Trikala Day Καθημερινή Ηλεκτρονική Εφημερίδα των Τρικάλων
Σε πλήρη απομόνωση το εμιράτο από επτά αραβικές χώρες. Το Κάιρο βάζει τέλος στις διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ και θα εκπροσωπείται στο εξής μέσω της ελληνικής πρεσβείας
Οξύνεται η διπλωματική ένταση στη Μέση Ανατολή μετά την απόφαση-«αστραπή» των αραβικών χωρών να απομονώσουν το εμιράτο του Κατάρ, με την κατηγορία ότι τρέφει αγαστές σχέσεις με τρομοκρατικές ομάδες.
Συνολικά επτά αραβικές χώρες (Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη, Ανατολική Λιβύη, Μαλδίβες και Μπαχρέιν) διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις τους με το Κατάρ κατηγορώντας το ότι υποστηρίζει την τρομοκρατία και αποσταθεροποιεί την περιοχή.
«Οι Μαλδίβες έλαβαν την απόφαση αυτή εξαιτίας της σφοδρής τους αντίθεσης στις δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό», ανακοίνωσε η κυβέρνηση του μικρού αυτού κράτους στον Ινδικό Ωκεανό.
Η συντονισμένη κίνηση των χωρών αυτών συνιστά τη δραματική κλιμάκωση μιας υποβόσκουσας διένεξης αναφορικά με την υποστήριξη που φέρεται ότι παρέχει το Κατάρ στους Αδελφούς Μουσουλμάνους, τη Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις.
Το Κάιρο διώχνει τον πρέσβη του Κατάρ
Η Αίγυπτος ανακοίνωσε ότι δίνει διορία 48 ωρών στον πρεσβευτή του Κατάρ για να εγκαταλείψει τη χώρα, δήλωσε ο εκπρόσωπος του αιγυπτιακού Υπουργείου Εξωτερικών. Παράλληλα το Κάιρο ζήτησε από τον επιτετραμμένο του στο Κατάρ να επιστρέψει στη χώρα σε διάστημα 48 ωρών.
Σύμφωνα με το αιγυπτιακό ΥΠΕΞ, η πρεσβεία της Ελλάδας στην Ντόχα θα αναλάβει να εκπροσωπεί στο εξής διπλωματικά την Αίγυπτο μετά την απόφαση του Καΐρου «να βάλει τέλος στις διπλωματικές σχέσεις του με το κράτος του Κατάρ, το οποίο επιμένει να υιοθετεί μια συμπεριφορά εχθρική έναντι της Αιγύπτου», .
Την απόφαση της διπλωματικής εκπροσώπησης του Καΐρου έλαβε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανταποκρινόμενος θετικά στο αίτημα που του διατύπωσε ο Αιγύπτιος ομόλογός του, Σάμεχ Σούκρι, στο πλαίσιο τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε μαζί του σήμερα. Η Ελλάδα, όπως τονίζει η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών, στο πλαίσιο των παραδοσιακά φιλικών σχέσεων που διατηρεί με τον αραβικό κόσμο, είναι στη διάθεση όλων των πλευρών, ώστε να συμβάλλει με κάθε τρόπο προς όφελος της περιφερειακής συνεργασίας και σταθερότητας.
Οι αιγυπτιακές αρχές δεν έχουν διευκρινίσει αν πρόκειται να διακοπούν και οι εμπορικές σχέσεις με το Κατάρ
Την ίδια ώρα τέσσερις αιγυπτιακές τράπεζες με έδρα το Κάιρο σταμάτησαν τις συναλλαγές τους με τις τράπεζες του Κατάρ. Οι αιγυπτιακές αρχές δεν έχουν διευκρινίσει αν πρόκειται να διακοπούν και οι εμπορικές σχέσεις με το Κατάρ.
Στο μεταξύ ο Αιγύπτιος δισεκατομμυριούχος Ναγκίμπ Σαουίρις κάλεσε τους επιχειρηματίες της χώρας να αποσύρουν τις επενδύσεις τους από το Κατάρ και να σταματήσουν τις συναλλαγές τους με το εμιράτο, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπός του.
Επιπλέον η Αίγυπτος θα επιβάλλει απαγόρευση σε όλες τις πτήσεις από και προς το Κατάρ από αύριο, Τρίτη, στις 06.00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), ανακοίνωσε το Υπουργείο Πολιτικής Αεροπορίας μετά τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο αιγυπτιακός εναέριος χώρος θα κλείσει για όλες τις πτήσεις που προέρχονται από το Κατάρ, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Το υπουργείο έχει εκδώσει απόφαση για την αναστολή όλων των πτήσεων μεταξύ της Αιγύπτου και του Κατάρ και για το κλείσιμο του αιγυπτιακού εναέριου χώρου σε όλα τα αεροσκάφη από το Κατάρ που επιθυμούν να προσγειωθούν ή να περάσουν» τονίζει το υπουργείο.
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία σταματούν τις εξαγωγές λευκής ζάχαρης προς το Κατάρ
Αξίζει να σημειωθεί ότι μια σειρά αραβικών αεροπορικών εταιρειών (Etihad, Emirats, Flydubai, Saudia) αποφάσισε να διακόψει πτήσεις προς και από το εμιράτο σε ένα ιδιότυπο εμπάργκο απέναντι στην Ντόχα.
Επιπλέον, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσαν ότι σταματούν τις εξαγωγές λευκής ζάχαρης προς το Κατάρ. Πρόκειται για την πρώτη ένδειξη ότι η διπλωματική διαμάχη μεταξύ της Ντόχα και των αραβικών χωρών επηρεάζει και το εμπόριο τροφίμων.
Το Κατάρ εξαρτάται από τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία για τις εισαγωγές του σε λευκή ζάχαρή, που εκτιμώνται σε λίγο λιγότερους από 100.000 τόνους ετησίως. Η κατανάλωση είναι μεγαλύτερη στη διάρκεια του μήνα του Ραμαζανιού.
Παράλληλα, η Σαουδική Αραβία προχώρησε στο κλείσιμο των γραφείων του τηλεοπτικού δικτύου του Κατάρ Al Jazeera. «Το υπουργείο Ενημέρωσης έκλεισε τα γραφεία του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera και ανακάλεσε την άδειά του» μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Spa.
Το ιστορικό και η εμπλοκή Ιράν
Η διπλωματική αυτή κρίση στη Μέση Ανατολή ξεσπά μόλις 10 ημέρες αφότου ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από τις μουσουλμανικές χώρες να παραμείνουν ενωμένες εναντίον του Ιράν. Η διαμάχη μεταξύ του Κατάρ και κάποιων από των συμμάχων του στον Κόλπο κινδυνεύει να αλλάξει την περιφερειακή ισορροπία κατά της Τεχεράνης.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι οργισμένα από τη συμβιβαστική γραμμή του Κατάρ απέναντι στο Ιράν, τον περιφερειακό τους αντίπαλο, και την υποστήριξη που δείχνει σε ισλαμιστικές οργανώσεις και κυρίως στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, την οποία θεωρούν έναν επικίνδυνο πολιτικό εχθρό.
Η διαμάχη μεταξύ των σουνιτικών κρατών ξέσπασε μετά τη συμμετοχή του Τραμπ σε μια σύνοδο κορυφής των μουσουλμάνων ηγετών στη Σαουδική Αραβία, όπου κατήγγειλε τις «αποσταθεροποιητικές παρεμβάσεις» του Ιράν στις αραβικές χώρες, όπου η Τεχεράνη αντιπαρατίθεται με το Ριάντ για την επέκταση της επιρροής τους.
Η διαμάχη δεν δείχνει να περιορίζεται, αυξάνοντας τις πιθανότητες μιας μακροχρόνιας διακοπής στις σχέσεις μεταξύ της Ντόχα και των στενότερων συμμάχων της, κάτι που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή.
Ο εμίρης του Κατάρ σέιχ Τάμιμ μπιν Χάμαντ αλ Θάνι θα επισκεφθεί την Τετάρτη το Κουβέιτ για να συνομιλήσει με τον ομόλογό του σέιχ Σάμπαχ αλ Άχμαντ αλ Σάμπαχ, σε μια προφανή προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η κρίση. Το Κουβέιτ, που έχει διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή μεταξύ των χωρών του Κόλπου και στο παρελθόν, έχει προσφερθεί να βοηθήσει στην άμβλυνση της έντασης.
Όμως λίγοι είναι εκείνοι που αναμένουν να λήξει τόσο γρήγορα η διαμάχη. Πριν τρία χρόνια η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ απέσυραν τους πρεσβευτές τους από τη Ντόχα για ανάλογους λόγους, και επέστρεψαν πριν λιγότερο από έναν χρόνο.
Κάποιοι αναλυτές επισημαίνουν το γεγονός ότι τα μέσα ενημέρωσης του Κατάρ από τη μία και τα μέσα ενημέρωσης της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ από την άλλη αποφεύγουν να παρουσιάσουν σχετικά αμερόληπτα την κατάσταση και αντ’ αυτού προτιμούν να επιδίδονται σε έναν πόλεμο πρωτοσέλιδων.
Στα αυστηρά ελεγχόμενα μέσα του Κόλπου, οι επιθέσεις που γίνονται μέσω του Τύπου συνήθως έχουν την άδεια της κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι στιγμής οι δύο πλευρές επιθυμούν να κερδίσουν πόντους στις εντυπώσεις περισσότερο από το να επιδείξουν ενότητα στο εσωτερικό του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC).
«Το GCC είναι πιθανό να βλάψει τα συμφέροντά του εξαιτίας αυτής της διαμάχης και κινδυνεύει να γίνει περισσότερο ευάλωτο στην ιρανική επιρροή», δήλωσε ένας Δυτικός διπλωμάτης με έδρα το Κατάρ.
Η αφορμή για τη διαμάχη είναι ένα τηλεγράφημα του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων του Κατάρ, σύμφωνα με το οποίο ο εμίρης της χώρας προειδοποίησε κατά μιας αντιπαράθεσης με το Ιράν, ενώ υπερασπίστηκε την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς και τη σιιτική λιβανέζικη Χεζμπολάχ, που συνδέεται με την Τεχεράνη.
Η Ντόχα διέψευσε το τηλεγράφημα επισημαίνοντας ότι το πρακτορείο της έπεσε θύμα κυβερνοεπίθεσης, όμως τα μέσα στη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ εξακολούθησαν να μεταδίδουν την είδηση, προκαλώντας την οργή του Κατάρ.
Η αντιπαράθεση αυτή φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις παλιές κατηγορίες ότι το Κατάρ υποστηρίζει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η οποία έχει παρουσία στο μεγαλύτερο μέρος του μουσουλμανικού κόσμου και η πολιτική ιδεολογία της αμφισβητεί την αρχή της δυναστικής εξουσίας. Το Ριάντ και το Αμπού Ντάμπι επίσης υποπτεύονται ότι το Κατάρ αντιμετωπίζει θετικά την επεκτατικότητα του Ιράν.
Κάποιοι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι δύο χώρες αισθάνθηκαν ότι τώρα είναι μια κατάλληλη περίοδος για να εκφράσουν τις επικρίσεις τους εις βάρος του Κατάρ, μετά την εμβάθυνση της φιλίας τους με τον Τραμπ καθώς εκτιμούν ότι οι απόψεις του για το Ιράν και τις ένοπλες ισλαμιστικές οργανώσεις συνάδουν περισσότερο με τις δικές τους παρά με αυτές της Ντόχα.
«Όταν ο Τραμπ προσέφερε πλήρη στήριξη στο Ριάντ και είπε “ας απομονώσουμε το Ιράν”, αυτό έστειλε ένα μήνυμα στα ΗΑΕ και τους Σαουδάραβες, οι οποίοι αισθάνθηκαν ενθαρρυμένοι και είπαν: ας βγάλουμε ό,τι έχουμε για το Κατάρ», σχολίασε ο Γκερντ Νόνμαν καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Μελετών του Κόλπου στο πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν του Κατάρ.
Μια ρήξη μεταξύ της Ντόχα και των στενότερων συμμάχων της μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή, όπου οι χώρες του Κόλπου χρησιμοποιούν την οικονομική και πολιτική τους ισχύ για να επηρεάσουν τα γεγονότα στη Λιβύη, την Αίγυπτο, τη Συρία, το Ιράκ και την Υεμένη.
Σύμφωνα με τον Νόνμαν, το Κουβέιτ και το Ομάν σίγουρα δεν επιθυμούν μια μεγάλη ρήξη. «Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός όλο αυτό να μετατραπεί σε μια μεγάλη διαμάχη (…), όμως μερικές φορές αυτά τα πράγματα διογκώνονται από μόνα τους», εκτίμησε.
Η διπλωματική ένταση απειλεί το διεθνές κύρος του Κατάρ, στο οποίο βρίσκεται μια μεγάλη αμερικανική στρατιωτική βάση και πρόκειται να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελο Ποδοσφαίρου το 2020. Επί χρόνια εμφανιζόταν ως μεσολαβητής και ισχυρός παίκτης στις πολλές διαμάχες της περιοχής.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ, φωτό: Jonathan Ernst/Pool Photo via AP, Evan Vucci, File)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ:
Τα μέτρα που έλαβαν οι αραβικές χώρες του Κόλπου κατά της Ντόχα
Αραβικό θρίλερ: Οι χώρες του Κόλπου απομονώνουν το Κατάρ. Το Πακιστάν απέχει
