Ο Ρίσι Σουνάκ ακύρωσε τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη επειδή δεν τήρησε τις διαβεβαιώσεις ότι δεν θα έκανε καμία δημόσια αναφορά κατά την επίσκεψή του στη Βρετανία για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, όπως δήλωσε η Ντάουνινγκ Στριτ.
Η διπλωματική διαμάχη μεταξύ του Σουνάκ και του Κυριάκου Μητσοτάκη ήρθε μετά από συνέντευξη στο BBC την Κυριακή, στην οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός περιέγραψε τη διατήρηση των μαρμάρων στο Βρετανικό Μουσείο παρομοιάζοντάς την, με κόψιμο της Μόνα Λίζα στη μέση.
Σύμφωνα με τον Guardian, εκπρόσωπος του Σούνακ δήλωσε πως ένιωθε ότι οι συζητήσεις ήταν πιθανό να «κυριαρχηθούν» από μια διαμάχη για τα γλυπτά, τα οποία βρίσκονται στο Βρετανικό μουσείο από το 1832. «Υπήρχαν διαβεβαιώσεις ότι δεν θα αναφερθεί στις δημόσιες δηλώσεις του. Το είδαμε να συμβαίνει αυτό σε μια προηγούμενη επίσκεψη με άλλο πρωθυπουργό το 2021. Οι διαβεβαιώσεις δεν τηρήθηκαν και έτσι ο πρωθυπουργός πήρε την απόφαση», όπως είπε ο εκπρόσωπος της Ντάουνιγκ Στριτ.
«Προφανώς, οι υπουργοί και οι ηγέτες μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους όπως θέλουν, αλλά νομίζω ότι ο πρωθυπουργός αισθάνεται ότι εάν οι διαβεβαιώσεις αποτελούν μέρος μιας συμφωνίας πριν από μια συνάντηση … θα πρέπει να τηρούνται».
Η ακύρωση της συνάντησης σήμαινε ότι ο Σουνάκ και ο Μητσοτάκης δεν μπόρεσαν να συζητήσουν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της μεταναστευτικής πολιτικής και της κρίσης στη Μέση Ανατολή, σημειώνει ο Guardian.
Η αντίδραση από το Μέγαρο Μαξίμου
Η ενόχληση της ελληνικής πλευράς έγινε μεγαλύτερη μετά τη διαρροή της βρετανικής πλευράς περί συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών να μην τεθεί το θέμα των Γλυπτών κατά τη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών.
«Κάτι τέτοιο ούτε ισχύει ούτε θα μπορούσε να ισχύει» όπως έλεγαν κυβερνητικές πηγές, σημειώνοντας ότι η ελληνική πλευρά «δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τα επιχειρήματά της».
Μέλη της κυβέρνησης σε σημερινές τους τοποθετήσεις μίλησαν για «διπλωματική απρέπεια». Και άφησαν αιχμές για προεκλογικές σκοπιμότητες από την πλευρά της Ντάουνινγκ Στριτ.
Έλληνες αξιωματούχοι που συνόδεψαν τον Κ. Μητσοτάκη στο Λονδίνο διέψευσαν κατηγορηματικά οποιαδήποτε υπόσχεση ότι είχε δεσμευτεί να αγνοηθεί το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα.
«Έχουμε πολλά θέματα να συζητήσουμε», είπε ο Τάσος Χατζηβασιλείου, βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, προσθέτοντας ότι το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα ήταν ένα από τα πολλά που η ελληνική αποστολή είχε σχεδιάσει να θέσει σε συνομιλίες με τον Σουνάκ. «Στην ατζέντα δεν ήταν ένα μόνο θέμα. Αλλά δυστυχώς τι κάνουν οι Βρετανοί; Μόνοι τους πολιτικοποιούν την όλη υπόθεση».
Ο Χατζηβασιλείου, ο οποίος συμβουλεύει τον κ. Μητσοτάκη για διεθνείς υποθέσεις και μετείχε στην ελληνική αποστολή, υποβάθμισε τον ρόλο της βρετανικής κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις για τις αρχαιότητες, λέγοντας ότι ο ομόλογος της Αθήνας στις συζητήσεις ήταν το Βρετανικό Μουσείο, το σπίτι των «εξόριστων» έργων τέχνης τους τελευταίους δύο αιώνες, όχι η Ντάουνινγκ Στριτ.
Ο Έλληνας υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε στο πρόγραμμα World At One του BBC Radio 4 την Τρίτη: «Ήταν μια κακή μέρα. Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός σας, όταν θα κάνει μια δεύτερη σκέψη, θα καταλάβει ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι ένα σημαντικό πρόσωπο.
«Πρέπει να είμαι πολύ ειλικρινής – αυτό που ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του δεν είναι μόνο δική του άποψη. Είναι η γνώμη 11 εκατομμυρίων Ελλήνων και νομίζω πολλών ακόμη εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».
Ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης, δήλωσε χθες «βαθιά απογοητευμένος» μετά την ακύρωση της συνάντησης. Και επέλεξε να επιστρέψει στην Ελλάδα αντί να παραστεί σε μια συνάντηση – αντί του Σούνακ – με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας, Όλιβερ Ντάουντεν.
Ο Ντάουντεν έχει σκληρή στάση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, όπως και άλλοι συντηρητικοί βουλευτές, λέγοντας σε μια συζήτηση πέρυσι: «Είναι σημαντικό να προστατεύσουμε τα ιδρύματά μας όπως το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Βικτώριας και Άλμπερτ από ένα μπαράζ αξιώσεων αποζημίωσης».
Η Ντάουνινγκ Στριτ ανησυχούσε ότι η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή και άλλων αμφισβητούμενων αντικειμένων, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του Σουνάκ.
Σύμφωνα με τον Guardian, μια πρόταση που είναι υπό συζήτηση μεταξύ Ελλήνων αξιωματούχων και του Τζορτζ Όσμπορν – του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου – θέλει τα γλυπτά να επιστρέφουν στην Αθήνα με αντάλλαγμα την έκθεση ελληνικών θησαυρών στο Λονδίνο.
Οι Εργατικοί κατηγόρησαν τον Σουνάκ ότι «διάλεξε μια μάχη με έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ» για χάρη ενός τίτλου όταν θα έπρεπε να μιλάει για την οικονομία, τη μετανάστευση και τη Μέση Ανατολή.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των Συντηρητικών, Ουίλιαμ Χέιγκ, δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό Times ότι η ακύρωση της συνάντησης «δεν ήταν διαφήμιση για τη διπλωματία».
Όπως σημειώνει ο Guardian, τα γλυπτά έφυγαν από την Ελλάδα υπό συνθήκες που παραμένουν αμφιλεγόμενες κατόπιν εντολής του Λόρδου Έλγιν, τότε πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Οθωμανική αυλή. Οι αρχαιότητες στάλθηκαν στο Λονδίνο μεταξύ 1801 και 1804 και πουλήθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο το 1816.
ieidisis