Ο Χρήστος Λιάπης για την αποκαθήλωση του Μάικλ Τζάκσον

Ο ψυχίατρος, και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρίστος Λιάπης μίλησε στο newsbeast.gr για το αν συνδέεται ή όχι η ζωή ενός καλλιτέχνη με το έργο του και αν θα πρέπει ή όχι να ακούγεται η μουσική του.

«Η παιδοφιλία και η παιδεραστία είναι ουσιαστικά ό,τι το ειδεχθέστερο μπορεί να εκδηλωθεί γιατί δηλητηριάζει και ναρκοθετεί το μέλλον της κοινωνίας, πληγώνοντας και τραυματίζοντας το πιο ευαίσθητο κομμάτι της, που είναι τα παιδιά.

Πολλές φορές ανακύπτουν ηθικά δίλημμα για τη ζωή και το έργο ενός καλλιτέχνη.
Για πάρα πολλούς καλλιτέχνες και για πολλούς χαρισματικούς στον χώρο τους ανθρώπους, βλέπουμε συχνά, στην ιστορική διαδρομή τους, να συνυφαίνεται η χαρισματικότητά τους με κάποιον πυρήνα ψυχοπαθολογίας. Είναι κάτι το οποίο έχει διαπραγματευτεί και ο Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης, μέσα από τη σύνδεση, ουσιαστικά, μελαγχολίας και ιδιοφυίας.

Πολλές φορές ο δημιουργικός πυρήνας ενός καλλιτέχνη δεν είναι άλλος από αυτόν της Κατάθλιψης ή της Διπολικής Διαταραχής. Εάν μέσα στη διαδρομή της ζωής οποιουδήποτε ανθρώπου, είτε είναι διάσημος είτε άσημος, είτε είναι καλλιτέχνης επιτυχημένος είτε δεν είναι, υπάρχει αυτό το δηλητήριο της παιδοφιλικής διαστροφής, αυτό -ως γεγονός- δεν πρέπει να συνδέεται με κάποιον πυρήνα συναισθηματικής ή ψυχικής διαταραχής ούτε όμως και με την καλλιτεχνική – επαγγελματική του πορεία. Το μήνυμα που ένας καλλιτέχνης καλείται να εκφράσει δεν μπορεί να κριθεί, όμως, υπό αυτό το πρίσμα. Η μουσική του Μάικλ Τζάκσον είχε βέβαια ένα συγκεκριμένο μήνυμα, χωρίς να διεκδικεί επαναστατικότητα, καθώς εξέφρασε, απλά και μονοσήμαντα, το πνεύμα ευημερίας και πλουραλισμού της δεκαετίας του ’80.

Ας μην ξεχνάμε ότι πριν βγουν όλα αυτά στην επιφάνεια – και είναι φοβερό ότι βγαίνουν στην επιφάνεια για ένα άτομο που δεν είναι πλέον στη ζωή και ενώ η αμερικανική δικαιοσύνη δεν έχει αποφανθεί ακόμη για την υπόθεση – ο Τζάκσον είχε προκαλέσει και στο παρελθόν την κοινή γνώμη, καθώς άλλαζε επανειλλημένως τη μύτη του και το χρώμα του. Βλέπαμε λοιπόν ότι υπήρχε μία πολυπροβληματικότητα, μέσα στην εκκεντρικότητά του. Θυμόμαστε τη σκηνή όπου είχε βγάλει τον μικρό του γιο πάνω από το μπαλκόνι και τον αιωρούσε πάνω από το παραληρούν πλήθος ως να θυσίαζε παιδιά στον Μολώχ του θεάματος, που συχνά απαιτεί ανθρωποθυσίες. Αυτό είναι μία άλλη παράμετρος την οποία πρέπει να δούμε, το πώς -δηλαδή- όλος ο χώρος του θεάματος τρέφεται από ανθρωποθυσίες. Από είδωλα που αρχικώς τα εξιδανικεύει και τελικώς απαιτεί την αποκαθήλωσή τους».
Όσο για το αν πρέπει ή όχι να ακούμε τα τραγούδια του ποπ σταρ, ο Δρ. Λιάπης τόνισε:

«Δεν μπορεί κάποιος να δώσει ούτε ψυχιατρική ντιρεκτίβα ούτε ηθολογικο-μουσική κατεύθυνση για αυτο. Ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να ακούει οποιαδήποτε μουσική αισθάνεται ότι τον εκφράζει, τον εκτονώνει ή τον ηρεμεί.

Τα τραγούδια του Μάικλ Τζάκσον δεν είχαν ποτέ κάποιο παιδοφιλικό μήνυμα ούτε κάποιο μήνυμα που ωθεί σε κάποιου είδους διαστροφή. Ας πάρουμε για παράδειγμα και το αντίπαλον μουσικό δέος, των ποπ ακουσμάτων εκείνης της εποχής, τη μέταλ μουσική, για την οποία είχε αναπτυχθεί η φιλολογία ότι συνδέεται με τον σατανισμό. Εγώ θα επιμείνω στο συμβολικό μήνυμα που έχει κάθε καλλιτέχνης και κάθε μουσική. Ας πούμε ο Έλβις Πρίσλεϊ ξεπέρασε τον μέσο όρο ενός επιτυχημένου και παγκοσμίως δημοφιλούς καλλιτέχνη και έγινε θρύλος για τη ροκ, διότι εξέφραζε τη λογική της ανατροπής. Η ροκ μουσική, τη δεκαετία του ’60, εξέφραζε το φιλειρηνικό μήνυμα κατά του πολέμου του Βιετνάμ.

Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να δούμε σε καλλιτέχνες και σε είδη μουσικής αντίστοιχα μηνύματα. Για παράδειγμα επειδή ο Μπομπ Μάρλεϊ είχε παραδεχθεί τη χρήση κάνναβης, εμείς δεν πρέπει να ακούμε τη μουσική του; Δηλαδή το μήνυμα του φιλειρηνισμού και της συμφιλίωσης που εξέπεμπε ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης πρέπει να πούμε ότι είναι απορριπτέο επειδή κάπνιζε ανοιχτά χασίς; Αναγνωρίζω ότι οι δύο περιπτώσεις δεν είναι ακριβώς οι ίδιες, διότι αν ισχύουν αυτά που ακούγονται για τον Μάικλ Τζάκσον, έχει καταστρέψει πολλά παιδιά. Το τραύμα το οποίο κάθε παιδόφιλος προκαλεί, δείχνουν οι μελέτες δυστυχώς ότι, διαιωνίζεται και ανακυκλώνεται και στις επόμενες γενιές μέσα από τα θύματά του, τα οποία είτε μπορεί να επαναλάβουν τη βία που υπέστησαν σε άλλα ανυπεράσπιστα παιδιά, είτε βιώνουν μια κατάσταση εσωτερικής ανισορροπίας, χωρίς να μπορέσουν πότε να κυνηγήσουν, όπως κανονικά κάνουν οι ενήλικες, την ευτυχία».

…Και με ποδοσφαιρικό παράδειγμα για τον Τζορτζ Μπεστ και τις γυναίκες συμπλήρωσε τη συνέντευξή του ο Χρίστος Λιάπης…:

«Από την άλλη πλευρά είναι σαν να λέμε ότι δεν πρέπει να ξαναδούμε βίντεο με τον Τζορτζ Μπεστ επειδή πέθανε από αλκοολισμό και ενώ του είχαν κάνει μεταμόσχευση ήπατος, αυτός ξαναήπιε μέσα στο νοσοκομείο και έχασε το συκώτι του. Και για να πούμε κάτι και για την Ημέρα της Γυναίκας (ημέρα κατά την οποία παραχώρησε τη συνέντευξη στο newsbeast ο Δρ. Λιάπης), ο Μπεστ είχε πει ότι “τα περισσότερα λεφτά μου τα ξόδεψα στις γυναίκες και το ποτό και τα υπόλοιπα απλώς τα σπατάλησα”. Μπορεί να διαφωνούμε με αυτήν τη σεξιστική και ανορίωτη θεώρηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο Τζορτζ Μπεστ δεν ήταν ο καλύτερος Βρετανός μπαλαδόρος όλων των εποχών. Με αντίστοιχο τρόπο δεν ακυρώνεται η καθαρά τραγουδιστική ικανότητα του Μάικλ Τζάκσον. Το να σου έχει δώσει ο Θεός, ή η Μοίρα για όποιον δεν πιστεύει, προικισμένες φωνητικές χορδές, ή η βιολογική συγκυρία και τα γονίδια να σου έχουν χαρίσει ωραία εμφάνιση, από μόνο του δεν λέει τίποτα. Σημασία έχει, το όποιο χάρισμα έχει ο καθένας ή η καθεμία από εμάς, τι μήνυμα παράγει και πώς μπορεί να αλλάξει τον κόσμο».

Ο Μάικλ Τζάκσον στο εδώλιο της Ιστορίας…

«Προτού λοιπόν ο Μάικλ Τζάκσον καθίσει στο εδώλιο της Ιστορίας ως παιδεραστής, αν όλα αυτά αποδειχθούν από την αμερικανική δικαιοσύνη, ενδεχόμενα, θα έπρεπε να καθίσει στο εδώλιο της Ιστορίας επειδή με όλη αυτή τη δημοσιότητα και την απήχηση που είχε, αντί να δομήσει ένα συγκεκριμένο μήνυμα, είτε για τις φυλετικές διακρίσεις είτε για άλλα προβλήματα που απασχολούσαν τις κοινωνίες μας, κατά την εποχή που εκείνος μεσουρανούσε στο παγκόσμιο καλλιτεχνικό στερέωμα, αυτός προτιμούσε να αλλάζει το χρώμα του από το άσπρο στο μαύρο και από το μαύρο στο άσπρο και τελικώς φτάσαμε στο γκρι της παιδεραστίας. Ή προτιμούσε να στέλνει το μήνυμα, σε αγόρια και κορίτσια, να αλλάζουν την εμφάνισή τους με πλαστικές επεμβάσεις, υποδηλώνοντας πως μόνον πουλώντας την εμφάνισή μας μπορούμε να αρέσουμε. Με την είδηση του θανάτου του όλοι αποχαιρετήσαμε ένα κομμάτι της αθωότητας των παιδικών μας χρόνων. Αυτή την αθωότητα καταστρέφει ουσιαστικά η υστεροφημία του έτσι όπως αποκαλύπτεται, αν βέβαια ισχύουν οι κατηγορίες»