Πέθανε ο σπουδαίος Τρικαλινός στιχουργός Κώστας Βίρβος

Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών ο μεγάλος Έλληνας στιχουργός που έχει συνεργαστεί με τους κορυφαίους συνθέτες.

Γεννήθηκε στα Τρίκαλα στις 29 Μαρτίου 1926. Ο πατέρας του, πλούσιος τυρέμπορας, τον στέλνει στην Κοργιαλένειο Σχολή. Τελειώνοντας το γυμνάσιο το 1943 κατεβαίνει στην Αθήνα και φοιτά στην Πάντειο. Ο ίδιος σύμφωνα με διηγήσεις του έγραφε στιχάκια από νωρίς, αλλά ήθελε να γίνει σκηνοθέτης μιας και του άρεσε ιδιαίτερα το θέατρο. Η εμφάνισή του στο χώρο του τραγουδιού στα τέλη της δεκαετίας του ’40, και η καταλυτική παρουσία του σε αυτήν του ’50 όπως και στη συνέχεια, έδωσε στην ιδιότητα του στιχουργού την υπόσταση και το κύρος που δικαιούται.

Ο Βίρβος με την παιδεία, τον όγκο και την αξία της τέχνης του αλλά και τον αγωνιστικό του χαρακτήρα τοποθέτησε τον στιχουργό τουλάχιστον σε ίδια θέση και μοίρα με τον συνθέτη, και με την οπτική και την τεχνοτροπία του, την λυρική αλλά βαθιά ρεαλιστική γραφή του σηματοδότησε τις εξελίξεις στο ορθόδοξο λαϊκό τραγούδι με σημαδιακό και καίριο τρόπο. Χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε μορφές του λαϊκής στιχοπλοκής όπως ο Γιάννης Λελάκης, ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης (ο περίφημος Τσάντας), η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, που λειτούργησαν πριν αλλά και παράλληλα με τον Βίρβο, ο τρόπος που κινήθηκε ο τελευταίος, η συνέπεια και συνέχεια του και τα ξεκάθαρα καταγραμμένα αποτελέσματά του, τον χρίζουν ως τον πρώτο – χρονικά, ποσοτικά, ποιοτικά – επαγγελματία στιχουργό στο λαϊκό τραγούδι. Ακόμα και ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Νίκος Μάθεσης και άλλοι πρωτοπόροι του ρεμπέτικου, παρά την αρτιότητα και την έκταση των γραφόμενων τους δεν μπορούν να θεωρηθούν, με την αυστηρή έννοια του όρου, ως επαγγελματίες του λόγου στο τραγούδι.

Το πρώτο του τραγούδι που κυκλοφόρησε με το όνομά του ήταν το «Να το βρεις από άλλη» (1948), σε μουσική Απόστολου Καλδάρα με ερμηνευτές τη Σούλα Καλφοπούλου και τον Μάρκο Βαμβακάρη. Από τότε ακολούθησαν μεγάλες στιγμές: «Το καράβι», «Το κουρασμένο βήμα σου», «Μια παλιά ιστορία», «Της γερακίνας γιος», «Σου ‘χω έτοιμη συγγνώμη» κ.ά. Πέρασε και στους ολοκληρωμένους κύκλους τραγουδιών: «Καταχνιά» σε μουσική Χρήστου Λεοντή, «Θεσσαλικός κύκλος » σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου, «Θάλασσα, πικροθάλασσα» σε μουσική Μίμη Πλέσσα, «Α-Ω» σε μουσική Γρηγόρη Μπιθικώτση κ.ά. Όλοι οι δίσκοι του τελευταίου στα χρόνια του 70 φέρουν σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα τη στιχουργική υπογραφή του Βίρβου με αποτέλεσμα διαχρονικές καταθέσεις: «Ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα», «Στου Μπελαμί το ουζερί», «Ο μπατίρης ο Λουκάς» κ.ά.

Οι συμπράξεις του Βίρβου με τους Τσιτσάνη, Καλδάρα, Μπακάλη και Δερβενιώτη θα μπορούσαν να αποτελέσουν κεφάλαια ολόκληρα και αυτόνομες ειδικές εκδόσεις. Ειδικά με τον τελευταίο η συμμαχία τους ήταν υπεραποδοτική. Ο Δερβενιώτης στην πενηνάντοχρονη και πλέον διαδρομή του στο τραγούδι συνεργάστηκε με κορυφαίους στιχουργούς, το μεγαλύτερο όμως μέρος του έργου του στηρίζεται στο λόγο του Βίρβου. Η φιλική σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ τους είχε, χωρίς αμφιβολία, αντίκτυπο και στις δημιουργικές τους καταθέσεις.

Ο Βίρβος είναι ο πρώτος λαϊκός στιχουργός που καταργώντας τις όποιες διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα διάφορα είδη τραγουδιού, πέρασε με άνεση στο λεγόμενο έντεχνο τραγούδι αφήνοντας και σε αυτό το στοιχείο τα βαριά, αδρά χνάρια του.

Συλλυπητήριο μήνυμα του δήμαρχου Τρικάλων Δημ. Παπαστεργίου«Ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα» θα συνοδεύει τον «Γιο της Γερακίνας», τον μεγαλύτερο Έλληνα στιχουργό, το άξιο τέκνο των Τρικάλων, τον αγαπημένο μας Κώστα Βίρβο. Ο εξαίρετος δημιουργός άφησε την τελευταία του πνοή σήμερα, Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015, μετά από ασθένεια, έχοντας συμπληρώσει 89 χρόνια ζωής και πάνω από 60 χρόνια προσφοράς στον ελληνικό στίχο και το λαϊκό μας τραγούδι.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων κ. Δημήτρης Παπαστεργίου είχε προσφάτως συναντηθεί με τη σύζυγό του Καίτη και την κόρη του Μαρία, προκειμένου, παρούσης και της αντιδημάρχου Πολιτισμού κ. Βασιλένας Μητσιάδη, να συζητήσουν για θέματα σχετικά με το λαϊκό τραγούδι.
Ο κ. Παπαστεργίου, σε μήνυμά του, τονίζει:
«Η πόλη των Τρικάλων αποχαιρετά τον ποιητή του λαϊκού μας τραγουδιού, τον Κώστα Βίρβο. Κλίνει σεμνά το κεφάλι στον άνθρωπο που σημάδεψε έναν ολόκληρο αιώνα δημιουργίας. Οι τρικαλινοί συμπολίτες τραγουδούν τους στίχους των χιλιάδων τραγουδιών του. Η πόλη μας θλίβεται, η μουσική μας παράδοση έγινε μεν φτωχότερη, αλλά είναι, πλέον, μεστή και ανδρωμένη από τους στίχους του Κώστα Βίρβου.
Εκ μέρους όλων των τρικαλινών, απευθύνω θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του, τούτες τις δύσκολες ώρες. Υπενθυμίζω ότι η απόδοση τιμής με την ονομασία του 32ου Δημοτικού Σχολείου των Τρικάλων, σε «Κώστας Βιρβος», όπως ήδη έχει γίνει, αποτελεί την πρώτη από μια σειρά ενεργειών, για να τιμηθεί το έργο του ογκόλιθου στιχουργού.
Κώστα Βίρβο, σε λίγες μέρες “αρχινάει στα Τρίκαλα το παζάρι”. Η μνήμη σου θα ζει αιώνια, με την ιαχή “Τρίκαλα, Τρίκαλα τα γήπεδα αντηχούν” και με τις χιλιάδες όμορφες στιγμές που μας προσέφερες.
Σε ευχαριστούμε και σε αποχαιρετούμε».
Ο Κώστας Βίρβος, γεννημένος στα Τρίκαλα στις 29 Μαρτίου 1926 απετέλεσε τον θεμέλιο λίθο, πάνω στον οποίο η στιχοπλοκία και η οργάνωση των λέξεων, έδωσαν νέα ώθηση στην ελληνική στιχουργία.
Γνήσιος απόγονος των Ελλήνων μαχητών της Ελευθερίας, μετείχε στην Εθνική μας Αντίσταση και ήταν αυτός που περιέγραψε τα βάσανα της χώρας μας μέσα από τη φωτιά των πολέμων. Ηταν αυτός που έδωσε ελπίδα στους χιλιοβασανισμένους Έλληνες, που έδωσε φωνή στους μετανάστες μας, που έδωσε χαρά στον άνθρωπο, που αναφέρθηκε έντονα στα κοινωνικά προβλήματα.
Η αγάπη, η χαρά, η ελπίδα, η ζωή, τα βάσανα, οι καημοί, περιγράφτηκαν μέσα από τα πάνω από 2.000 τραγούδια που μας άφησε παρακαταθήκη. Τραγούδια που καθημερινώς δοξάζουν το ελληνικό λαό, που περιέχουν τις εικόνες από τα Τρίκαλα, τη γενέτειρα πόλη που τόσο αγαπούσε:
Γεννήθηκα για να πονώ
Ζαΐρα
Η Άγια Κυριακή
Θα κάνω ντου βρε πονηρή
Κλάψε, κλάψε
Μακριά μου να φύγεις
Μένα με λένε Περικλή
Ρίξε μια ζαριά καλή
Καταχνιά
Μια παλιά ιστορία
Νυχτερίδες κι αράχνες
Ένα όμορφο αμάξι με δυο άλογα
Δε θέλω να μου δέσετε τα μάτια
Παράπονα και κλάματα
Θα κάνω ντου βρε πονηρή
Πάρε τα χνάρια μου
Στις φάμπρικες της Γερμανίας
Το κουρασμένο βήμα σου
και χιλιάδες άλλα, χιλιοτραγουδισμένα και αγαπημένα.
Συνεργάστηκε με τους ογκόλιθους του λαϊκού μας τραγουδιού, τους συντοπίτες μας τρικαλινούς Βασίλη Τσιτσάνη και Απόστολο Καλδάρα. Έδωσε στίχους σε όλους τους άλλους μεγάλους μας συνθέτες και όλοι οι μεγάλοι Έλληνες τραγουδιστές είχαν την τύχη να ερμηνεύσουν στίχους του.
Περιέγραψε άψογα την προ αιώνος ζωή στον κάμπο, μέσα από τον «Θεσσαλικό κύκλο» του Γιάννη Μαρκόπουλου. Συνέγραψε τον περίφημο ύμνο της ομάδας του ΑΟ Τρίκαλα. Πρωτοστάστησε στη δημιουργία σωματείου Ελλήνων στιχουργών.
Και ήταν ο μεγάλος στιχουργός που τίμησε την πόλη των Τρικάλων με το έργο του,