Η χοληστερόλη είναι μια κηρώδης, λιπαρή ουσία στο αίμα, την οποία χρειάζεται το σώμα για να διατηρεί υγιή τα κύτταρα.
Παράγεται από το συκώτι και περιέχεται σε τροφές ζωικής προέλευσης.
Υπάρχουν δύο είδη χοληστερόλης: Η «κακή» ή LDL (λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας) και η «καλή» ή HDL (λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας).
Φυσιολογικές τιμές
Όσο χαμηλότερες είναι οι τιμές της ολικής και «κακής» χοληστερίνης και όσο υψηλότερες οι τιμές της «καλής», τόσο το καλύτερο, γιατί μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα πρόκλησης καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Ακόμη και αν παίρνετε λιγότερη από όση χρειάζεστε, δεν μπορεί να επηρεαστεί η υγεία σας, γιατί ένα μέρος αυτής συνθέτει το συκώτι και πάντα παίρνετε ένα ποσοστό, ακόμα και όταν καταναλώνετε ελάχιστα ζωικά προϊόντα.
Ποιες πρέπει να είναι οι τιμές της χοληστερίνης στο αίμα σας:
Ολική χοληστερίνη
- Φυσιολογική τιμή κάτω από 200 mg/dl
- Οριακή τιμή 200-240 mg/dl
- Υψηλή τιμή από 240 mg/dl και πάνω
Καλή χοληστερίνη
- Φυσιολογική τιμή
- Άνδρες πάνω από 40 mg/dl
- Γυναίκες πάνω από 50 mg/dl
Κακή χοληστερίνη
- Φυσιολογική τιμή κάτω από 130 mg/dl
- Οριακή τιμή 130-160 mg/dl
- Υψηλή τιμή από 160 mg/dl και πάνω
Τα υψηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης μπορούν να οδηγήσουν σταδιακά σε απόφραξη των αρτηριών και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει να υποβληθείτε σε εξέταση χοληστερόλης στο πλαίσιο μιας εξέτασης ρουτίνας ή αν έχετε τουλάχιστον έναν από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου:
- Υπέρταση
- Διαβήτη τύπου 2
- Πολλά περιττά κιλά
- Είστε σωματικά αδρανής
- Κάνετε διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά
- Καπνίζετε
Τροφές που μειώνουν την χοληστερόλη αίματος
Τα φυτά δεν περιέχουν χοληστερόλη και έχουν συνήθως χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, οπότε τα λαχανικά και άλλα τρόφιμα φυτικής προέλευσης πρέπει να αποτελούν το βασικό μέρος της διατροφής σας για την μείωση της χοληστερόλης.
Αυτά περιλαμβάνουν τα δημητριακά βρώμης, τα φρούτα, το κριθάρι, τα λαχανικά, τα τρόφιμα σόγιας, τα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, όπως:
- Δημητριακά βρώμης πρωινού
- Ψωμί που παρασκευάζεται με τουλάχιστον 50% αλεύρι, ή πίτουρο βρώμης
- Φασόλια, ρεβίθια, φασόλια edamame, φάβα κλπ
- Φακές
- Λαχανικά πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες όπως μπάμιες, μελιτζάνες, γλυκοπατάτα και φρούτα όπως εσπεριδοειδή και μάνγκο
- Ανάλατοι καρποί σόγιας (ονομάζονται επίσης καβουρδισμένοι καρποί edamame)
- Σόγια αντί για γάλα, γιαούρτι και κρέας
- Τόφου
- Αμύγδαλα, φιστίκια, καρύδια, πεκάν, κάσιους (πάντα ανάλατα)
Τροφές που αυξάνουν την χοληστερόλη αίματος
Προσπαθήστε να περιορίσετε γενικά την ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνετε και τα οποία είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη, όπως:
- Βούτυρο
- Σκληρές μαργαρίνες
- Λαρδί
- Λιπαρό κρέας και προϊόντα κρέατος, όπως τα λουκάνικα
- Πλήρη λιπαρά τυριά, γάλα, κρέμες γάλακτος και γιαούρτια
- Καρυδέλαιο, φοινικέλαιο και κρέμα καρύδας
Επιπλέον, πολλές τροφές, όπως η σοκολάτα γάλακτος, τα ζαχαρωτά, τα κέικ, οι πουτίγκες, τα μπισκότα κ.α., τα οποία περιέχουν υλικά από την παραπάνω λίστα μπορεί επίσης να αυξήσουν την χοληστερόλη.