Το βρογχικό άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του αναπνευστικού. Πρόκειται για αντίδραση των αεραγωγών σε διάφορους εκλυτικούς παράγοντες, όπως είναι τα διάφορα αλλεργιογόννα, ο κρύος αέρας, ο καπνός, η ρύπανση, η άσκηση, ορισμένα φάρμακα αλλά και οι ιώσεις. Αποτέλεσμα της αντίδρασης αυτής είναι η σύσπαση των μυϊκών ινών του τοιχώματος των αεραγωγών, η δημιουργία οιδήματος του τοιχώματός τους και η παραγωγή παχύρευστων εκκρίσεων εντός αυτών προκαλώντας έτσι στένωση του αυλού τους και περιορισμό της ροής του αέρα μέσω αυτών.
Οι άνθρωποι με άσθμα, αλλεργικό ή βρογχικό, ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες για τη νόσο COVID-19;
Είναι γνωστό ότι οι ιογενείς λοιμώξεις μπορούν να πυροδοτήσουν κρίση άσθματος και το ίδιο ισχύει και για τη λοίμωξη από COVID-19, μπορεί δηλαδή να προκαλέσει επιδείνωση της συμπτωματολογίας του άσθματος. Το ιστορικό βρογχικού άσθματος δεν έχει συσχετιστεί έως τώρα με αυξημένη πιθανότητα για πνευμονία από COVID-19 ή βαρύτερη έκβαση αυτής. Έτσι, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας και του ΕΟΔΥ, οι ασθενείς με άσθμα δεν εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο νόσησης από COVID-19, ούτε αυξημένο κίνδυνο θανάτου σχετιζόμενου με νόσηση από COVID-19.
Οι ασθενείς με άσθμα πρέπει να διατηρούν τη σταθερή θεραπεία τους και ιδιαίτερα τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Να σημειώσω πως η εισπνεόμενη κορτιζόνη που είναι η βασική θεραπεία του βρογχικού άσθματος δεν προκαλεί ανοσοκαταστολή, άρα οι ασθενείς τη συνεχίζουν κανονικά. Για τους ασθενείς με σοβαρό άσθμα που χρησιμοποιούν ενέσιμους βιολογικούς παράγοντες δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι η αγωγή αυτή δεν είναι ασφαλής.
Πιο συγκεκριμένα ασθενής με ήπιο άσθμα που λαμβάνει τη φαρμακευτική του αγωγή και είναι ελεγχόμενο δεν ανήκει στις σοβαρές πνευμονοπάθειες, άρα ούτε στις ευπαθείς ομάδες. Ασθενείς όμως με άσθμα, με 2 παροξύνσεις κατά το τελευταίο έτος, παρά τη μέγιστη χρήση εισπνεόμενης αγωγής (β-διεγέρτη και εισπνεόμενο κορτικοειδές) ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
Άσθμα και αλλεργικές αντιδράσεις στο εμβόλιο της Pfizer
Οι αλλεργικές αντιδράσεις που έχουν παρατηρηθεί με το εμβόλιο της Pfizer είναι σπάνιες, έχουν αντιμετωπιστεί επιτυχώς και αποδίδονται στο συστατικό του εμβολίου πολυαιθυλενογλυκόλη (Polyethylene glycol). Δεν συσχετίζονται με τροφικές αλλεργίες ή με αντιδράσεις των ασθενών με αλλεργικό βρογχικό άσθμα στα διάφορα αλλεργιογόνα.
Σύμφωνα λοιπόν με τα μέχρι τώρα διαθέσιμα κλινικά δεδομένα οι ασθενείς με αλλεργικό ή μη βρογχικό άσθμα, όχι μόνο μπορούν αλλά ενδείκνυται να εμβολιαστούν με το εμβόλιο κατά του COVID-19 και δε διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης σε σχέση με κάποιο άλλο άτομο που δεν έχει ιστορικό άσθματος.
Άσθμα και αλλεργικές αντιδράσεις στο εμβόλιο της Moderna. Είναι προτιμότερο για τους ανθρώπους με αλλεργίες και συγκεκριμένα με αλλεργικό/βρογχικό άσθμα;
Όσο αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων από τα έως τώρα διαθέσιμα δεδομένα, τα mRNA εμβόλια της Pfizer και της Moderna mRNA-1273 παρέχουν αποτελεσματικότητα της τάξεως του 94,5% χρειάζονται δε και τα δύο μεταφορά και διατήρηση σε βαθιά ψύξη (-70°C και -20°C αντίστοιχα). To εμβόλιο των AstraZeneca και Πανεπιστημίου της Οξφόρδης έχει αποτελεσματικότητα μέχρι 90% και ευχερέστερες συνθήκες διανομής από τα προηγούμενα.
Το ρωσικό εμβόλιο Sputnik-V έχει αποτελεσματικότητα ως 91,4%, χαμηλό κόστος και ικανοποιητικές συνθήκες μεταφοράς. Γενικά τα εμβόλια είναι καλά ανεκτά με την πλειονότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών να είναι ήπιες ή μέτριες σε σοβαρότητα και να υποχωρούν εντός 1 έως 2 ημερών.
Οι τοπικές αντιδράσεις ήταν κυρίως ο πόνος. Οι συνηθέστερες συστηματικές αντιδράσεις ήταν η κόπωση και η κεφαλαλγία. Εμφανίστηκαν συχνότερα σε νεότερους από ό, τι σε ηλικιωμένους (ηλικίας > 55 ετών) εμβολιασθέντες και ήταν συχνότερες μετά τη 2η δόση. Για τους λόγους αυτούς δε θεωρώ πως χρειάζεται κανένας μας και ειδικότερα οι ασθενείς με βρογχικό άσθμα, να προβληματιστούν με τί επιλογή θα κάνουν ως προς το πιο εμβόλιο θα διαλέξουν.
Μπαίνουμε στην εποχή της γρίπης και ο SARS-COV-2 εξακολουθεί να υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στην κοινότητα. Οδηγίες για όσους έχουν άσθμα για την προστασία τους.
Η εποχική γρίπη είναι μια οξεία αναπνευστική νόσος η οποία δύναται να προκαλέσει από ήπια έως και πολύ σοβαρά συμπτώματα και νόσηση κυρίως στα άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα.
Η κλινική συμπτωματολογία μοιάζει με αυτή της λοίμωξης από COVID-19. Κυρίως επηρεάζεται το αναπνευστικό. Η μετάδοση τους γίνεται κυρίως μέσω σταγονιδίων και άρα τα μέτρα ατομικής προστασίας και αναπνευστικής υγιεινής είναι τα ίδια ως προς τη μείωση της διασποράς και των δύο.
Και οι δύο νόσοι προσβάλουν τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού κυρίως ηλικιωμένους, άτομα με συνυπάρχουσες παθήσεις και χρόνια αναπνευστικά νοσήματα. Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα (GINA Foundation) και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συνιστούν στους ασθενείς με άσθμα να ακολουθούν με συνέπεια τα γενικά μέτρα αποφυγής συγχρωτισμού, άσκοπων μετακινήσεων και τους κανόνες ατομικής υγιεινής.
Μιχάλης Συμιακάκης; MD, PhD, Πνευμονολόγος