Η άγνωστη, λογοκριμένη ταινία του Νίκου Κούνδουρου στα Μετέωρα

Συνεχίζεται την Τρίτη 9 Ιουνίου 2015 η προβολή ταινιών στην Εβδομάδα Τρικαλινού Κινηματογράφου, Μετά από πολλά χρόνια και ως θύμα της λογοκρισίας της εποχής, προβάλλεται στο πλαίσιο των δράσεων για το 28ο Συνέδριο της ΟΚΛΕ, η ταινία «Οι παράνομοι», του μεγάλου μας σκηνοθέτη Νίκου Κούνδουρου.

Η σχέση της με τα Τρίκαλα έγκειται στο ότι, καθώς δεν είχε πάρει άδεια από την Επιτροπή λογοκρισίας ο σκηνοθέτης και όλο το συνεργείο προσέφυγαν μυστικά στα Μετέωρα, φιλοξενήθηκαν σε Μονή και ξεκίνησαν γυρίσματα στην περιοχή της Καλαμπάκας και του κάμπου των Τρικάλων.

Σύνοψη της υπόθεσης:
Μια ταινία, χαρακτηριστικό δείγμα της νέας πνοής του ελληνικού κινηματογράφου. Ο Κούνδουρος χρησιμοποίησε κλασικά μοτίβα, όπως εκείνο της παρανομίας και της περιπλάνησης στην ύπαιθρο, σε συνδυασμό με στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού, προερχόμενα από τον αστείρευτο θησαυρό της αρχαίας τραγωδίας και της λαϊκής παράδοσης. Τρεις φυγάδες (Τίτος Βανδής, Ανέστης Βλάχος και Πέτρος Φυσούν) προσπαθούν, ο καθένας για δικούς του λόγους, να διαφύγουν τη σύλληψή τους από τη χωροφυλακή. Καταδιώκονται, επειδή ο ένας σκότωσε τον αδερφό του για ένα κομμάτι γης, ο άλλος είχε αντιστασιακή δράση, και ο τελευταίος επειδή δολοφόνησε τον προδότη που ευθυνόταν για την καταστροφή ενός ολόκληρου χωριού από τους Ναζί.

Tips
Το 1957 ο Νίκος Κούνδουρος καταθέτει το σενάριο της ταινίας προς έγκριση στην Επιτροπή Λογοκρισίας. Το σενάριο απορρίπτεται και η ταινία δεν παίρνει άδεια να γυριστεί. Παρόλ’ αυτά ο Νίκος Κούνδουρος με ολιγομελή ομάδα τεχνικών και ηθοποιών καταφεύγει στα Μετέωρα και φιλοξενούμενος σε ένα μοναστήρι, γυρίζει όλη την ταινία στο μαγευτικό τοπίο των Μετεώρων.
Το 1958 η ταινία βγαίνει στους κινηματογράφους. Εκείνη την εποχή οι ταινίες κυκλοφορούσαν κάθε Δευτέρα, οι κριτικοί τις έβλεπαν την ίδια μέρα και έγραφαν κείμενα για την Τρίτη. Μαζί με τους κριτικούς βλέπει τους «Παράνομους» η Επιτροπή Λογοκρισίας και κάτω από πιέσεις δέχεται να δώσει άδεια για το έργο, με την προϋπόθεση να κοπεί μια σκηνή. Αυτή που δείχνει την εν ψυχρώ δολοφονία ενός αντάρτη από μια διμοιρία αστυφυλάκων. Ο σκηνοθέτης αρνείται να κόψει τη σκηνή και να λογοκρίνει ο ίδιος την ταινία του, με αποτέλεσμα να σταματήσει η προβολή της.
Η ταινία συμμετέχει στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1959, όπου λαμβάνει εξαιρετικά θετικά σχόλια από κριτικούς και κοινό, ενώ την επόμενη χρονιά προβάλλεται από το BBC.
Χρειάστηκε να περάσουν 50 χρόνια, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους Έλληνες σινεφίλ να δουν την ταινία ολοκληρωμένη στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Ο Νίκος Κούνδουρος δηλώνει:
«Οι Παράνομοι είναι η ταινία της οργής. Η αντίσταση είχε πνιγεί,
οι τρόποι έκφρασης των αγωνιστών είχαν καταργηθεί κάτω από τη βία ενός αστυνομικού κράτους. Θέλησα να αποτίσω ένα φόρο τιμής
στον αντάρτη των βουνών, στον ταπεινωμένο στον εξευτελισμένο,
στον αγνοημένο, στην καλύτερη περίπτωση, Έλληνα,
που κράτησε ψηλά τη Ρωμιοσύνη».

Info

Σκηνοθεσία – Σενάριο: ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ ΝΙΚΟΣ
Είδος: ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ, ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ
Δ/ντής Φωτογραφίας: VARRIANO GIOVANNI
Ηθοποιοί: ΒΑΝΔΗΣ ΤΙΤΟΣ, ΦΥΣΣΟΥΝ ΠΕΤΡΟΣ, ΒΛΑΧΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ, ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ ΝΕΛΛΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ
Μοντάζ: ΤΣΑΟΥΛΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ ΝΙΚΟΣ
Ηχολήπτης: ΔΑΜΑΛΑΣ ΜΙΚΕΣ
Σκηνογράφος: ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΑΣΟΣ
Μουσική Σύνθεση: ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ ΜΑΝΟΣ
Παραγωγή: ΦΙΝΟΣ ΦIΛM, ΜΙΝΩΣ ΦΙΛΜ
Διάρκεια: 94΄
Βοηθ. Σκηνοθέτη: ΛΥΚΑΣ ΠETPOΣ, ΚΟΛΟΖΩΦ ΤΕΡΨΙ , ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Βοηθ. Δ/ντή Φωτογραφίας: ΛΕΜΠΕΣΗΣ AΛEKOΣ
Μηχανικός Ήχου: ΖΕΡΒΑΣ ΜΑΡΚΟΣ
Βοηθ. Δ/ντή Παραγωγής / Φροντιστής: ΤΣΕΝΤΟΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ
Παραγωγή: ΦΙΝΟΣ ΦIΛM, ΜΙΝΩΣ ΦΙΛΜ
Πηγή: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, myfilm.gr, cineguerracivil.blogspot.com

ΠΟΥ, ΠΟΤΕ, ΠΟΣΟ
Τρίτη 9 Ιουνίου 2015, στον δημοτικό κινηματογράφο, μύλος Ματσόπουλου.
Ωρα έναρξης 21.30
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ