Τι είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις. Τα συχνότερα συμπτώματά της είναι πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις, καθώς και πολύωρη πρωινή δυσκαμψία. Είναι η δεύτερη πιο συχνή μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας. Για να κατανοήσουμε πώς αναπτύσσεται η ρευματοειδής αρθρίτιδα, καλό είναι να γνωρίζουμε πώς λειτουργεί μια υγιής άρθρωση.
“Υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτή περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι στις ΗΠΑ, κυρίως γυναίκες και άτομα μέσης ηλικίας, ωστόσο μπορεί να προσβάλλει επίσης εφήβους ή νεαρούς ενήλικες.
Η ακριβής αιτιολογία της ΡΑ δεν είναι γνωστή. Θεωρείται ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και ορμονικών παραγόντων που έχουν σαν αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στους υγιείς ιστούς του σώματος. Αυτή η επίθεση οδηγεί στην εκδήλωση φλεγμονής και κατ’ επέκταση στον πόνο.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε τα 12 πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της ΡΑ. Αν εκδηλώνετε ένα ή και περισσότερα από αυτά για περισσότερο από έξι εβδομάδες, συμβουλευτείτε ρευματολόγο για αναλυτικότερη αξιολόγηση.
1. Πόνος στις αρθρώσεις: Ο πόνος είναι ένα από τα πρώτα και πιο βασικά συμπτώματα της ΡΑ. Μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε άρθρωση του σώματος, όμως συνήθως είναι συμμετρικός στις δύο πλευρές (π.χ. και στους δύο καρπούς ή και στα δύο γόνατα). Σε αρχικό στάδιο, πονούν οι μικρότερες αρθρώσεις, όπως αυτές των δαχτύλων, των καρπών και των αστραγάλων. Ο πόνος μπορεί επίσης να είναι αισθητός στους ώμους, στα ισχία και/ή στα γόνατα.
2. Δυσκαμψία: Η δυσκαμψία που επιμένει για μισή ώρα ή και περισσότερο είναι ένα ακόμη τυπικό σύμπτωμα της ΡΑ. Το συγκεκριμένο σύμπτωμα είναι πιο έντονο το πρωί λόγω της πολύωρης ακινησίας τις ώρες του ύπνου, δεν αποκλείεται όμως να είναι αισθητό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
3. Πρήξιμο: Το πρήξιμο είναι πιο συχνό στους καρπούς ή στις αρθρώσεις των δαχτύλων και πολλές φορές δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό από τον γιατρό, όμως δυσκολεύει τον ασθενή να κινηθεί ελεύθερα.
4. Τοπική άνοδος της θερμοκρασίας: Πρόκειται για ένα από τα «αθόρυβα» σημάδια της ΡΑ. Η θερμότητα που «εκπέμπει» η άρθρωση οφείλεται στη φλεγμονή που έχει εκδηλωθεί σε αυτή.
5. Δυσκολία στην κίνηση: Η ΡΑ αποτελεί εμπόδιο στην εκτέλεση απλών καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως το κόψιμο του κρέατος, το άνοιγμα ενός μπουκαλιού, το δέσιμο των κορδονιών ή η πληκτρολόγηση.
6. Κόπωση: Σχεδόν όλοι οι ασθενείς με ΡΑ αναφέρουν ότι νιώθουν μόνιμα εξαντλημένοι. Η κόπωση είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα των αυτοάνοσων νοσημάτων, ωστόσο υποχωρεί όταν η ΡΑ τεθεί υπό έλεγχο με τη βοήθεια της φαρμακευτικής αγωγής.
7. Συμπτώματα λοίμωξης: Η ΡΑ δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τον πόνο στις αρθρώσεις. Προκαλεί ένα γενικευμένο αίσθημα κακοδιαθεσίας, κούρασης και ενοχλήσεων στο σώμα που θυμίζουν ίωση ή άλλη λοίμωξη.
8. Απώλεια μυϊκής μάζας: Πρόκειται για μια σοβαρή συνέπεια της ΡΑ που εμφανίζεται περίπου σε διάστημα ενός έτους από την εκδήλωση της πάθησης. Η απώλεια μυϊκής μάζας και πυκνότητας οδηγεί σε μυϊκή αποδυνάμωση και επομένως αστάθεια στην κίνηση και άλλες λειτουργικές δυσκολίες.
9. Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη συχνά συνυπάρχει με τις χρόνιες παθήσεις και η ΡΑ δεν αποτελεί εξαίρεση. Μελέτες δείχνουν ότι η κατάθλιψη είναι κατά δύο έως τέσσερις φορές πιο συχνή στα άτομα με ΡΑ σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Είναι χαρακτηριστικό, ωστόσο, ότι στη ΡΑ τα συμπτώματα κατάθλιψης τείνουν να εμφανίζονται αρκετά νωρίς και αυτό πηγάζει εν μέρει από τις φλεγμονές και τις αλλαγές στη νευροχημεία του οργανισμού που προκαλεί η αυτοάνοση πάθηση.
10. Δερματικές αλλοιώσεις: Περίπου το 25% των ασθενών με ΡΑ εμφανίζουν κάτω από το δέρμα τους σκληρές, σαρκώδεις αναπτύξεις. Αυτά τα οζίδια εμφανίζονται κυρίως σε σημεία πίεσης, όπως οι αρθρώσεις των δαχτύλων, οι αγκώνες και η φτέρνα. Αν και δεν είναι επικίνδυνα, προκαλούν ισχυρό πόνο, περιορίζουν την κίνηση και είναι ευάλωτα σε λοιμώξεις.
11. Ερεθισμός των ματιών ή του στόματος: Σε μερικές περιπτώσεις, οι ασθενείς με ΡΑ εκδηλώνουν επίσης συμπτώματα μιας άλλης αυτοάνοσης πάθησης, του λεγόμενου συνδρόμου Sjogren, το οποίο χαρακτηρίζεται από την ξηροφθαλμία και την ξηροστομία.
12. Νευρολογικές, δερματικές ή άλλες βλάβες: Η ΡΑ μπορεί να επηρεάσει και τη λειτουργία άλλων οργάνων ή συστημάτων του σώματος, πέραν του σκελετού. Για παράδειγμα, αν η φλεγμονή εκδηλωθεί στα αιμοφόρα αγγεία μπορεί να εμφανιστούν έλκη (πληγές) στο δέρμα, ενώ αν προσβάλλει τα νεύρα μπορεί να εκδηλωθεί μυρμήγκιασμα ή αδυναμία στα άκρα. Μεταξύ των ασθενών με ΡΑ είναι επίσης αυξημένος ο κίνδυνος καρδιοπάθειας, ανεξαρτήτως άλλων παραγόντων κινδύνου.