Κάθε χρόνο στην ΕΛ.ΑΣ. πραγματοποιούνται περί τις 250-350 ΕΔΕ που διαμοιράζονται σε διάφορες υπηρεσίες, πολλές από τις οποίες καθυστερούν σημαντικά – και μάλιστα πάνω από έναν χρόνο – στην έκδοση πορίσματος. Υπολογίζεται ότι τα τελευταία χρόνια έχουν σχηματιστεί περισσότερες από 130 δικογραφίες για άσκηση άσκοπης βίας από αστυνομικούς (κυρίως στελεχών των ΜΑΤ) και δεν έχουν υπάρξει περισσότερες από πέντε καταδίκες. Οι αστυνομικοί επικαλούνται ότι προχώρησαν μόνο στην απαραίτητη άσκηση βίας και ύστερα από άνωθεν εντολές κατά κόρον απαλλάσσονται. Επίσης, από το 1999 μέχρι το 2019 περίπου 9.000 πειθαρχικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. Ως αποτέλεσμα αυτών, επιβλήθηκαν περίπου 1.600 ποινές (δηλαδή ποσοστό 18% επί του συνόλου των υποθέσεων), με σχεδόν 50% εξ αυτών να αφορούν αποτάξεις, αργίες με απόλυση και οι υπόλοιπες να σχετίζονται απλώς με επιπλήξεις, πρόστιμα κ.λπ.

Καθυστέρηση

Το ενδεικτικό εσωτερικό έγγραφο της ΕΛ.ΑΣ. συντάχθηκε από το αρχηγείο του Σώματος στις 10 Δεκεμβρίου 2019 και είχε τίτλο «Εγκαιρη περαίωση των Διοικητικών Εξετάσεων. Ποινικές-πειθαρχικές υποθέσεις προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας» και σε αυτό μνημονεύονται τα… κόλπα για την καθυστέρηση των ερευνών. Οπως σημειώνεται, ανάμεσα σε άλλα: «Σε πληθώρα υποθέσεων οι αναφερόμενοι λόγοι μη περαίωσης των διοικητικών εξετάσεων είναι αόριστοι και γενικόλογοι, χωρίς εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση των λόγων της καθυστέρησης. Σε αρκετές περιπτώσεις ως αιτιολογία καθυστέρησης αναφέρεται η πορεία του αντίστοιχου ποινικού σκέλους ή ο αυξημένος φόρτος εργασίας. Παρατηρείται, ακόμη, ότι για πολλές διοικητικές εξετάσεις υποστηρίζεται ότι υπάρχει δικαιολογημένη βραδύτητα (άρα εκτός της χορηγηθείσας προθεσμίας), προσμετρώντας και τον χρόνο της γνωμάτευσης της εκδίκασης από τα αρμόδια διοικητικά όργανα, πλην όμως αυτό είναι εσφαλμένο, καθώς καθυστέρηση νοείται μόνο από αυτούς που πραγματοποιούν την έρευνα και οι διοικητικές εξετάσεις ολοκληρώνονται με τη σύνταξη της πορισματικής έκθεσης. Παρά το γεγονός ότι έχει επισημανθεί η ανάγκη ολοκλήρωσης των διοικητικών εξετάσεων που έχουν καθυστερήσει υπέρμετρα, παρά ταύτα δεν επιτεύχθηκε ο επιδιωκόμενος σκοπός. Γεγονός που αποδεικνύει ότι το αρμόδιο προσωπικό δεν δραστηριοποιήθηκε επαρκώς».

Επιπλέον, είναι χαρακτηριστικά όσα αναφέρονται για τις καθυστερήσεις στις έρευνες που ζητούνται από τον Συνήγορο του Πολίτη. Οπως σημειώνεται, «παρότι από το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. έχει επισημανθεί ότι οι διοικητικές εξετάσεις στις οποίες επιλαμβάνεται ο Συνήγορος του Πολίτη ως Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στα Σώματα Ασφαλείας και τους υπαλλήλους των Καταστημάτων Κράτησης θα πρέπει να διεξάγονται κατά προτεραιότητα, αυτό δεν τηρείται, με αποτέλεσμα να γίνονται σχετικές παρατηρήσεις από την ανωτέρω ανεξάρτητη διοικητική Αρχή».

Ερευνα

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με προγενέστερη έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη, από το καλοκαίρι του 2017 έως το τέλος του 2018 η Αρχή ασχολήθηκε με 290 υποθέσεις που αφορούσαν αυθαιρεσίες, βιαιοπραγίες και άλλες παράνομες ενέργειες στελεχών της ΕΛ.ΑΣ. Οπως έχει υπογραμμισθεί, «από αυτές οι 269 παρέμεναν στις 31/12/2018 (σ.σ. δηλαδή περίπου 18 μήνες αργότερα) υπό διερεύνηση, σε διάφορα στάδια επεξεργασίας (αναμονή στοιχείων από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίας, αναμονή απάντησης σε αίτημα για συμπλήρωση των πορισμάτων). Από τις υποθέσεις αυτές που υπήρχε κωλυσιεργία στις έρευνες της ΕΛ.ΑΣ., οι 25 αφορούσαν βασανιστήρια και άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, 49 παράνομη χρήση όπλου, 10 προσβολή της γενετήσιας ελευθερίας, τρεις αφορούν προσβολές κατά της ζωής, 37 προσβολές κατά της προσωπικής ελευθερίας, 145 προσβολές κατά της σωματικής ακεραιότητας, επτά ανάρμοστη συμπεριφορά, ενώ σε 21 περιπτώσεις διερευνήθηκε η ύπαρξη ρατσιστικού κινήτρου».