Ο Χρίστος Λιάπης* για τον Τζέφρυ Ευγενίδη και το συγγραφικό έργο του

Με αφορμή τη τη συζήτηση που είχε ο διάσημος και βραβευμένος με Πούλιτζερ, ελληνοαμερικανικής καταγωγής συγγραφέας, με τους αναγνώστες του,
στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο Δρ. Λιάπης σχολιάζει την ξεχωριστή λογοτεχνική βραδιά.

[*Ο Δρ. Λιάπης είναι Ψυχίατρος, Διδάκτωρ του Παν/μίου Αθηνών. Διηγήματα, δοκίμια και ποιήματά του έχουν βραβευθεί σε Παγκόσμιους και Πανελλήνιους Λογοτεχνικούς Διαγωνισμούς.]

Ήταν μια πραγματικά ξεχωριστή και «φωτεινή» βραδιά, το βράδυ της τελευταίας Πέμπτης, 27 του Σεπτέμβρη, με τον διάσημο, ελληνικής καταγωγής συγγραφέα, Jeffrey Eugenides, στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), σε μια ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων με το αναγνωστικό του κοινό. Είπαμε πολλά, καθώς αρκετά από τα έργα του (…και όχι μόνον το εκπληκτικό “Middlesex”…) άπτονται ιατρικών και ψυχιατρικών ζητημάτων. Μιλήσαμε για τη σχέση της Διπολικής Διαταραχής και της Σχιζοφρένειας με την λογοτεχνία και τη συγγραφή.
Με την ανεπιτήδευτη φυσική ευγένεια του αληθινά επιτυχημένου, έδειξε ενδιαφέρον όταν του ανέφερα πως ασχολούμαι (…ή τουλάχιστον πως προσπαθώ…) με τη συγγραφή -κυρίως- διηγημάτων.
Τώρα διδάσκει δημιουργική γραφή στη Νέα Υόρκη. Μακάρι να μπορούσα να συγκαταλεχθώ στους φοιτητές του….Η αύρα του μου έφερε αναμνήσεις από την κουλτούρα Ακαδημαϊκών Καθηγητών που συνάντησα κατά τις σπουδές μου στα πανεπιστήμια του Tufts, της Βοστώνης, και του Michigan. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο πως το Middlesex, μεγάλο μέρος του οποίου εκτυλίσσεται στο Ditroit, το διάβασα από το προτότυπο, όταν προσπαθούσα να προσαρμοστώ -εκεί κοντά- στο Michigan University, στο Ann Arbor. Έδειξε να κολακεύεται όταν του το είπα…..Αν και για εμένα, αγαπημένο τoυ δημιούργημα παραμένει η ανθολόγηση ερωτικών ιστοριών με τίτλο “My mistresses’ sparrow is dead”….και τα λόγια του: «Μια ερωτική ιστορία δεν μπορεί ποτέ να έχει σχέση με ολοκληρωτική κυριαρχία. Ο ευτυχισμένος γάμος, ο έρωτας που βρίσκει ανταπόκριση, ο πόθος που δεν λιγοστεύει ποτέ -αυτά είναι ευτυχή ενδεχόμενα, όμως δεν είναι ερωτικές ιστορίες. Οι ερωτικές ιστορικές ιστορίες βασίζονται στην απογοήτευση…..και [σε] τουλάχιστον μία άπονη καρδιά. Οι ερωτικές ιστορίες, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, δυσφημούν τον έρωτα».
Στο τέλος, πήρα το θάροος και του ενεχείρησα ένα μικρό σκαρίφημα δύο αντίδρομων ερωτικών ιστοριών, αμφοτερες χωρίς ευτυχισμένο τέλος, από την ελληνική και την ιαπωνική μυθολογία. Τις ιστορίες του Απόλλωνα και της Δάφνης και του Tomotada και της Aoyagi, λέγοντάς του πως, ως ιδέα, θα είναι ασύγκριτα πιο χρήσιμη στα δικά του λογοτεχνικά χέρια και εγχειρήματα, από ότι στα δικά μου…
Το ενδιαφέρον τράβηξε, σίγουρα το καινούργιο βιβλίο του, η συλλογή διηγημάτων «Δελτία παραπόνων», αλλά διαχρονικώς ξεχωριστή παραμένει, μαζί με το Middlesex και τις «Αυτόχειρες Παρθένου», που έχουν μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη, η ανθολόγηση ερωτικών διηγημάτων σημαντικών συγγραφέων που επιμελήθηκε, ο ίδιος, με τίτλο:

“Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε”

από όπου και τα παρακάτω αποσπάσματα:

«Η “Άνοιξη στη Φιάλτα” [του Ναμπόκοφ] δεν αναφέρεται απλώς σ’ έναν έρωτα προορισμένο από τη μοίρα να μην υλοποιηθεί. Θέτει και πάλι σε λειτουργία τον μύθο που υφαίνουμε όλοι όποτε ερωτευόμαστε.

….[καθως]….H απόδραση από ένα σύνολο συγκυριών οδηγεί στον εγλεισμό σε ένα άλλο. Ο μοιραίος έρωτας αποδεικνύεται πως είναι μια ανθρώπινη φαντασίωση. Ο πόθος έχει τη δική του ομοιοστασία. Κάντε πως τον καταπιέζετε σε ένα σημείο, να δείτε για πότε αναδύεται σε κάποιο άλλο».

Με ευχαρίστησε με την πηγαία απλότητα ενός ευπατρίδους του πνεύματος και με το λαμπερό χαμόγελο ενός αληθινού ανθρώπου….