Ρύθμιση-πακέτο για ‘κόκκινα’ χρέη σε Δημόσιο – τράπεζες

Σκούπα… σε «κόκκινα» δάνεια και ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ετοιμάζει με νομοσχέδιο το υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.

Το «Εθνος παρουσιάζει τις βασικές διατάξεις του νέου πλαισίου που θα αντικαταστήσει τον «νόμο Δένδια» και προβλέπει με διαδικασίες-εξπρές τις εξωδικαστικές ρυθμίσεις ακόμη και διαγραφές μη ενήμερων χρεών που έχουν επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες σε τράπεζες, Εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Πηγές αναφέρουν στο «Εθνος» ότι «το νομοσχέδιο θα μπει στη διαπραγμάτευση μεταξύ του υπουργού Γιώργου Σταθάκη και των επικεφαλής των θεσμών, στη διάρκεια των πρώτων διαβουλεύσεων που θα ξεκινήσουν στις 12 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα».

Σκοπός του νέου πλαισίου, που, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, έρχεται νωρίτερα από τη δεύτερη αξιολόγηση, είναι να ανασάνει η αγορά από τον βραχνά των υπερήμερων οφειλών και να σηματοδοτηθεί μία καινούργια αφετηρία για τις βιώσιμες επιχειρήσεις. Μάλιστα ο κ. Σταθάκης σε χθεσινή του συνέντευξη στο ΑΠΕ/ΜΠΕ υποστήριξε πως το νομοσχέδιο βρίσκεται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας.

Ετσι, προβλέπεται «κούρεμα» μέρους ληξιπρόθεσμων δανείων αλλά και οφειλών (προσαυξήσεις και πρόστιμα) προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία με διαδικασίες που μπορούν να κρατούν από δύο έως και τέσσερις μήνες. Τις διαγραφές-πακέτο θα πετυχαίνουν μόνο βιώσιμες επιχειρήσεις με σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα επικυρώνεται από τα δικαστήρια.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους», το πλαίσιο που προωθεί το υπουργείο στηρίζεται σε τρεις άξονες:

• Συγκροτείται ειδική επιτροπή που θα απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των πιστωτών (τράπεζες), του Δημοσίου, των ασφαλιστικών ταμείων και ενδεχομένως και του υπουργείου Οικονομίας.
Ρύθμιση-πακέτο για ‘κόκκινα’ χρέη σε Δημόσιο – τράπεζες

• Συστήνεται Μητρώο Ειδικών Εμπειρογνωμόνων που θα ερευνούν και θα υποβάλλουν μελέτη βιωσιμότητας μίας επιχείρησης με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο.

• Ειδικά δικαστήρια (ειρηνοδικεία) που θα επικυρώνουν το σχέδιο διαγραφής χρεών.

Το όριο
Ετοιμάζεται, όπως, αναφέρουν πληροφορίες ένα συγκεκριμένο πλαίσιο εξωδικαστικών επιλύσεων με τυποποιημένες διαδικασίες οι οποίες θα επιτρέπουν σε σχετικά γρήγορους χρόνους (ανάλογα και με το ύψος των χρεών και την πολυπλοκότητα του δανεισμού) το «κούρεμα» των οφειλών. Οριο για την υπαγωγή στο νέο σύστημα, δηλαδή μέγεθος επιχείρησης, ύψος χρέους, δεν θα υπάρχει. Θα μπορούν να διεκδικούν αναδιάρθρωση μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με χρέη προς τράπεζες, Εφορία και ασφαλιστικούς φορείς.

Οι επιχειρήσεις λοιπόν εφόσον λάβουν τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των πιστωτών θα ακολουθούν τα εξής βήματα:

• Θα εκπονείται μελέτη βιωσιμότητας από ειδικό εμπειρογνώμονα, ο οποίος θα επιλέγεται από το μητρώο.

• Η μελέτη θα υποβάλλεται στην αρμόδια επιτροπή, η οποία θα απαρτίζεται από τους πιστωτές.

• Η επιτροπή θα αποφασίζει για το αν το σχέδιο είναι βιώσιμο ή όχι και θα συμφωνείται η διαγραφή οφειλών, αλλά προφανώς και η επιχείρηση θα συνεισφέρει στην αναδιάρθρωσή της. Πληροφορίες θέλουν ότι θα αναλαμβάνουν για παράδειγμα ένα μέρος της οφειλής να το αποπληρώνουν με συγκεκριμένους όρους και αυστηρά χρονοδιαγράμματα.
Το νομοσχέδιο θα μπει στη διαπραγμάτευση μεταξύ του υπουργού Γιώργου Σταθάκη και των επικεφαλής των θεσμών, στη διάρκεια των πρώτων διαβουλεύσεων που θα ξεκινήσουν στις 12 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα
Το νομοσχέδιο θα μπει στη διαπραγμάτευση μεταξύ του υπουργού Γιώργου Σταθάκη και των επικεφαλής των θεσμών, στη διάρκεια των πρώτων διαβουλεύσεων που θα ξεκινήσουν στις 12 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα

• Αν αποφασίζεται ότι το σχέδιο διάσωσης είναι βιώσιμο, θα επικυρώνεται από τα ειρηνοδικεία και θα προχωρεί η επόμενη φάση της αναδιάρθρωσης των οφειλών. Τα χρέη προς τους δημόσιους φορείς δεν θα διαγράφονται ως προς το ύψος του κεφαλαίου αλλά ως προς τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις.

Επιπλέον, ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης είναι κατάλληλα δομημένος, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, ώστε να αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ’ επιλογή τους (κακοπληρωτές) και να επικεντρώνεται στη διάσωση κατά τα άλλα υγιών επιχειρήσεων.

Ανοιχτό παραμένει το θέμα του ύψους των διαγραφών «κόκκινων» δανείων κι αν αυτό θα είναι ίδιο και για τα πρόστιμα και προσαυξήσεις από ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο. Το σημείο αυτό θα αποτελέσει το κύριο σημείο των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΧΣ
Κατάργηση 60 εμποδίων για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων

Να αρθούν 60 νομοθετικά και φορολογικά εμπόδια ώστε να γίνει αποτελεσματικότερη η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων συστήνει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).

Αυτά, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη ανάλυση του Ταμείου που έγινε στη βάση της προ ενός έτους μελέτης της McKinsey, ξεκινούν από τον νόμο Κατσέλη και φτάνουν μέχρι και το πτωχευτικό δίκαιο.

Το ΤΧΣ υποστηρίζει πως τα διαρθρωτικά προβλήματα παραμένουν, παρά το γεγονός πως από το 2015 οι Αρχές έχουν προχωρήσει σειρά δικαστικών και νομικών ενεργειών.

Τα σημαντικότερα από αυτά είναι:

• Η απουσία εξειδικευμένων και έμπειρων δικαστικών για το θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων

• Οι αδυναμίες στο νομικό πλαίσιο οδηγούν σε καθυστερήσεις και αύξηση του αριθμού των συσσωρευμένων υποθέσεων. Η πρόβλεψη του νόμου για αύξηση του αριθμού των δικαστών στα Ειρηνοδικεία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

• Το αδύναμο και μη ευέλικτο καθεστώς αφερεγγυότητας, το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο και η αναποτελεσματική διαδικασία πλειστηριασμών οδηγούν σε σημαντικές καθυστερήσεις ή και σε καμία ενέργεια επιβολής.

Σύμφωνα με το ΤΧΣ, οι τελευταίες τροποποιήσεις στον νόμο Κατσέλη θέτουν τις βάσεις για μία βελτιωμένη αποτελεσματικότητα, ωστόσο παραμένουν εμπόδια που πρέπει να επανεξεταστούν, ώστε να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας για τους ευάλωτους δανειολήπτες και όχι τους κακοπληρωτές.

Ορισμένα από αυτά είναι:

• Ο νόμος ορίζει την αυτόματη διακοπή όλων των πράξεων επιβολής μόνο με την κατάθεση μίας αίτησης από τον δανειολήπτη. Αυτή η διακοπή παραμένει σε ισχύ έως την εκδίκαση των προσωρινών μέτρων.

• Οι δικαστικές αποφάσεις παγώματος των ενεργειών εκδίδονται γενναιόδωρα.

• Οι εξαιρέσεις από τη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων αφορούν συχνά και στοιχεία πέραν της πρώτης κατοικίας.

• Είναι δαπανηρό και χρονοβόρο να κηρυχθεί σε πτώχευση δανειολήπτης, καθώς απαιτείται νέα δικαστική απόφαση.

• Ο νόμος προβλέπει ότι τα εξασφαλισμένα δικαιώματα των πιστωτών στην κύρια κατοικία του δανειολήπτη πάνω από μια αξία μπορούν να παρακαμφθούν από τον δικαστή κατά τον χρόνο ακρόασης της υπόθεσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι Αρχές εξαιρούν από τη δυνατότητα ρευστοποίησης περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη που δεν προστατεύονται από τη νομοθεσία.

Σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια το Ταμείο περιγράφει τα κυριότερα εμπόδια:

• Οταν η συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο μιας υπερχρεωμένης εταιρείας οφείλεται σε μετοχοποίηση χρέους, τότε η υποχρέωση του τρίτου μέρους να προβεί σε δημόσια προσφορά δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται.

• Η μετατροπή χρέους σε μετοχικό κεφάλαιο επιβάλλεται σε μη συνεργάσιμους μετόχους έπειτα από αίτημα του αντιδίκου που έχει έννομο συμφέρον να κρίνει καταχρηστική την αρνητική ψήφο των διοικήσεων στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Το δικαστήριο δύναται να ορίσει ειδικό αντιπρόσωπο του μη συνεργάσιμου μετόχου, ώστε να ψηφίσει το σχέδιο αναδιάρθρωσης. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να εφαρμόζεται και η πρακτική εφαρμογή του έχει αποδειχθεί «δυσκίνητη».

• Κωδικοποίηση της νομοθεσίας. Υπάρχουν σειρά νόμων και ρυθμίσεων που πρέπει να κωδικοποιηθούν γιατί δημιουργούν προβλήματα εφαρμογής. Μια τέτοια κίνηση θα ενισχύσει το κανονιστικό πλαίσιο και θα μειώσει τα περιθώρια κινήσεων των κακοπληρωτών.

ΕΘΝΟΣ/ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ