Εμβόλια και θρόμβωση: Τι ισχύει, τελικά;

Συνατήσαμε τον θωρακοχειρουργό-αγγειοχειρουργό, κ. Κωνσταντίνο Μαρκόπουλο, ο οποίος λύνει όλες τις απορίες μας αναφορικά με τις θρομβώσεις, τους προδιαθεσικούς παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή τους, αλλά και για το τι ακριβώς συμβαίνει με τα εμβόλια. Κε Μαρκόπουλε, το πρόγραμμα εμβολιασμών «Ελευθερία» βρίσκεται σε εξέλιξη και προχωρά με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Ωστόσο, μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας φαίνεται να «αναβάλλει» τον εμβολιασμό, εξαιτίας του φόβου που έχουν προξενήσει τα περιστατικά θρομβώσεων που σχετίζονται με τα εμβόλια. Θα ήθελα να μας εξηγήσετε τι είναι η θρόμβωση και πώς τα εμβόλια που περιέχουν τον αδενοϊό μπορούν να πυροδοτήσουν τον μηχανισμό της θρόμβωσης.

Είναι αλήθεια πως υπάρχει διάχυτη φοβία και άγχος από τους ανθρώπους για τον εμβολιασμό τους για τον κορονοϊό. Αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα φόβου είναι παγκόσμιο και στηρίζεται, όχι άδικα, σε αξιοσημείωτο αριθμό περιστατικών μικροθρομβώσεων, αλλά και επικίνδυνων καταστάσεων (σπανιότατα) που έχουν καταγραφεί. Αυτό βέβαια, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αναστείλει τον εμβολιασμό, ο οποίος είναι η μοναδική σωτηρία και αποτελεσματική προφύλαξη από την πανδημία. Η θρόμβωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία το αίμα “παγώνει”, δηλαδή σταματάει η ροή του μέσα στα αγγεία σε κάποιο σημείο του οργανισμού. Για να συμβεί αυτό απαιτείται ένας εκλυτικός παράγων που θα προκαλέσει μια αλυσίδα βιοχημικών φαινομένων. Φαίνεται ότι στα ελάχιστα περιστατικά που έχουν συμβεί ο εκλυτικός παράγων είναι η αυτοάνοση αντίδραση του οργανισμού στον εξασθενημένο αδενοϊό που υπάρχει στο εμβόλιο.

Γιατί τα περιστατικά θρομβώσεων που συνδέονται με τα εμβόλια είναι πιο συχνά στο γυναικείο πληθυσμό; 

Θα έλεγα ότι σχεδόν αποκλειστικά αφορούν γυναίκες ηλικίας 40-60μετών, είναι σπάνια βέβαια, αλλά η έντονη δημοσιότητα τα κάνει να εμφανίζονται ότι είναι συχνά. Η αλήθεια πάντως, είναι ότι υπάρχουν χώρες που έχουν σταματήσει τη χορήγηση εμβολίων αδενοϊού είτε καθολικά είτε για τις επίμαχες ηλικίες. Εκτιμώ ότι η απάντηση δεν είναι ακόμα δεδομένη, αν και διερευνώνται στις λεπτομέρειές τους όλοι οι μηχανισμοί που έχουν ενεργοποιηθεί.

Υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση της θρόμβωσης και πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε;

Υπάρχουν νοσήματα που λειτουργούν σαν προδιαθεσικοί παράγοντες θρόμβωσης όπως είναι η θρομβοφιλία, οι κακοήθειες (διάφορες μορφές καρκίνου), το θετικό ιστορικό παλαιών θρομβώσεων ή θρομβοφλεβίτιδας, η προχωρημένη φλεβική ανεπάρκεια των ποδιών με έντονους κιρσούς και οι σοβαρές παθήσεις των αρτηριών (αποφρακτική αρτηριοπάθεια, ύπαρξη αρτηριακών μοσχευμάτων). Αυτοί οι αναφερόμενοι παράγοντες είναι οι προδιαθεσικοί γενικά για θρομβώσεις και όχι ειδικά, για την περίπτωση εμβολιασμού για κορονοϊό. Ειδικοί προδιαθεσικοί παράγοντες θρόμβωσης για τον εμβολιασμό δεν έχουν αναγνωριστεί λόγω του πολύ μικρού αριθμού περιστατικών και της μη ολοκληρωμένης μελέτης του φαινομένου.

Ποια είναι τα διαγνωστικά εργαλεία που διαθέτουμε για τον έγκαιρο εντοπισμό των θρομβώσεων;

Η θρόμβωση διαγιγνώσκεται όταν έχει συμβεί συνήθως, με έγχρωμη υπερηχογραφική διερεύνηση (triplex). Προληπτικά αυτό δεν μπορεί να γίνει. Όταν όμως συμβεί εκτός του triplex, υπάρχει η αξονική αγγειογραφία της ύποπτης περιοχής και άλλες εξειδικευμένες εξετάσεις που αφορούν πλέον ασθενείς που ήδη νοσηλεύονται.

Ποια είναι η συμβουλή σας προς τους ασθενείς που διστάζουν να εμβολιαστούν, φοβούμενοι την πιθανότητα θρόμβωσης;

Μία είναι η επιλογή. Είτε να νικηθεί ο φόβος από τις συμβουλές του οικογενειακού ιατρού, είτε του εμβολιαστικού κέντρου που θα απευθύνεται κάποιος (υπάρχουν αναλυτικές οδηγίες στα εμβολιαστικά κέντρα). Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων φοβίας δεν συντρέχουν ουσιαστικοί λόγοι, αλλά η ψυχοσύνθεση των ανθρώπων επηρεάζεται αρνητικά από ανεύθυνα δημοσιεύματα ή από ανυπόστατες φήμες. Για τα πολύ λίγα περιστατικά που συνυπάρχουν σοβαροί προδιαθεσικοί παράγοντες, τότε η μόνη λύση είναι η αλλαγή του εμβολίου. Γι’αυτό είναι καλύτερα να υπάρχει ευελιξία επιλογής από κάθε άνθρωπο αντί υπερβολικών περιοριστικών επιλογών. Παρά το στρες μας και τις ανθρώπινες αμφιβολίες, ο εμβολιασμός είναι μέχρι τώρα η μόνη σταθερή ελπίδα για την πανδημία.

Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση καλέστε στο 693 747 4174. Ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος, Θωρακοχειρουργός – Αγγειοχειρουργός και Διευθυντής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού είναι στη διάθεσή σας για όποια συμβουλή και χρήσιμη οδηγία.

Εναλλακτικά επισκεφτείτε την ιστοσελίδα drmarkopoulos.gr.