Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ Τρικάλων για τα Μετέωρα

Το σύμπλεγμα των βράχων των Μετεώρων – αποτέλεσμα της γεωλογικής εξέλιξης της περιοχής, είναι μοναδικό στον πλανήτη. Η εγκατάσταση μοναχών και η δημιουργία αξιόλογων μοναστηριών με σημαντικά κειμήλια στη στέψη πολλών βράχων εκατοντάδες χρόνια πριν, προσθέτει ένα επιπλέον στοιχείο στην συνολική αξία του συγκροτήματος των βράχων. Το φυσικό περιβάλλον, με την παρουσία και την επίδραση της αυτοφυούς βλάστησης και το ανθρωπογενές με την ύπαρξη των οικιστικών συνόλων της Καλαμπάκας και του Καστρακίου στα νότια και νοτιοανατολικά όρια του ‘’πέτρινου δάσους’’, διαμορφώνουν ένα σύνολο ιδιαίτερα αξιόλογου κάλλους και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Ως εκ τούτου η σημασία των Μετεώρων από επιστημονική, θρησκευτική, πολιτιστική και προφανώς οικονομική πλευρά για την ευρύτερη περιοχή αλλά και τη χώρα ολόκληρη είναι πρόδηλη και σημαντική.
Η περιοχή προστατεύεται ως μνημείο, τόπος και αρχιτεκτονικό σύνολο από τη Σύμβαση για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης (Γρενάδα 1985 – ν. 2039/1992).

Επίσης, σύμφωνα με το Νόμο 2351/1995: ‘’Η περιοχή των Μετεώρων αναγνωρίζεται ως ιερή. Η αναγνώριση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των μνημείων της περιοχής και των κειμηλίων, που βρίσκονται σ’ αυτά, καθώς και στη διασφάλιση του ιδιαίτερου θρησκευτικού χαρακτήρα‘’ (άρθρο1, παρ. 1).
Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες μίας ιδιότυπης αντιπαράθεσης στον Δήμο Καλαμπάκας, κύριο στοιχείο της οποίας αποτελεί το ίδιο το περιεχόμενο του υπό έκδοση ΠΔ. Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι έχει διαμορφωθεί ένα κλίμα «αντίπαλων ομάδων».
Άποψή μας είναι ότι οι ομάδες αυτές αντί να συμβάλλουν στην επίλυση των θεμάτων προς όφελος της κοινωνίας, με τους χειρισμούς τους καθιστούν ευάλωτο αλλά και απρόβλεπτο το αποτέλεσμα.
Άποψή μας επίσης είναι ότι οι ορίζουσες των όρων «θρησκευτικό» «πολιτιστικό» «αθλητικό» «αναπτυξιακό» όχι μόνο δεν πρέπει να συγκρούονται αλλά αντίθετα οφείλουν να συμπληρώνουν η μία την άλλη έτσι ώστε το διακύβευμα να μην αλλάζει ποτέ και να είναι ένα και μοναδικό:
«Η ευημερία του κοινωνικού συνόλου, η προάσπιση του αθλητικού ιδεώδους και η ανάπτυξη της περιοχής με απόλυτο σεβασμό στους κανόνες του Μοναχικού Βίου».
Στο πλαίσιο αυτό διατυπώνουμε ανεπιφύλακτα την θέση μας η οποία συνοψίζεται κυρίως στα εξής:
Βασική επιδίωξη οποιασδήποτε νομοθετικής ρύθμισης ή επέμβασης στο χώρο πρέπει να προστατεύει και να αναδεικνύει παραπέρα
· τη γεωμορφολογική διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και
· το πολιτισμικό περιεχόμενο της περιοχής
στα πλαίσια των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων για οικονομικούς λόγους ή καλλιέργειας και αναψυχής.
Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του χώρου επιβάλλει τη λήψη μέτρων προστασίας του από μελλοντικές πιθανές αλλαγές στη ‘’χρήση γης, εκμετάλλευση ή άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας που μπορεί να αλλοιώσει ή διαταράξει με οποιονδήποτε τρόπο τον ιερό χαρακτήρα της περιοχής’’ Ν 2351/1995 (άρθρο 1, παρ. 4).
Έτσι στις μικρές και διάσπαρτες ιδιόκτητες εκτάσεις που βρίσκονται εντός των ορίων του ιερού χώρου (ειδικά στην Α’ ζώνη προστασίας) πρέπει να παραμείνουν οι υφιστάμενες χρήσεις, χωρίς περιφράξεις με συρματοπλέγματα και δυνατότητες ‘’αξιοποίησης’’ με εγκαταστάσεις κατασκευών ξένων προς το υφιστάμενο τοπίο, όπως αιολικοί σταθμοί, φωτοβολταϊκά στοιχεία, κεραίες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, λυόμενων οικίσκων και τροχοβιλών.
Οι επεμβάσεις στο έδαφος με πιθανές αλλοιώσεις της μορφολογίας του εδάφους με διαπλατύνσεις των υφισταμένων οδών, ή κοπή δένδρων ή εργασίες αναδάσωσης και προστασίας του δάσους πρέπει να είναι απολύτως ελεγχόμενες με πρόγραμμα και έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών.
Η ολοκλήρωση των έργων της πεζοδρόμησης κατά μήκος του βορείου ορίου του πολεοδομικού ιστού της Καλαμπάκας που βρίσκεται στο φυσικό πρανές, στις υπώρειες των βράχων και η συντήρηση και λειτουργία του ηλεκτροφωτισμού των βράχων μπορούν ν’ αναδείξουν τη μεγαλοπρέπεια και τη μοναδικότητά τους, ιδιαίτερα στους επισκέπτες της πόλης ή τους διερχόμενους απ’ αυτήν, που την προσεγγίζουν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τα Μετέωρα σήμερα αποτελούν τουριστικό προορισμό για μεγάλο αριθμό επισκεπτών της χώρας. Όμως η ανυπαρξία παράλληλων υποδομών για εναλλακτικές δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν στην ευρύτερη περιοχή στερούν την τοπική κοινωνία από δυνατότητες ανάπτυξης ανάλογες του αξιόλογου χαρακτήρα της.
Συνολική προστασία του χώρου φυσικού, θρησκευτικού και οικιστικού με εμπλουτισμό σε εναλλακτικές δραστηριότητες και με κριτήρια ποιοτικά και αειφορίας μπορούν ν’ αποτελέσουν αιτία περαιτέρω ανάπτυξης και ευημερίας του τόπου.
Το σύμπλεγμα των βράχων των Μετεώρων και η ευρύτερη περιοχή δεν είναι ιδιοκτησία κανενός και όλοι οι πολίτες δικαιούνται να έχουν πρόσβαση σε αυτή.
Οι εναλλακτικές αθλητικές δραστηριότητες και ο τουρισμός που συνδέεται με αυτές πρέπει να αντιμετωπιστεί και να ρυθμιστεί ως συμπληρωματικός και όχι ανταγωνιστικός του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού.
Πιο συγκεκριμένα προτείνουμε:
Να επιτρέπονται όλες οι αθλητικές δράσεις εκτός των βράχων όπου υφίστανται εν λειτουργία Μονές όπως και στους βράχους σε ακτίνα 50 μέτρων πέριξ αυτών καθώς και στους βράχους εκείνους που διαπιστωμένα εντοπίζονται σημαντικά κατάλοιπα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Ειδικά προβλέπεται ότι για τους βράχους αυτούς στους οποίους εντοπίζονται σημαντικά κατάλοιπα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος θα πρέπει η Αρχαιολογική Υπηρεσία να πραγματοποιήσει αυτοψία, να τα προσδιορίσει επακριβώς και κατόπιν τούτου να οριοθετήσει τον απαιτούμενο χώρο πέριξ αυτών προκειμένου για την προστασία του μνημείου χωρίς όμως να αποκλείεται το σύνολο των βράχων και των υπολοίπων βραχωδών συμπλεγμάτων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
1. Η ελεύθερη πτώση ανθρώπων µε αλεξίπτωτο (base jumping), καθώς και η εγκατάσταση επί των βράχων βατήρων ή άλλων βοηθητικών µέσων ως σταθερό σηµείο πτώσης.
2. Η άσκηση του αθλήµατος wing suit (πτήση που συνδυάζει αιωροπτερισµό µε ελεύθερη πτώση).
3. Η αναρρίχηση .
4. Η σχοινοβασία (highline, slackline) από βράχο σε βράχο πάνω σε τεντωμένο σχοινί,
καλώδιο ή άλλο υλικό, καθώς και. κάθε είδους επέµβαση επί των βράχων για την τοποθέτηση των στηριγμάτων της.
5. Οι αγώνες ποδηλασίας.
6. Η πεζοπορία εντός των ήδη υφιστάμενων μονοπατιών τα οποία ο Δήμος Καλαμπάκας υποχρεούται να συντηρήσει , να διανοίξει και να τα καταστήσει προσβάσιμα.
Διευκρινίζεται ότι οι παραπάνω δράσεις επιτρέπονται αποκλειστικά για αθλητικούς σκοπούς κατόπιν εγκρίσεως του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμπάκας (πλην αναρρίχησης).
Να επιτρέπονται με έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, κατόπιν γνώμης του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμπάκας εξειδικευμένες αθλητικές δράσεις όπως π.χ. η πτήση αιωροπτέρου και αλεξίπτωτου πλαγιάς, όπως οι πτητικές αυτές συσκευές προσδιορίζονται στην υπ’ αριθμ. Δ/Δ2/7259/2071/01-3-2006 Απόφαση του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Φ.Ε.Κ.: 30/B/15-3-2006).
δΘεωρούμε πως δεν είναι συμβατές με το σύμπλεγμα των βράχων των Μετεώρων και την ευρύτερη περιοχή δράσεις όπως:
1. η εγκατάσταση µοντελοδρόµιου, καθώς και ο χειρισµός και η πτήση κάθε κατηγορίας αεροµοντέλων, όπως οι πτητικές αυτές συσκευές προσδιορίζονται µε την υπ’ αριθ. Δ/Δ2/Δ/352!17475!09-12-2009 Απόφαση του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (Φ.Ε.Κ.: 9/Β’/13-1-2010).
2. η πτήση κάθε τύπου αερόστατων (λέµβος µε αεροστατική σφαίρα), καθώς και των αερόπλοιων – ζέπελιν, οργανωμένα ή µεµονωµένα, επαγγελµατικά ή ερασιτεχνικά.
3. η µε οποιονδήποτε τρόπο θήρα παντός θηράματος.
4. η εγκατάσταση οργανωμένης κατασκήνωσης και µεµονωµένων σκηνών, η στάθμευση µε σκοπό τη διανυκτέρευση τροχόσπιτων και τροχοβιλών, καθώς και η διαµονή στην ύπαιθρο εντός των ασκητηρίων, των προσευχαδίων και των λοιπών σπηλαίων των βράχων µετά τη δύση του ηλίου.
Από το Γραφείο Τύπου ΝΕ Τρικάλων του ΣΥΡΙΖΑ