Στραμμένα στις Βρυξέλλες είναι τα βλέμματα της Ελλάδας, καθώς συνεδριάζει την Πέμπτη το Eurogroup, με την Αθήνα να βρίσκεται στο επίκεντρο. Πρόκειται για ένα από τα πιο κρίσιμα Eurogroup της τελευταίας επταετίας για τη χώρα μας, ενώ είναι το 35ο από το 2015.
Λίγες ώρες πριν από την έναρξη της συνεδρίασης το κείμενο με τις μεταμνημονιακές δεσμεύσεις είναι έτοιμο. Πρόκειται για ένα κείμενο-δέσμευση υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Η εποπτεία θα είναι συνεχής έως το 2022 και μάλιστα θα γίνεται σε τριμηνιαία βάση από την τρόικα για την τήρηση των όρων.
Οι εκθέσεις των δανειστών για την πορεία των συμφωνηθέντων θα γίνονται ανά τρίμηνο και αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο και στην αντίδραση των αγορών. Αν η έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας είναι αρνητική, οι αγορές αναμένεται να αντιδρούν δυσκολεύοντας την πρόσβαση της χώρας σε χρηματοδότηση.
Tα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, τα οποία θα συνδέονται με την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων από την Ελλάδα, θα είναι μόνο η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών (SMP-ANFA) και η κατάργηση της προβλεπόμενης αύξησης επιτοκίου του δανείου του EFSFΑν η έκθεση είναι θετική, εκτός από την εμπιστοσύνη των αγορών η χώρα θα κερδίζει και περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους. «Η θετική έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας θα αποτελεί τη βάση για το Eurogroup και το εκτελεστικό συμβούλιο του EFSF ώστε να προχωράει στην εφαρμογή των μέτρων για το χρέος που βασίζονται σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις» αναφέρεται ειδικότερα στο κείμενο.
Tα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, τα οποία θα συνδέονται με την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων από την Ελλάδα, θα είναι μόνο η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών (SMP-ANFA) και η κατάργηση της προβλεπόμενης αύξησης επιτοκίου του δανείου του EFSF.
Τα βασικά σημεία στα οποία θα δεσμεύεται η Ελλάδα
1. Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις
• Ο ετήσιος προϋπολογισμός θα πρέπει να πετύχει μεσοπρόθεσμα ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
• Η Ελλάδα πρέπει να αναπροσαρμόσει τις τιμές του φόρου ακίνητης περιουσίας για τον ΕΝΦΙΑ και άλλους φόρους πλήρως, σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς έως τα μέσα του 2020.
• Αλλαγές στη φορολογική διοίκηση.
• Να μπει τέλος στη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών και μέχρι τα μέσα του 2019.
2. Κοινωνική πρόνοια
• Εκσυγχρονισμός του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.
• Δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων ΕΦΚΑ έως τα μέσα του 2020.
• Μεταρρυθμίσεις στην Υγεία με άνοιγμα κέντρων πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
• Το κύριο όργανο που είναι υπεύθυνο για τις κεντρικές προμήθειες (ΕΚΑΠΥ) θα συσταθεί μέχρι το τέλος του 2018, με στόχο την επίτευξη μεριδίου κεντρικών προμηθειών στις συνολικές δαπάνες νοσοκομείων κατά 30% στα μέσα του 2020 και κατά 40% στα μέσα του 2022.
• Νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση έως τα μέσα του 2019.
3. Χρηματοπιστωτική σταθερότητα
• Επίσπευση στα «κόκκινα» δάνεια. Η χώρα πρέπει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις με στόχο τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων θα εφαρμοστεί σε όλα τα δικαστήρια μέχρι τα τέλη του 2019.
• Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας: Θα αναπτύξει έως το τέλος του 2018 μια στρατηγική εξόδου για την πώληση των μεριδίων του στις συστημικές τράπεζες. «Η ανεξαρτησία του ΤΧΣ θα τηρηθεί πλήρως και θα συνεχίσει να λειτουργεί υπό εμπορικούς όρους και χωρίς καμία πολιτική ή άλλη παρέμβαση».
4. Αγορές εργασίας και προϊόντων
• Η Ελλάδα θα διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού.
• Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει το έργο του κτηματολογίου επικυρώνοντας το σύνολο των κτηματολογικών χαρτών και δασικών χαρτών μέχρι τα μέσα του 2021.
• Να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας.
• Η εκποίηση της ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη της Δημόσιας Επιχείρησης θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2018.
5. Ιδιωτικοποιήσεις
• «Η Ελλάδα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές για την παραχώρηση του αεροδρομίου “Ελ. Βενιζέλος” και του ΔΕΣΦΑ (τέλος 2018), των ΕΛΠΕ (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς υπολοίπων μετοχών στο HCAP) και της μαρίνας του Αλίμου (μέσα 2019), της Εγνατίας, των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και των περιφερειακών λιμανιών Αλεξανδρούπολης και Καβάλας (τέλος 2019)» αναφέρεται στο έγγραφο. Την πώληση των μετοχών της ΔΕΗ, του δικτύου ΔΕΠΑ, των περιφερειακών λιμένων Ηγουμενίτσας και Κερκύρας και της υπόγειας αποθήκευσης της Καβάλας (μέσα 2021) κι άλλων περιφερειακών λιμένων βάσει των συστάσεων των συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ.
6. Δημόσια διοίκηση
• Μέχρι το τέλος του 2018 η Ελλάδα «θα ολοκληρώσει τον διορισμό των γενικών γραμματέων και όλων των γενικών διευθυντών».
Μέρκελ: Καλή συγκυρία για αλλαγές και λόγω Ελλάδας
Σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία για τη Μέρκελ λόγω της ενδοκυβερνητικής κρίσης με τους Χριστιανοκοινωνιστές, η χθεσινή επίσκεψη του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμανουέλ Μακρόν ήταν για την καγκελάριο κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενη.
Πλήρη στήριξη στη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στη διαμάχη της με τον υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ για το προσφυγικό παρείχε από το Βερολίνο ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τάχθηκε επίσης υπέρ ευρωπαϊκών λύσεων κι όχι μονομερών ενεργειών. Στο πλαίσιο της χθεσινής τους συνάντησης στο Μέζεμπεργκ, την οποία ακολούθησε κοινό γαλλογερμανικό υπουργικό συμβούλιο, οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της Frontex και την καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., αλλά και στην άμεση επαναπροώθηση αιτούντων άσυλο στην πρώτη χώρα υποδοχής, στη χώρα δηλαδή όπου έγινε για πρώτη φορά ταυτοποίηση και καταγραφή τους. Αυτό θα γίνει στο πλαίσιο διμερών συμφωνιών που πρόκειται να συναφθούν. Όπως διευκρίνισε ο Μακρόν, Γερμανία και Γαλλία συνεργάζονται στενά επ’ αυτού με μια σειρά χωρών που εμπλέκονται, όπως την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία.
Δεδομένου ότι τη Δευτέρα η καγκελάριος συζήτησε το θέμα ήδη με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, μπορεί να θεωρηθεί σχεδόν βέβαιο ότι τις επόμενες μέρες και πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στις 28/29 Ιουνίου η Άνγκελα Μέρκελ θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση τόσο με τον Αλέξη Τσίπρα όσο και με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ. «Στόχος μας παραμένει μια ευρωπαϊκή απάντηση στην πρόκληση» είπε χαρακτηριστικά η καγκελάριος.
Συμφωνία για κοινό προϋπολογισμό της Ευρωζώνης
Όσον αφορά στις προτάσεις Μακρόν για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στη δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού των χωρών της ζώνης του κοινού νομίσματος, στο πλαίσιο ωστόσο των υπαρχουσών δομών προϋπολογισμού (η Γερμανία δεν θέλει νέες παράλληλες δομές), που θα μπορούσε να ενσωματωθεί στο σχέδιο προϋπολογισμού μετά το 2021. Το ταμείο αυτό θα έχει αμιγώς επενδυτικό προσανατολισμό, προκειμένου να ενισχυθούν οι αδύναμες χώρες της περιφέρειας και να αντιμετωπιστούν οι ανισορροπίες στην Ευρώπη.
Συμφωνία υπάρχει και ως προς τη μετεξέλιξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. «Ξεκινά η δεύτερη φάση στη ζωή του κοινού μας νομίσματος» δήλωσε ο Μακρόν, ενώ η Μέρκελ παρέπεμψε στο Eurogroup της Πέμπτης και στην έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια για να υπογραμμίσει ότι είναι η κατάλληλη χρονική συγκυρία για αλλαγές.
«Τώρα, πιστεύω, έχουμε την κατάλληλη χρονική στιγμή. Την Πέμπτη ελπίζω να καταφέρουμε να κάνουμε με την Ελλάδα το τελευταίο βήμα στο πρόγραμμα. Τότε όλες οι χώρες του ευρώ θα είναι εκτός προγραμμάτων και τότε θα είναι η σωστή στιγμή για να πούμε, τώρα πρέπει να καταστήσουμε την Ευρωζώνη ασφαλή έναντι κρίσεων. Και πιστεύω ότι με τις προτάσεις μας μπορούμε να κάνουμε ένα καλό βήμα προς τη Σύνοδο της Ευρωζώνης που θα ακολουθήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης εβδομάδας» επεσήμανε.