Αναδρομικά: Ερχεται πιλοτική δίκη για όλους από το ΣτΕ

Κρίσιμη δίκη που θα κρίνει πολλά σε σχέση με τα αναδρομικά και τις περικοπές που έγιναν με το δεύτερο μνημόνιο του 2012. Τι θα γίνει με το 10μηνο.
Στην κρίση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας θα βρεθεί προκειμένου να κριθεί οριστικά το ζήτημα των περικοπών κύριων και επικουρικών συντάξεων, δώρων και επιδομάτων με βάση το Μνημόνιο 2 του 2012, δηλαδή «τις περικοπές στις συντάξεις των ν. 4051/2012 και 4093/2012 και για την κατάργηση των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας». Η υπόθεση θα εκδικαστεί σε πρότυπη δίκη έπειτα από απόφαση της αρμόδιας επιτροπής του ΣτΕ μετά από αίτηση του ΕΦΚΑ στις 15 Νοεμβρίου, προκειμένου να δοθεί μια λύση στις αντιφατικές αποφάσεις δικαστηρίων για το ζήτημα.

Ειδικότερα, η υπόθεση αγορά εκκρεμή αγωγή 46 συνταξιούχων στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, με την οποία ζητούν. «Να καταβληθούν σε καθέναν από τους ενάγοντες, νομιμοτόκως, τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στην αγωγή ποσά ως αποζημίωση λόγω των παράνομων, κατά τους ισχυρισμούς τους, περικοπών στην καταβολή της κύριας και επικουρικής σύνταξής τους που έλαβαν χώρα με βάση τις διατάξεις των ν. 4051/2012 και 4093/2012, αλλά και για την παράνομη κατάργηση από 1.1.2013 των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας, όπως τα ζητήματα αυτά κρίθηκαν με τις ΣτΕ 2287/2015 και 2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, και επικουρικώς ως αδικαιολόγητος πλουτισμός με βάση το άρθρο 904 του ΑΚ.».

Από την πλευρά του ο ΕΦΚΑ επικαλείται σημεία του σκεπτικού της απόφασης 1891/2019 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, υποστηρίζοντας ότι «με την επίμαχη αγωγή τίθενται τα ακόλουθα ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχουν συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων, δεδομένου ότι στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές».

Στο μικροσκόπιο το επίμαχο 10μηνο
Στο μικροσκόπιο των δικαστών μπαίνει ακόμη και το επίμαχο 10μηνο, που κινδυνεύει τώρα να βρεθεί στον… αέρα, ενώ θεωρούνταν ως το επικρατέστερο διάστημα για επιστροφές, το χρονικό δηλαδή διάστημα μεταξύ της προηγούμενης απόφασης του ΣτΕ τον Ιούλιο του 2015 και την ψήφισης του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Ο ΕΦΚΑ ζητάει από το ΣτΕ να κρίνει αν οι ρήτρες του νόμου Κατρούγκαλου καταλαμβάνουν και την περίοδο από 1/1/2013 έως 11/5/2016 (12 Μαίου ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου) και εάν αυτή η αναδρομική πρόνοια είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα.

Στην καρδιά της νέας αλλά και τελικής καθώς φαίνεται δικαστικής περιπέτειας βρίσκεται η ρήτρα που… κρατά όλα τα λεφτά. Ειδικότερα στο επίμαχο άρθρο 14, το οποίο ορίζει την διαδικασία για τον επανυπολογισμό των παλαιών συντάξεων, υπάρχει ειδική ρήτρα, η οποία επιχειρεί να «καλύψει» νομικά την περίοδο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018 (ο επανυπολογισμός απαιτούσε πολύ χρόνο στην πράξη για να ολοκληρωθεί).

Εκεί αναφέρεται πως «μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018 οι συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί κατά την 31η Δεκεμβρίου 2014, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις». Με άλλα λόγια, η διάταξη ανατρέχει σε χρόνο πριν από την έκδοση της προηγούμενης απόφασης ΣτΕ (Ιούνιος 2015) ώστε να καλύψει τον χρόνο έως την ολοκλήρωση του επανυπολογισμού και την αναπροσαρμογή των συντάξεων από 1ης Ιανουαρίου 2019. Ο ΕΦΚΑ ζητεί τώρα από τους ανώτατους δικαστές να κρίνουν αν η εν λόγω ρήτρα καταλαμβάνει και χρονικό διάστημα πριν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου όπου βρίσκεται το περίφημο 10μηνο. Μετά και τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ που δημοσιεύτηκαν πλέον σε αναλυτική μορφή και κρίνουν συνταγματικό τον επανυπολογισμό των συντάξεων με βάση υπολογισμού την 31η Δεκεμβρίου του 2014, ο ΕΦΚΑ ζητάει από το ΣτΕ να κρίνει :

α) Αν η ρήτρα του νόμου Κατρούγκαλου που ορίζει πως οι συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται όπως είχαν διαμορφωθεί την 31.12.2014, δηλαδή με τις μειώσεις του δευτέρου μνημονίου (νόμοι 4051/2012 και 4093/2012) για το χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή, από 12.5.2016 και εφεξής, είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Επί της ουσίας ζητείται να κριθεί αν υπάρχουν ή όχι αναδρομικά στην περίοδο 12-5-2016 έως 31-12-2018.

β) Αν η ίδια ρήτρα «έχει την έννοια ότι καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 και, σε καταφατική περίπτωση, εάν η ρύθμιση για το διάστημα αυτό αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ. Με το αίτημα αυτό ο ΕΦΚΑ ζητάει από το ΣτΕ να προσδιορίσει αν υπάρχουν ή όχι αναδρομικά στο περίφημο 10μηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειάς του και στην ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου.

γ) Αν ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι προηγούμενες αποφάσεις του 2015 της Ολομέλειας αφορά μόνο τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των ν. 4051/2012 και 4093/2012 ή καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του 1ου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και

δ) Αν μπορεί με την υποβολή «εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης», μεταγενέστερη των αποφάσεων του 2015 από την οποία προκύπτει ή θα προκύψει ότι οι μειώσεις των συντάξεων βάσει των νόμων του 2012 ήταν τελικά κατ’ ουσίαν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ για το χρονικό διάστημα από την έναρξη επιβολής τους (1.1.2013) έως 11.5.2016. Υπενθυμίζεται πως το ΣτΕ είχε κρίνει το 2015 αντισυνταγματικές τις μειώσεις του 2012 επειδή δεν υπήρχαν εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες που να τις δικαιολογούν. Τώρα ο ΕΦΚΑ ζητάει να μάθει αν μπορεί ετεροχρονισμένα να υποβάλλει αυτές τις μελέτες ώστε να κριθούν εκ νέου οι περικοπές.

Η αίτηση του ΕΦΚΑ κατατέθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 2019 και έγινε δεκτή καθώς αφορά τεράστιο αριθμό ενδιαφερομένων – στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές. Η υπόθεση αφορά τα διεκδικούμενα αναδρομικά από τις περικοπές του 2012 σε κύριες επικουρικές και δώρα, περικοπές που κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγματικές από το ΣτΕ. Το ΣτΕ ορίζει πως όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις αναστέλονται μέχρι να αποφασίσει.
ethnos