Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την καταπολέμηση, τόσο του φαινομένου της εξάρτησης από το κάπνισμα, όσο και των αρνητικών συνεπειών της χρήσης προϊόντων καπνού στο σύνολο του πληθυσμού, το υπουργείο Υγείας εξέδωσε εγκύκλιο για την ενημέρωση των εμπλεκομένων στην εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας για το κάπνισμα και τις επιμέρους πτυχές της, καθώς αυτή εμπλουτίζεται και βελτιώνεται διαρκώς, και «αποτελεί το κυριότερο εργαλείο καταπολέμησης των αρνητικών συνεπειών του καπνίσματος και της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού, αλλά και όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η συμβολή των οποίων είναι καταλυτική, για το σημαντικό αυτό ζήτημα δημόσιας υγείας».
Στο πλαίσιο αυτό, εφιστάται η προσοχή των οργάνων που έχουν επιφορτιστεί με τον έλεγχο της εφαρμογής των διατάξεων αναφορικά με τις απαγορεύσεις χρήσης, αλλά και την κατασκευή, παρουσίαση, πώληση και προβολή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων και καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες για εντατικοποίηση των σχετικών ελέγχων, τακτικών κι έκτακτων, και την επιβολή των αντίστοιχων κυρώσεων, εφόσον διαπιστώνονται οι ανάλογες παραβάσεις.
«Το Υπουργείο Υγείας, συνεπές στο ρόλο του στην προάσπιση της δημόσιας υγείας, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, και την ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου από τις συνέπειες του καπνίσματος, αλλά και την καταπολέμηση της εξάρτησης από τη χρήση των προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, προβαίνει και θα εξακολουθεί να προβαίνει σε όλες τις σχετικές ενέργειες (έκδοση εγκυκλίων, αποφάσεων, νομοθετικές παρεμβάσεις), σε συνεργασία με τις λοιπές αρμόδιες Αρχές.
Η εφαρμογή της νομοθεσίας και η επακόλουθη δημιουργία ενός περιβάλλοντος απαλλαγμένου από τις επικίνδυνες συνέπειες της χρήσης των προϊόντων αυτών, όπου όλοι θα απολαμβάνουν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας και ποιότητας ζωής, χωρίς διακρίσεις, αποκλεισμούς και με σεβασμό στα ατομικά δικαιώματα, αποτελεί συλλογικό στόχο, που απαιτεί -πέραν του ελέγχου- από όλους ανεξαιρέτως, αφοσίωση και επίδειξη αισθήματος ατομικής, κοινωνικής, επαγγελματικής ευθύνης», τονίζεται στην εγκύκλιο.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Υγείας καλεί την Αστυνομία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δημοτική Αστυνομία και υπηρεσίες της κάθε Περιφέρειας), το Λιμενικό Σώμα και τους επιθεωρητές Υγείας να προβαίνουν σε ελέγχους και να αποστέλλουν στο υπουργείο τον απολογισμό τους.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, απαγορεύεται πλήρως το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στα εξής σημεία:
Σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας.
Στους χώρους παροχής υπηρεσιών Υγείας.
Σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον.
Ως “εσωτερικός χώρος” θεωρείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
Στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής.
Στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές.
Στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων.
Στα παντός είδους κυλικεία.
Στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
Στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.
Στους χώρους πώλησης προϊόντων καπνού αναρτάται σε εμφανές σημείο ένδειξη σχετικά με την απαγόρευση πώλησης προϊόντων καπνού σε ανηλίκους.
Εξαιρούνται καζίνο και νυχτερινά κέντρα άνω των 300 τμ
Από τις αντικαπνιστικές διατάξεις εξαιρούνται τα καζίνο και τα κέντρα διασκέδασης με ζωντανή μουσική, εμβαδού άνω των 300 τετραγωνικών μέτρων και στα καταστήματα όπου νομίμως διεξάγονται τυχερά παίγνια.
Στους χώρους αυτούς, μπορούν να δημιουργούνται χώροι καπνιζόντων, οι οποίοι δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το ένα δεύτερο του συνολικού εμβαδού του καταστήματος.
Για τη δημιουργία τέτοιων χώρων καταβάλλεται ετήσιο τέλος ποσού 200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρα.
Πειθαρχικοί έλεγχοι και πρόστιμα για τους παραβάτες
Οι ισχύοντες νόμοι προβλέπουν μία σειρά από πειθαρχικούς ελέγχους και πρόστιμα σε όσους δεν εφαρμόζουν την αντικαπνιστική νομοθεσία:
Για τους δημόσιους λειτουργούς, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους υπαλλήλους των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, η παράβαση αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.
Σε όσους καπνίζουν ή καταναλώνουν προϊόντα καπνού, επιβάλλεται πρόστιμο 50 έως 500 ευρώ, λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
Σε κάθε υπεύθυνο διαχείρισης και λειτουργίας των χώρων όπου γίνεται παράβαση της νομοθεσίας, επιβάλλεται πρόστιμο από 500 έως 10.000 ευρώ, λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
Στην τέταρτη υποτροπή, ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας του καταστήματος για χρονικό διάστημα 10 ημερών, ενώ στην πέμπτη υποτροπή ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας.
Σε όσους πωλούν προϊόντα καπνού σε ανηλίκους ή ανέχονται παραβίαση της σχετικής διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο από 500 έως 10.000 ευρώ.
Στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας, για χρονικό διάστημα 10 ημερών, ενώ στην πέμπτη ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας.
Σε όσους παραβιάζουν τις διατάξεις του παρόντος σχετικά με τη διαφήμιση προϊόντων καπνού, επιβάλλεται πρόστιμο από 500 έως 10.000 ευρώ λαμβανομένης υπόψη τυχόν υποτροπής.
Για παράβαση της απαγόρευσης καπνίσματος στα αυτοκίνητα, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται το πρόστιμο στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης.
Στους οδηγούς, επιβάλλεται επιπλέον αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδήγησης για διάστημα ενός μήνα για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.