Οδικό τμήμα «Γέφυρα Αλεξίου – Αρματολικό» και ανάπτυξη ορεινού όγκου Τρικάλων

Του Παναγιώτη Ραχιώτη*
Σε μια διαδρομή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους δίπλα στον Άνω Αχελώο, όπως είναι η διαδρομή Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό, κόλλησε εδώ και πολλά χρόνια εντός του Νομού Τρικάλων η ολοκλήρωση της χαρακτηρισμένης από το 1955 Εθνικής Οδού Τρικάλων – Άρτας, που έχει καταταγεί στο Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο της χώρας με αρίθμηση 30. Το τελευταίο τμήμα της Εθνικής Οδού που κατασκευάσθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. ήταν το τμήμα Αγία Κυριακή – Σήραγγα Παχτουρίου την περίοδο 2003-2008.
Έκτοτε, για την ολοκλήρωση της Εθνικής Οδού εκκρεμεί μόνο το τμήμα Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό, μήκους 12,610 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού Μελέτης 52.000.000 Ευρώ με ΦΠΑ, ποσόν που είναι σχετικά υψηλό. Το κόστος του έργου επιβαρύνεται κυρίως από τα πολλά απαιτούμενα τεχνικά έργα (6 γέφυρες, τοίχοι αντιστήριξης, πασσαλότοιχοι) λόγω των γεωλογικών προβλημάτων (ολισθήσεις) που παρατηρούνται και διαπιστώθηκαν από την Μελέτη που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2009 και ολοκληρώθηκε τα τελευταία χρόνια υπό την επίβλεψη της «Διεύθυνσης Οδικών Υποδομών» του Υπουργείου Υποδομών.
Εάν συνυπολογίσει κανείς:
α) το υψηλό κόστος που έχει αναληφθεί από το 1989 έως το 2009 για την κατασκευή περίπου δεκαεπτά (17) εξαιρετικά δύσκολων χιλιομέτρων της Εθνικής Οδού Τρικάλων-Άρτας στη διαδρομή Κάψαλα – Αρματολικό, περιλαμβανομένων και τεσσάρων (4) οδικών σηράγγων (σήραγγα Σκορλίγκα, Αγίας Κυριακής, Παχτουρίου και Αετού) συνολικού μήκους περίπου 3,5 χλμ.,
β) την αναμενόμενη έκπτωση του αναδόχου κατασκευαστή επί του προϋπολογισμού της Μελέτης Δημοπράτησης του Έργου, που με τα δεδομένα του σήμερα εκτιμάται σε πάνω από 50% και
γ) την προστιθέμενη αξία που θα παραχθεί μελλοντικά για την ορεινή περιοχή με την ολοκλήρωση της Εθνικής Οδού, τότε το κόστος κατασκευής του τμήματος Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό δεν θα πρέπει να θεωρηθεί απαγορευτικό.
Η μεγάλη αξία του οδικού άξονα Πύλη – Ελάτη – Περτούλι – Νεραїδοχώρι – Δέση – Γέφυρα Αλεξίου – Αρματολικό για την οικονομική ανάπτυξη του ορεινού όγκου των Τρικάλων έχει υποτιμηθεί στο Νομό και δεν έλαβε στο παρελθόν τη δέουσα σημασία. Η πρόσβαση στην ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς αυτή περιοχή, είναι ουσιαστικά αποκλεισμένη από την Δυτική Ελλάδα και την περιοχή του Ιονίου λόγω της μορφολογίας του εδάφους.
Η μόνη εφικτή πρόσβαση από την δυτική περιοχή είναι σήμερα μέσω του δύσβατου και επικίνδυνου τους χειμερινούς μήνες επαρχιακού δρόμου Μεσοχώρας – Πύλης, η διαδρομή του οποίου είναι τόσο κουραστική και κοπιώδης, με πολλές στροφές και με πολλές πέτρες πεσμένες πάνω στο φθαρμένο οδόστρωμα από τις παραπλεύρως υφιστάμενες απότομες πλαγιές του δρόμου, που αποθαρρύνει οποιοδήποτε οδηγό να την διαβεί. Το χειμώνα μάλιστα, η ανήλια διαδρομή Μεσοχώρα – Βαθύρεμα κρύβει αναρίθμητες παγίδες παγετώνα για τα διερχόμενα οχήματα.
Η ανάπτυξη του τουριστικού ρεύματος στον ορεινό όγκο των Τρικάλων είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομική ανάπτυξή του. Η ύπαρξη ασφαλούς πρόσβασης από την Δυτική Ελλάδα, μέσω μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Οδού, θα επαύξανε σημαντικά τις τουριστικές ροές προς τον ορεινό όγκο και το Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου. Η δε διασύνδεσή του με τον όμορο δυτικά ορεινό όγκο των Τζουμέρκων θα δρούσε πολλαπλασιαστικά στην προσέλευση εγχώριων επισκεπτών. Από την άλλη πλευρά, θα υπήρχε εύκολη και οικονομική πρόσβαση του ορεινού όγκου των Τρικάλων, λόγω της εγγύτητας της περιοχής, στα παράλια του Ιονίου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Δεν θα πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι περίπου 8 εκ Ευρώ ήταν μόνο ο προϋπολογισμός των τουριστικών επενδύσεων (ξενοδοχεία, καταλύματα) που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Leader και υλοποιήθηκαν την περίοδο 2002 – 2015 στην περιοχή αυτή του ορεινού άξονα των Τρικάλων και οι οποίες παραμένουν σχετικά αναξιοποίητες λόγω του μειωμένου τουριστικού ενδιαφέροντος. Μάλιστα, το 50% αυτών είτε δεν λειτουργεί είτε υπολειτουργεί εξαιτίας της μείωσης των επισκεπτών, που επήλθε ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα. Η ολοκλήρωση του οδικού τμήματος Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό θα ενίσχυε σημαντικά την ροή επισκεπτών προς την ορεινή περιοχή.
Μελλοντικά δε, με τον σχηματισμό και της τεχνητής λίμνης Μεσοχώρας, που όπως εκτιμάται είναι εφικτή μέσα στα επόμενα 4 χρόνια με τη λειτουργία του Φράγματος, θα δημιουργηθεί ένας επιπλέον πόλος έλξης τουριστικού ενδιαφέροντος στην περιοχή και δυνατότητα ανάπτυξης παραλίμνιων δράσεων και παραλίμνιων τουριστικών εγκαταστάσεων. Και βέβαια, η ανάπτυξη της παραλίμνιας περιοχής δεν θα είναι καθόλου εφικτή χωρίς την ολοκλήρωση της Εθνικής Οδού στο τμήμα «Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό».
Πέραν της αυτονόητης οικονομικής σημαντικότητας για την ανάπτυξη της ορεινής περιοχής, στην οποία δεν δόθηκε έως σήμερα η οφειλόμενη προσοχή, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η αυτοδιοικητική αξία που θα προσδώσει μελλοντικά στην περιοχή η ολοκλήρωση του τμήματος Γέφυρα Αλεξίου–Αρματολικό. Η ολοκλήρωσή του θα ανοίξει το δρόμο για τον εξορθολογισμό της Διοικητικής διαίρεσης του Νομού Τρικάλων, με την δυνατότητα δημιουργίας ενός πρόσθετου ορεινού και βιώσιμου Δήμου που έχει ανάγκη σήμερα ο Νομός Τρικάλων, ο οποίος θα εκτείνεται σε ευρεία έκταση και θα έχει γεωγραφική συνοχή, ομοιογένεια και ασφαλή επικοινωνία μέσα από το οδικό κύκλωμα Ελάτη – Περτούλι – Νεραїδοχώρι – Δέση – Γέφυρα Αλεξίου – Αρματολικό – Φράγμα Μεσοχώρας – Μεσοχώρα – Βαθύρεμα – Στουρναρέїκα – Ελάτη και τις λοιπές εγκάρσιες οδικές συνδέσεις του κυκλώματος αυτού με τα υπόλοιπα χωριά της ορεινής περιοχής.
* Πολιτικού Μηχανικού – Μεταλλειολόγου Μηχανικού Ε.Μ.Π., ΜΒΑ, Αντιπροέδρου του «Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Θεσσαλίας».