό λέμε και στους φοιτητές μας. Να πάνε σε ένα άλλο πανεπιστήμιο, να μετάσχουν σε ένα διαφορετικό πολιτιστικό περιβάλλον και να κάνουν έτσι ένα σημαντικό βήμα στη γενική τους εκπαίδευση. Αυτό το υποστηρίζουμε ενεργά στο τμήμα μας, προετοιμάζουμε τους φοιτητές μας και συζητάμε για την εκεί εκπαίδευσή τους. Είναι βέβαια κάτι που απαιτεί επιπλέον κόπο και χρόνο για τους διδάσκοντες. Πρέπει όμως πάνω απ’ όλα να καταλαβαίνεις ποια είναι η ακαδημαϊκή αξία του προγράμματος.
– Τι επιπλέον πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει ώστε να έχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα;
– Πρέπει να υπάρξει πιο ελαστική προσέγγιση στην αναγνώριση του περιεχομένου των σπουδών στο εξωτερικό. Να καταλάβουμε πως δεν υπάρχει δίδυμη σχολή πουθενά στον κόσμο. Να μην περιμένουμε λοιπόν τους φοιτητές μας να κάνουν σε μια ξένη Σχολή ακριβώς τα αντικείμενα που θα έκαναν και στο δικό μας πρόγραμμα σπουδών. Άλλωστε ένα σημαντικό κέρδος της ακαδημαικής μετακίνησης αφορά το να κάνεις πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις εδώ.
– Τι είναι αυτό που φέρνει ξένους φοιτητές στο Π.Θ. και στο τμήμα σας ειδικότερα;
– Ενα σημαντικό στοιχείο που κινητοποιεί τους ξένους φοιτητές ως προς το να επιλέξουν το δικό μας Τμήμα για σπουδές αφορά τις καλές διαπροσωπικές σχέσεις με συναδέλφους στο εξωτερικό και τη στήριξή τους. Πιστεύω πως παίζουν ρόλο οι προσωπικές σχέσεις μεταξύ ακαδημαϊκών, καθώς και η εν γένει συνεργασία των Πανεπιστημίων, όπως και η παράδοση που δημιουργείται από τους φοιτητές που επιστρέφουν πίσω και μεταφέρουν τις εμπειρίες τους, αλλά και η γενική εικόνα της χώρας μας.
– Πολλοί λένε πως η γλωσσικές διαφορές στην Ευρώπη, αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στην περαιτέρω εξέλιξη του προγράμματος. Εσείς τι λέτε;
– Το πρόβλημα της γλώσσας είναι υπαρκτό. Εμείς τους ξένους φοιτητές τουςδιδάσκουμε στα αγγλικά. Στο Π.Θ. γίνονται και μαθήματα ελληνικών, (Α’ και Β’ επιπέδου) για τους ξένους φοιτητές κι αυτό βοηθά όσους θέλουν να μάθουν τη γλώσσα μας. Πολλοί εισερχόμενοι φοιτητές προετοιμάζονται γλωσσικά πριν έρθουν. Είχαμε την προηγούμενη χρονιά δύο φοιτήτριες από την Ιταλία που πήγαν στο καλοκαιρινό πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών του Πανεπιστημίου Κρήτης κι σπούδασαν τη γλώσσα μας.
Μην ξεχνάμε πως ένα σημαντικό κομμάτι του προγράμματος ERASMUS+ είναι ο πολιτισμός. Και ο πολιτισμός είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένος με τη γλώσσα. Έχει πολύ μεγάλη σημασία η ακαδημαική κινητικότητα να μην οδηγήσει σε ομογενοποίηση γλωσσική και πολιτιστική. Από την άλλη βέβαια έχουμε και ζητήματα που δημιουργούν πρόβλημα στη μετάδοση της γνώσης, όπως π.χ. σε κάποια πανεπιστήμια της Ιταλίας, όπου όλα διδάσκονται στα ιταλικά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι συμπράξεις και οι επαφές είναι αυτές που έχουν βοηθήσει να δημιουργηθεί ο πολιτισμός και η γνώση. Όπως επίσης μην ξεχάσουμε ότι η γλώσσα δεν είναι απλά εργαλείο έκφρασης της σκέψης μας, αλλά είναι πρώτιστα ο μηχανισμός διαμόρφωσής της.
– Έχετε πλέον δωδεκάχρονη εμπειρία στο πρόγραμμα ως ακαδημαϊκός. Τι έχετε αποκομίσει από αυτή την εμπειρία σας;
– Είναι αλήθεια ότι από το 2003, πηγαίνω μία ή δύο φορές το χρόνο και διδάσκω στο εξωτερικό. Είναι σίγουρα ενδιαφέρον να μπορώ να παρακολουθώ από κοντά τις εξελίξεις στο οργανωτικό, διοικητικό κι εκπαιδευτικό επίπεδο. Κι αυτό διότι έχουμε αλλαγές κι εξελίξεις τόσο στη μεγάλη κλίμακα της των εκπαιδευτικών στρατηγικών κάθε χώρας όσο και στην μικροκλίμακα της εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο.
– Αν σας ζητούσαμε να μας περιγράψετε μία απτή διαφορά των ιδρυμάτων του εξωτερικού σε σχέση με τα Πανεπιστήμιά μας τι θα λέγατε;
– Υπάρχουν πολλές διαφορές φυσικά. Θα μπορούσα να αναφέρω χαρακτηριστικά την σκληρότητα του συτήματος πιστοποίησης. Έχω διαπιστώσει π.χ. ότι το πιο σκληρό σύστημα είναι στην Μεγάλη Βρεττανία. Εκεί, σε κάποια πανεπιστήμια, η πιστοποίηση της γνώσης, τείνει πολλές φορές να αποκτά σχεδόν μεγαλύτερη σημασία από την ίδια την εκπαίδευση. Κι αυτό έχει να κάνει βέβαια με τον βαθμό εμπορευματοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος ανάμεσα στην μετάδοση της γνώσης και την πιστοποίησή της που μας κάνει να σκεφτόμαστε πόσο επαρκή είναι ενδεχομένως τα κριτήρια αξιολόγησης που απαιτούνται στις εκπαιδευτικές διαδικασίες.
Βλέπετε λοιπόν πως το να ερχόμαστε σε επαφή με όλα τα συστήματα εκπαίδευσης έχει πολλά θετικά. Και φυσικά όλα αυτά σε βοηθούν να δεις και να αποφασίσεις τι ταυτότητες εκπαίδευσης θέλεις να φτιάξεις, ιδιαίτερα ως Τμήμα και Πανεπιστήμιο ξεχωριστά…

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ…

Η Βάσω Τροβά γεννήθηκε στη Σάμο. Σπούδασε στο Τμ. Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ και στην Bartlett School of Architecture and Planning, UCL. Διδάσκει στο Τμ. Αρχιτεκτόνων του Π. Θεσσαλίας από την ίδρυσή του το 1999. Επισκέπτρια καθηγήτρια στα London South Bank University, Αγγλία, Politecnico di Milano, Ιταλία, Universidade Lusofona, Πορτογαλία. Visiting Teacher στην ΑΑ τo 2002. Εχει επιμεληθεί εκδόσεις σύγχρονης αρχιτεκτονικής (1997-2003 και έχει διατελέσει κριτής και τεχνικός σύμβουλος σε εθνικούς και διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Ως αρχιτέκτονας έχει εκπονήσει μελέτες αστικού σχεδιασμού και κτιρίων. Έχει συμμετάσχει και διακριθεί σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και σε εκθέσεις αρχιτεκτονικού έργου.

• Τη συνέντευξη πήρε για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο Γιάννης Τσιάτσιος