«Το όχι είναι όχι»: Αλλάζει ο ορισμός του βιασμού στη Σουηδία

Την υποστήριξη του σουηδού πρωθυπουργού Στέφαν Λουφβεν έχει η νομοθετική μεταρρύθμιση που αλλάζει τον ορισμό της έννοιας του βιασμού στην σκανδιναβική χώρα. Τα θύματα δεν θα χρειάζεται πλέον να αποδείξουν ότι έχουν υποστεί βία ή έχουν δεχθεί απειλή προκειμένου να καταδικαστεί ο θύτης.

Σύμφωνα με την προτεινόμενη αλλαγή, αν το άτομο δεν έχει συμφωνήσει/συναινέσει λεκτικά ή δεν έχουν επιδείξει ξεκάθαρα ότι θέλουν να συμμετέχουν στην σεξουαλική δραστηριότητα, τότε ο εξαναγκασμός τους σε ερωτική πράξη θεωρείται έκνομη πράξη.

Κατά τον ισχύοντα νόμο στην Σουηδία, η έννοια του βιασμού καλύπτει πολλαπλές σεξουαλικές επιθέσεις αλλά θα πρέπει το θύμα να αποδείξει ότι συνέβη επειδή υπήρξε απειλή ή βία. Βάσει των προτεινόμενων αλλαγών, που ενδεχομένως να τεθούν σε εφαρμογή από το 2018, οι σεξουαλικές πράξεις θα χαρακτηρίζονται «βιασμός» οποτεδήποτε δεν υπάρχει συναίνεση, ανεξαρτήτως αν υπάρχουν απτές αποδείξεις απειλής ή βίας.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για το θέμα ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Στεφαν Λουφβεν, εξήγησε ότι «θα έπρεπε να είναι προφανές. Το σεξ πρέπει να είναι εκούσιο. Αν δεν είναι εκούσιο, τότε είναι παράνομο. Αν και δεν είστε σίγουροι, τότε καλύτερα να απέχετε».

Ο νέος νόμος για την ερωτική συναίνεση θεωρείται απόρροια εν μέρει της κίνησης #metoo που ξεκίνησε μετά τον καταιγισμό καταγγελιών για τις σεξουαλικές επιθέσεις του αμερικανού παραγωγού του Χόλυγουντ, Χάρβεϊ Γουάινσταϊν. Δεκάδες γυναίκες κατήγγειλαν ότι ο τελευταίος χρησιμοποιούσε τη δύναμη του στον χώρο του θεάματος για να παρενοχλεί σεξουαλικά, να επιτίθεται και να βιάζει γυναίκες, τα τελευταία 30 χρόνια.

Το σκάνδαλο «Γουάινσταϊν» έγινε αφορμή να ξεσπάσει ένα «κύμα» καταγγελιών σεξουαλικών επιθέσεων ισχυρών ανδρών κατά γυναικών, σε παγκόσμια κλίμακα, επηρεάζοντας και την Σουηδία.

Σύμφωνα με τον σουηδό πρωθυπουργό, ο νέος νόμος είναι ένα μόνο από τα προτεινόμενα μέτρα για να «τεθεί το θύμα ως απόλυτη προτεραιότητά μας», είπε.

Βέβαια, η επιχειρούμενη νομοθετική αλλαγή δέχεται έντονες επικρίσεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο νέος νόμος δεν θα συντελέσει σε περισσότερες καταδίκες θυτών. Αλλά ο Λουφβεν υποστηρίζει ότι «μπορεί να αλλάξει την άποψη της κοινωνίας για το θέμα».

Να σημειωθεί πάντως ότι εκτός από τον νόμο για την σεξουαλική συναίνεση, η κυβέρνηση της Σουηδίας σχεδιάζει και άλλες νομοθετικές αλλαγές που θα βελτιώσουν τις δομές υποστήριξης των θυμάτων, την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και την σωματεμπορία, αυξάνοντας τις ποινές για τους θύτες και καθιστώντας παράνομο τον αγοραίο έρωτα.

Τέλος, υπάρχει και ένα δεκαετές πλάνο στην Σουηδία για την καταπολέμηση της βίας των ανδρών έναντι των γυναικών και εφαρμογή ενός ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης των καταδικασμένων ατόμων για ενδοοικογενειακή βία.

Μαίρη Μπιμπή

in.gr