Αν κάτι θα ήταν πολύ δύσκολο να το φανταστεί κανείς και σίγουρα δεν χωνεύεται εύκολα,
αυτό αφορά το ενδεχόμενο ένας τύπος που αυτοαποκαλείται μάγος, να είναι σκεπτικιστής
και να αρνείται διαρρήδην την ύπαρξη οτιδήποτε του υπερφυσικού.
Ο Τζέιμς Ράντι, γεννηθείς το 1928 στο Τορόντο, βρέθηκε στον κόσμο του θεάματος από
νωρίς, από την ηλικία των 20-21 ετών, επιχειρώντας κόλπα που χαρακτηρίζονται μαγικά,
αλλά όλοι ξέρουμε πως είναι απλώς καταστάσεις που παίζουν με το μυαλό του θεατή και
έχουν γίνει κατόπιν πολλών ετών εξάσκησης. Περισσότερο γνωστός έγινε για τις
αποδράσεις αλά Χάρι Χουντίνι που έκανε.
Και πάλι όμως, από την παραδοχή ενός μάγου πως τα κόλπα του βασίζονται σε «γήινες»
τεχνικές μέχρι την απόλυτη άρνηση για τις υπερφυσικές ικανότητες, η απόσταση είναι
μεγάλη. Άλλωστε, μήπως η μαγεία δεν είναι μια λέξη που περιγράφει την είσοδο σε μια
κατάσταση όπου το μυαλό ερμηνεύει κάτι με την πίστη κι όχι με τη λογική;
Απέναντι στον Γιούρι Γκέλερ ο Τζέιμς Ράντι δεν είχε καμία διάθεση να λειτουργήσει με
πίστη, όπως και προς όλους όσοι υποστήριζαν όσα και ο Γκέλερ, ότι δηλαδή μέρος των
όσων κάνει είναι προϊόν της δύναμης του πνεύματος και υπερβαίνει το φυσικό,
το σώμα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι τα…μαγικά του Γκέλερ είχαν ενθουσιάσει
και το ελληνικό κοινό όταν είχε έρθει καλεσμένος σε εκπομπή του Κώστα
Χαρδαβέλα για να λυγίσει κουτάλια και να… κόψει το τσιγάρo με τη δύναμη
του μυαλού του σε φανατικούς καπνιστές.
Κατά καιρούς ο Ράντι προκαλούσε έναντι χρηματικής αμοιβής αρκετούς πνευματιστές
να αποδείξουν πως πράγματα ανεξήγητα που κάνουν, ανάγονται στο μεταφυσικό κι όχι
σε μια απλή εξαπάτηση της όρασης και του μυαλού.
Με τον Γκέλερ όμως αυτό δεν θα αρκούσε και θα έπρεπε να ακολουθήσει και άλλες
τακτικές για να ξεμπροστιάσει έναν τόσο φημισμένο άνθρωπο.
Σε ηλικία 26 ετών ο Γκέλερ ήταν ένα πολύ δημοφιλές όνομα στον κόσμο του θεάματος
και από το Τελ Αβίβ είχε αρχίσει να γίνεται περιζήτητος σε αμερικανικά σόου και σε
comedy clubs.
Ο μεγάλος Τζόνι Κάρσον δεν είχε κανένα πρόβλημα μάλιστα να τον καλέσει
στο late night show που έκανε. Καθώς όμως η κόντρα του Ράντι με τον Γκέλερ βρισκόταν
στα ντουζένια της – οι δυο τους είχαν συναντηθεί το 1973, με τον Ράντι να τον περιγράφει
ως χαρισματικό και αρεστό στους άλλους – οι διορατικοί υπεύθυνοι του σόου επικοινώνησαν
με τον Ράντι.
Ο σκοπός τους ήταν να ζητήσουν από τον επαγγέλοντα τον μάγο να τους πει τρόπους που θα
μπορούσαν να διαφυλάξουν ότι ο Γκέλερ δεν θα έκανε κάποια κομπίνα για να πιστοποιήσει
τα όσα ισχυριζόταν για υπερφυσικές ικανότητες.
Επί 22 λεπτά ο Γκέλερ επιχειρούσε πράγματα των οποίων η πρότερη επιτυχία κατέληγε σε
παραστράτημα ή ακόμα και μίνι φιάσκο. Μέχρι και ο ίδιος είχε απελπιστεί και σύμφωνα με
τους New York Times είχε αποφασίσει να μαζέψει τα πράγματα του και να φύγει από τη Νέα Υόρκη
για το Τελ Αβίβ, θεωρώντας πως ήταν τελειωμένος.
Μόνο που ο Ράντι αποτέλεσε, χωρίς προφανώς να το θέλει, το μεγάλο σκαλοπάτι του Γκέλερ.
Η προσπάθεια του να τον ξεμπροστιάσει γύρισε μπούμερανγκ, με πολλούς θεατές να εκφράζουν
την άποψη πως η αποτυχία του Γκέλερ είναι η μέγιστη απόδειξη ότι δεν κάνει μικρές κομπίνες.
Γιατί αν τις έκανε, θα φρόντιζε να είναι κάθε φορά αποτελεσματικές.
Με λίγα λόγια, ακυρώνοντας ο Ράντι κάθε έννοια υπερφυσικού στον Γκέλερ, ουσιαστικά την
ενίσχυε, με το κοινό να πιστεύει ότι το υπερφυσικό δεν βγαίνει πάντα πάνω από το
ανθρωπίνως δυνατό και αυτή είναι η αξία του.
Ο Γκέλερ άρχισε να έχει τότε προτάσεις κι από άλλα σόου. Αυτό πείσμωσε κι άλλο τον Ράντι,
αλλά και πάλι το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα ήταν να μεγεθύνει τον ντόρο και τη διαπραγμευτική
ισχύ του Γκέλερ. «Ο πιο επιδραστικός και σημαντικότερος δημοσιοσχετίστας μου» τον περιέγραψε
κάποτε ο Γκέλερ.
Ο Ράντι ίδρυσε μαζί με άλλους δύο έναν οργανισμό που λειτουργούσε σαν εποπτικό όργανο όσων
ισχυρίζονταν πως έχουν μεταφυσικές ικανότητες. Ο Ράντι ταξίδευε ανά τον κόσμο τελώντας χρέη
ντετέκτιβ μαγείας και κατάφερνε να ακυρώνει κάθε παραμύθι και κάθε μεταφυσική ερμηνεία σε
πράγματα και ανθρώπους.
Το 1989 θα κορυφωνόταν αυτή η διαμάχη και θα έφτανε πρακτικά στο τέλος της. Οι δυο τους
ήταν καλεσμένοι σε ένα αφιέρωμα στη μαγεία και το μεταφυσικό με τίτλο
Exploring Psychic Powers, Live.
Λίγο πριν ξεκινήσει το σόου, λέγεται πως ο Γκέλερ προσέγγισε τον Ράντι για να δώσουν
τέλος στην κόντρα τους και να πάψουν να υπονομεύουν ο ένας τον άλλο. «Δεν υπάρχει περίπτωση
να επέλθει ειρήνη μεταξύ μας μέχρι να μιλήσεις ειλικρινά στο κοινό. Μέχρι να παραδεχτείς ότι
είσαι κι εσύ ένας απλός μάγος όπως όλοι μας, αυτό δεν πρόκειται να γίνει» φέρεται να απάντησε.
Αυτό που ακολούθησε στο σόου ήταν πάνω κάτω deja vu με όσα είχαν γίνει στην εκπομπή του
Κάρσον. Ο Ράντι ακύρωνε τις περισσότερες ενέργειες του Γκέλερ και… πάλι δεν κατάφερνε
αυτό που ήθελε.
Δεν το κατάφερε ποτέ τελικά, μιας και στα επόμενα χρόνια ο Γκέλερ έκανε πολλές μηνύσεις
στον ίδιο και τον οργανισμό που είχε συνιδρύσει. Παρόλο που δεν κέρδισε καμία δίκη, τα έξοδα
ήταν δυσβάσταχτα για τον Ράντι και τον οργανισμό και κάποια στιγμή αναγκάστηκε να
αποχωρήσει κατόπιν πιέσεων να σταματήσει τον πόλεμο προς τον Γκέλερ.
Από κει και μετά ο Ράντι συνέχισε να υπηρετεί την τέχνη της εξαπάτησης, της μαγείας και
ζούσε την κάθε μέρα ελπίζοντας στην δικαίωση του ονόματος του μέσα από την πιο μεγάλη
του πρόβλεψη: την ημέρα του θανάτου του.
Θέλοντας να λήξει την ζωή του με μια μεγάλη εξαπάτηση, ο Ράντι έγραφε για αρκετά χρόνια
κάθε μέρα ένα σημείωμα που έλεγε «Σήμερα, εγώ ο Ράνταλ Σβάιγκε θα πεθάνω».
Ποτέ του δεν έπεσε μέσα.
Σήμερα ο Ράντι είναι 92 ετών και τα χούγια του δεν έχουν αλλάξει ιδιαιτέρως…