Το κεντρικό μήνυμα που θα αποσταλεί στους επιχειρηματίες είναι ότι οι εταιρείες πρέπει να μειώσουν τις τιμές σε πολλά είδη και να ρίξουν το μεσοσταθμικό κέρδος, αλλιώς θα έρθουν αντιμέτωπες με αυστηρές ποινές όταν εντοπίζονται φαινόμενα κερδοσκοπίας.
Σημειώνεται ότι η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης θα έχει διερευνητικές επαφές και με τους επικεφαλής των θεσμικών φορέων, με βασικό αντικείμενο την ενίσχυση του ρόλου τους. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, κρίσιμο ρόλο στον έλεγχο της αγοράς και στην αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας αναμένεται να διαδραματίσουν οι εξής θεσμικοί φορείς:
– Επιτροπή Ανταγωνισμού.
– Καταναλωτικές οργανώσεις.
– Συνήγορος του Πολίτη.
Τα νέα όπλα
Πλην των κρίσιμων συναντήσεων με τους επιχειρηματίες (σούπερ μάρκετ και βιομηχανίες τροφίμων) η κυβέρνηση ρίχνει στη μάχη της ακρίβειας τους ελέγχους και την άμεση πληρωμή των προμηθευτών, καθώς και στοχευμένες παρεμβάσεις με σκοπό την τόνωση του ανταγωνισμού και της διαφάνειας στην αγορά. Συγκεκριμένα:
– Ελεγκτικός μηχανισμός. Από την 1η Ιουλίου αναμένεται να ενισχυθεί η ΔΙΜΕΑ με 30 ελεγκτές, προερχόμενους από τον ιδιωτικό τομέα, με στόχο να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των ελέγχων για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας. Ουσιαστικά, οι συγκεκριμένοι ιδιώτες έχουν πιστοποιηθεί για τον συγκεκριμένο τομέα της ΔΙΜΕΑ από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης προκειμένου να μπορούν να ενταχθούν στο ανθρώπινο δυναμικό της. Αυτοί οι ελεγκτές θα συμμετέχουν στα μεικτά κλιμάκια ελέγχου, όποτε τους ζητείται ανάλογα με το τρέχον πρόγραμμα, προκειμένου να υποστηρίξουν και να βοηθήσουν τους ελεγκτές του υπουργείου, οι οποίοι θα είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για το ελεγκτικό έργο. Ο υπουργός Ανάπτυξης Τ. Θεοδωρικάκος έχει δώσει σαφείς εντολές, ώστε να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες προκειμένου οι έλεγχοι να είναι περισσότεροι και πιο αποδοτικοί. Σημειώνεται ότι, εκτός από ανθρώπινο δυναμικό, η ΔΙΜΕΑ θα ενισχυθεί και με εξοπλισμό. Παράλληλα, οι ελεγκτές της εκπαιδεύονται συνεχώς προκειμένου να είναι πλήρως καταρτισμένοι και να γνωρίζουν επαρκώς τις σύγχρονες τεχνικές ελέγχου.
– Μείωση του χρόνου πληρωμής των προμηθευτών. Στο υπουργείο Ανάπτυξης εξετάζεται η θέσπιση ενός μέτρου που θα περιορίζει σημαντικά τις προθεσμίες πληρωμής των προμηθευτών, είτε είναι από τα σούπερ μάρκετ είτε είναι από άλλους αγοραστές. Ο στόχος είναι ένας μικρός παραγωγός, που δεν έχει την ίδια διαπραγματευτική δυνατότητα με έναν μεγάλο, να μπορεί να πληρώνεται στο ίδιο περίπου χρονικό διάστημα. Με αυτόν τον τρόπο αφενός θα λειτουργήσει καλύτερα η αγορά, αφετέρου οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ρευστότητα, έτσι ώστε στη συνέχεια να μπορούν να ασκήσουν πιο ανταγωνιστική εμπορική πολιτική. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό που συζητείται είναι η πληρωμή ευπαθών προϊόντων, δηλαδή φρέσκα φρούτα και λαχανικά, κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά κ.ά., να γίνεται σε 30 ημέρες και σε μη ευπαθή προϊόντα να γίνεται σε 60 ημέρες. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η προθεσμία πληρωμής για όλα τα προϊόντα, ανεξάρτητα από το αν είναι ευπαθή ή όχι, να περιοριστεί στις 30 ημέρες.
– Πλατφόρμα e-katanalotis. Το υπουργείο Ανάπτυξης αναμένεται να προχωρήσει στην ενίσχυση της πλατφόρμας του e-katanalotis. Η πλατφόρμα παρέχει ήδη πληροφορίες για 3.000 προϊόντα. Στόχος είναι να παρέχει ακόμη περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές των προϊόντων το επόμενο διάστημα.
– Αύξηση του ανταγωνισμού. Στόχος του υπουργείου είναι να συνεργαστεί με την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τον Συνήγορο του Καταναλωτή προκειμένου να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο ανταγωνισμός στην αγορά, μέσω των αυστηρών ελέγχων και της διευθέτησης των καταγγελιών για αθέμιτες πρακτικές και κερδοσκοπία σε άμεσο χρόνο, χωρίς καμία καθυστέρηση.
– Αδειοδοτήσεις επιχειρήσεων. Στο υπουργείο Ανάπτυξης εξετάζουν τις δυνατότητες βελτίωσης του νομοθετικού πλαισίου αναφορικά με την αδειοδότηση των επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, δεν αποκλείεται να υπάρξουν ορισμένες αλλαγές στις άδειες που αφορούν τους πωλητές αλλά και τους παραγωγούς στις λαϊκές αγορές, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και το άνοιγμα της εν λόγω αγοράς σε περισσότερους ενδιαφερομένους.
– Καταναλωτικές οργανώσεις. Στόχος είναι η ενδυνάμωση των καταναλωτικών οργανώσεων, προκειμένου να έχουν ακόμη καλύτερη ενημέρωση οι καταναλωτές. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, αυτή την περίοδο οι καταναλωτικές οργανώσεις βρίσκονται στη διαδικασία πιστοποίησης, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία τους.
– Συστηματική παρακολούθηση της αγοράς. Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν με αμείωτη ένταση, ωστόσο ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις τιμές των προϊόντων από το χωράφι στο ράφι, αλλά και στον έλεγχο των μεσαζόντων.
– Πρόστιμα. Επανεξέταση του ύψους των προστίμων και παρακολούθηση της διαδικασίας είσπραξης.
Επέκταση μέτρων
Παράλληλα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επέκταση της ισχύος των υφιστάμενων μέτρων για ακόμη έξι μήνες. Συγκεκριμένα:
– «Καλάθι νοικοκυριού»: Επεκτείνεται η ισχύς του μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου.
– Πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους: Επεκτείνεται το πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Με το συγκεκριμένο μέτρο, βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, θα πρέπει να συνεχίζουν να πωλούνται με μεικτό περιθώριο κέρδους που δεν θα ξεπερνά το αντίστοιχο με το οποίο πωλούνταν τον Δεκέμβριο του 2021, δηλαδή κατά τη διάρκεια της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης. Σημειώνεται ότι όσες επιχειρήσεις παραβαίνουν το συγκεκριμένο μέτρο έρχονται αντιμέτωπες με αυστηρά πρόστιμα.
– Βρεφικό γάλα: Το πλαφόν 7% στο περιθώριο κέρδους στο βρεφικό γάλα πρώτης και δεύτερης ηλικίας θα ισχύει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου.
Και τα τρία αυτά μέτρα θα επανεξεταστούν στο τέλος του χρόνου, για να αποφασιστεί αν θα συνεχίσουν να ισχύουν ή θα καταργηθούν. Η συγκεκριμένη απόφαση θα εξαρτηθεί από το αν θα έχουν αποκλιμακωθεί οι τιμές στα τρόφιμα και σε ποιο βαθμό.