Κακοκαιρία «Ελπίδα»: Πώς φτάσαμε στο Βατερλό της Αττικής Οδού – Τα 3+1 ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις

Παρά τις προειδοποιήσεις των μετεωρολόγων, για μια ακόμη χρονιά -μετά τον περσινό χιονιά- ο κρατικός μηχανισμός και οι αρμόδιοι φορείς δεν κατόρθωσαν να αποφύγουν το χάος παρ’ ότι μια ημέρα πριν τα έντονα καιρικά φαινόμενα δήλωναν καθ’ όλα πανέτοιμοι.

Μποτιλιάρισμα χιλιομέτρων σε κομβικές αρτηρίες της πρωτεύουσας, διακοπές κυκλοφορίας στο εθνικό δίκτυο, «έμφραγμα» στην Αττική Οδό και παρέμβαση της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών για τον πολύωρο εγκλωβισμό οδηγών, ο οποίος μάλιστα ξεπερνά σε κάποιες περιπτώσεις και τις 20 ώρες, και διακοπές ηλεκτροδότησης συνέθεσαν το σκηνικό που επικράτησε τη Δευτέρα στο Λεκανοπέδιο λόγω της «Ελπίδας», με τα προβλήματα όμως να μην έχουν ακόμη τέλος.

Τα ερωτήματα είναι πολλά και οι ευθύνες που πρέπει να αναζητηθούν ακόμη περισσότερες. Η χιονόπτωση ανέδειξε για άλλη μια φορά τα σοβαρά προβλήματα του κρατικού μηχανισμού και της Πολιτικής Προστασίας, την έλλειψη συνεννόησης μεταξύ φορέων, αλλά και την προσπάθεια να μετακυλίονται οι ευθύνες αλλού.

Το φιάσκο της Αττικής οδού, η απουσία σχεδιασμού για μια χιονόπτωση που όλοι περιμέναμε, η αδυναμία να δοθούν άμεσα εντολές για να μην μπαίνουν αυτοκίνητα στον σύγχρονο άξονα, η ελλιπής οργάνωση σε ό,τι αφορά τη βοήθεια και ενημέρωση των εγκλωβισμένων (μόνο κάποιοι εθελοντές και κάτοικοι μοίραζαν… κουλούρια και νερά), το γεγονός ότι δόθηκε εντολή να φύγουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι μαζί, αλλά και το ότι ο Στρατός μπήκε στη μάχη πολύ αργά, είμαι θέματα που θα πρέπει να συζητηθούν.

Και να αποδοθούν ευθύνες. Οχι όπως τις άλλες φορές και όχι με δικαιολογίες του τύπου «ευτυχώς δεν είχαμε θύματα».

Φιάσκο στην Αττική Οδό

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στην Αττική Οδό όπου δυστυχώς η εταιρεία δεν κατόρθωσε να κρατήσει τον δρόμο ανοιχτό, παρά τις συσκέψεις στις οποίες υποσχέθηκαν ότι θα έχουν επάρκεια μέσων. Πιστεύω ότι πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες αυτή θα είναι η εισήγησή μου στον πρωθυπουργό» ήταν το μήνυμα του υπουργού Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη, κατά τη χθεσινή έκτακτη ενημέρωση για την πορεία της κακοκαιρίας.

Ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας ζήτησε συγγνώμη από τους πολίτες που ταλαιπωρούνται και είπε ότι γίνεται προσπάθεια απεγκλωβισμού από την Τροχαία, την Πυροσβεστική και την Αττική Οδό, σημειώνοντας ότι αν λειτουργούσε σωστά η εταιρεία διαχείρισης δεν θα αντιμετωπίζαμε το πρόβλημα αυτή τη στιγμή.

Φυσικά, κανείς δεν έχει την απαίτηση από μια μεσογειακή χώρα, όπως η Ελλάδα, να μπορεί να διατηρήσει όλες τις δομές της σε λειτουργία υπό την πίεση τόσων σφοδρών φαινομένων. Ομως, αυτό που θα μπορούσε τουλάχιστον να έχει αποφευχθεί είναι η καθήλωση εκατοντάδων οδηγών στις μεγαλύτερες οδικές αρτηρίες της Αττικής.

Ο πιο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος στην καρδιά της χώρας, τον οποίο οι Ελληνες φορολογούμενοι έχουν πληρώσει δυο και τρεις φορές, μετατράπηκε σε λευκή παγίδα.

Τουλάχιστον έξι ώρες οι εγκλωβισμένοι περίμεναν χωρίς να εμφανιστεί καμία αρωγή, είτε από κρατικό φορέα, είτε από την εταιρεία που «διαχειρίζεται» το έργο.

Η κυβέρνηση κατηγορεί την «Αττική Οδό» υποστηρίζοντας ότι παρά τις δεσμεύσεις της, δεν μπόρεσε να κρατήσει ανοικτό το δρόμο, και ζήτησε να διερευνηθούν οι ευθύνες της. Ως προς τους κυβερνητικούς χειρισμούς, αξιωματούχοι κρατούν στάση αναμονής προς το παρόν αναμένοντας να τελειώσει η «Οδύσσεια» χιλιάδων πολιτών και μετά να απολογηθούν για το τι πήγε λάθος και να γίνει ο καταλογισμός ευθυνών. Πληροφορίες, πάντως, θέλουν να είναι έντονη η δυσαρέσκεια από την κεντρική διοίκηση προς την Περιφέρεια Αττικής.

«Πολλά δεν πήγαν καλά. Το μείζον αυτή την ώρα είναι ο απεγκλωβισμός. Υπάρχει ένα τεράστιο ζήτημα ευθυνών που θα αναζητηθούν και θα αποδοθούν. Πρέπει να δοθούν καθαρές εξηγήσεις απ’ όλους για το τι έγινε» ήταν το μήνυμα του κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, το πρωί της Τρίτης.

Στη συνέχεια, ο ίδιος είπε για την Αττική Οδό ότι δεν υπήρχε κανένα σχέδιο από τον παραχωρησιούχο. «Δεν υπάρχει καμία διάθεση στρογγυλέματος, θα αποδοθούν ευθύνες. Τώρα βρισκόμαστε σε δύσκολη φάση. Γίνονται υπεράνθρωπες προσπάθειες να καθαρίσει ο δρόμος. Έχει ανοίξει η Μεσογείων και θα ανοίξουν κι άλλες βασικές αρτηρίες που θα βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση της Αττική Οδού» είπε χαρακτηριστικά.

Σε ερώτηση που δέχθηκε για τους υπόλοιπους δρόμους που παρατηρήθηκαν εγκλωβισμοί οχημάτων, δήλωσε: «Όταν έρθει η ώρα να κάνουμε τον απολογισμό θα τον κάνουμε. Υπάρχει κόσμος που ταλαιπωρήθηκε και συνεχίζει να ταλαιπωρείται. Ο όγκος του χιονιού ήταν πολύ μεγάλος. Αντιλαμβάνονται την οργή του κόσμου, οφείλουμε εξηγήσεις και συγγνώμη. Όλα τα υπόλοιπα στην ώρα τους. Όλα θα ειπωθούν στον δημόσιο λόγο».

Από την πλευρά της, η «Αττική Οδός» προσπαθεί και αυτή να κρύψεις τις ευθύνες της. Ούτε λίγο ούτε πολύ πετάει το μπαλάκι στους οδηγούς και ισχυρίζεται ότι το πρόβλημα προέκυψε διότι κυκλοφορούσαν νταλίκες που δίπλωσαν και έκοψαν την κίνηση και στα δυο ρεύματα με αποτέλεσμα να μην μπορούν να φτάσουν τα εκχιονιστικά

Τα κρίσιμα ερωτήματα

Σε κάθε περίπτωση, είτε από την πλευρά της κυβέρνησης είτε από την πλευρά της εταιρείας πρέπει να δοθούν απαντήσεις για κάποια μείζονα ερωτήματα:

• Γιατί έμπαιναν αυτοκίνητα στην Αττική Οδό ενώ ήταν κλειστή; Το μεγάλο ερώτημα είναι για ποιο λόγο η εταιρεία δεν έκλεισε την είσοδο στους οδηγούς και τους άφησε να μπουν στον αυτοκινητόδρομο με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί χάος στις εξόδους. Χαρακτηριστική είναι μαρτυρία οδηγού, ο οποίος κατήγγειλε ότι η απάντηση που έλαβε από τον υπάλληλο στα διόδια, αναφορικά με την κυκλοφορία εντός της Αττικής Οδού, ήταν πως δεν υπήρχε πρόβλημα. Αποτέλεσμα να εγκλωβιστεί λίγα μέτρα παρακάτω.

Σημειώνεται πως, το μεσημέρι της Δευτέρας, και ενώ ουρές χιλιομέτρων είχαν σχηματιστεί στην Αττική Oδό, στο ύψος της Παλλήνης, η Πυροσβεστική Υπηρεσία ζήτησε από την Τροχαία να μειωθεί η ροή των οχημάτων προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα να απεγκλωβίζονται τα οχήματα και να γίνεται αποχιονισμός. Ηταν, ωστόσο, πολύ αργά…

Η Πυροσβεστική προειδοποιούσε ότι οι κλήσεις στο κέντρο της θα αυξάνονταν τις επόμενες ώρες και θα χρειαζόταν να συνδράμει σε πολλά μέτωπα, μιας κι αναμενόταν επιδείνωση του καιρού. Γι’ αυτό το λόγο, θεωρούνταν δεδομένο ότι θα δημιουργούνταν ανάλογες καταστάσεις, δηλαδή με εκατοντάδες οχήματα εγκλωβισμένα.

• Γιατί άφησαν όλους τους δημόσιους υπαλλήλους στις 12; Ένα, ακόμη, ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν οι αρμόδιοι είναι γιατί δόθηκε εντολή να αποχωρήσουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι από τις υπηρεσίες τους από τις 12 το μεσημέρι. Δεν θα έπρεπε να υπάρξει πρόβλεψη ούτως ώστε η πρόωρη αποχώρηση να γίνει τμηματικά και να μην συμπέσουν όλοι μαζί στους δρόμους με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κυκλοφοριακό χάος;
• Με εκατοντάδες οδηγούς να έχουν εγκλωβιστεί στην Αττική Οδό και σε άλλες κεντρικές οδικές αρτηρίες του Λεκανοπεδίου, οι Αρχές αποφάσισαν την ενεργοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων προκειμένου να δοθεί λύση στα σοβαρά προβλήματα. Ηταν, όμως, πολύ αργά. Σίγουρα, η βοήθεια που έδωσαν -και συνεχίζουν να δίνουν- ήταν πολύτιμη. Ο Στρατός έφτασε σε όλα τα σημεία και οι άνδρες που συμμετέχουν στην επιχείρηση μοίραζαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας τρόφιμα, νερά, κουβέρτες και με εντολές της Αστυνομίας οδηγούσαν τους εγκλωβισμένους σε ασφαλές σημείο. Γιατί, λοιπόν, δεν έγινε νωρίτερα η ενεργοποίηση αυτού του έκτακτου σχεδίου αντιμετώπισης και οι αρμόδιοι φορείς περίμεναν να δουν πρώτα τις εικόνες χάους σε ζωντανή μετάδοση;
• Στο μέτωπο της ηλεκτροδότησης, ενώ ο ΔΕΔΔΗΕ είχε διαβεβαιώσει πως βρίσκεται σε ετοιμότητα για να αποφευχθούν προβλήματα και διακοπές στην ηλεκτροδότηση στη διάρκεια του χιονιά, φθάσαμε στο σημείο να μείνουν στο σκοτάδι ακόμη και περιοχές στα Βόρεια Προάστια της Αττικής. Να σημειωθεί ότι δεν μιλάμε για περιοχές όπως η Εκάλη, για παράδειγμα, που βρίσκεται πολύ πιο βόρεια από άλλες περιοχές της Αττικής, αλλά για το… Χολαργό, το Χαλάνδρι και την Αγία Παρασκευή. Η αλήθεια εδώ είναι ότι τα συνεργεία δεν μπορούσαν να φτάσουν στα σημεία όπου υπήρχε η βλάβη, κυρίως από την πτώση δέντρων σε καλώδια.

Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα τα οποία η κυβέρνηση, η περιφέρεια, η Αττική Οδός και ο ΔΕΔΔΗΕ θα κληθούν να απαντήσουν τις επόμενες ώρες εν μέσω οργής και αγανάκτησης από χιλιάδες νοικοκυριά, χωρίς να αποκλείονται «καρατομήσεις» σε καίριες θέσεις.