Συνέντευξη του ψυχιάτρου και προέδρου του ΚΕΘΕΑ Χρ. Λιάπη στον “Ελευθερο Τύπο”

Συνέντευξη στον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ και τη δημοσιογράφο Μαρία-Νίκη Γεωργαντά, Health Editor της εφημερίδας, έδωσε ο Πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, Ψυχίατρος και Διδάκτωρ του Παν/μίου Αθηνών, Χρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
• Θεωρείτε ότι το αυτοδιοίκητο δημιουργούσε προβλήματα στη λειτουργία του ΚΕΘΕΑ; Καιεάν ναι, ποια ήταν αυτά;

Με τις θεσμικές αλλαγές που κυρώθηκαν πρόσφατα από τη Βουλή και αφορούν στο ΚΕΘΕΑ, η Κυβέρνηση προστατεύει και στηρίζει την αποστολή του ενισχύοντας το αυτοδιοίκητό του. Δεν θα γινόταν αυτό αν υπήρχε η πεποίθηση πως το αυτοδιοίκητο λειτουργούσε ως τροχοπέδη στην επιτυχημένη αποστολή του Οργανισμού ή ως εκκολαπτήριο διαφθοράς και αυθαιρεσίας. Το αυτοδιοίκητο αποτελεί οργανικό κομμάτι της θεραπευτικής διαδικασίας που εφαρμόζεται. Μιας διαδικασίας που δίνει τη δυνατότητα σε πολλά από τα μέλη των δομών του ΚΕΘΕΑ, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος απεξάρτησης, να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους ως θεραπευτές. Μεταδίδοντας την προστιθέμενη αξία της βιωματικής τους εμπειρίας στους καινούριους θεραπευόμενους. Ταυτόχρονα, θεραπευόμενοι που βρίσκονται στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης έχουν λόγο στη διοίκηση του ΚΕΘΕΑ, συμμετέχοντας στη Γενική Συνέλευση, της οποίας ο ρόλος αναβαθμίζεται με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αναδεικνύοντάς την σε κυρίαρχο όργανο χάραξης της στρατηγικής του ΚΕΘΕΑ. Αυτή η “bottom-up” διαδικασία διοίκησης που δίνει βαρύτητα και δύναμη στη βάση του Οργανισμού, στους εργαζόμενους, τους θεραπευτές και τις οικογένειες των απεξαρτούμενων, λειτουργεί συμπληρωματικά και ως εργαλείο αύξησης της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας. Αυτό το «από κάτω προς τα πάνω» μοντέλο διοίκησης προσωποποιείται, στο καινούριο ΔΣ που ορίσθηκε από τον Υπουργό Υγείας, κ. Κικίλια, με την ανάδειξη στη θέση της Αντιπροέδρου της κας ΛεομπίλλαΦωτεινής, μιας κοινωνιολόγου που έχει περάσει από τις δομές απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ και έχει εργαστεί σε αυτό, αφού έδωσε τη μάχη με τη χρήση για 18 χρόνια.

• Πώς θα διοικείται στο εξής το ΚΕΘΕΑ; Ποιες είναι οι αλλαγές και σε ποιους τομείς του φορέα αφορούν; Ποιοιείναιοιστόχοι σαςγια τοΚέντρο;

Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στηρίζει τον δημόσιο χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ και την αυτονομία του Οργανισμού, προχωρώντας, παράλληλα, στη χάραξη Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Δράσεως για την καταπολέμηση των Ναρκωτικών. Το ΚΕΘΕΑ θα εξακολουθήσει να λαμβάνει την χρηματοδότησή του από τον Προϋπολογισμό, με 20 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Εξορθολογισμό θα εμπεδώσουμε, θα φέρουμε περισσότερη αλληλεγγύη και δημοκρατία. Οι μεταπτυχιακές μου σπουδές πάνω στα Οικονομικά της Υγείας, τόσο στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας των Αθηνών, όσο και στο Πανεπιστήμιο του Michigan των Ηνωμένων Πολιτειών, με έχουν φέρει κοντά στους τεχνικούς όρους των αναλύσεων κόστος-ωφέλους και κόστους-αποδοτικότητας, οι οποίοι πρέπει να χαρακτηρίζουν τις διοικητικές αποφάσεις που καλούμαστε να λάβουμε στον χώρο της Υγείας και εν προκειμένω στον ευαίσθητο τομέα της Απεξάρτησης. Το ΚΕΘΕΑ, όμως, δεν είναι ένας Οργανισμός που μπορεί να λειτουργήσει με απρόσωπα τεχνοκρατικά κριτήρια. Η προστιθέμενη αξία που προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο βασίζεται στη βιωματική σχέση και επαφή που έχουν οι εργαζόμενοί του με το θεραπευτικό του μοντέλο.

• Θα υπάρξουν αλλαγές/διαφοροποιήσεις στον τρόπο και τις διαδικασίες θεραπείας των εξαρτημένων ατόμων;

Η νέα Διοίκηση, όπως συνέβαινε εξάλλου μέχρι τώρα, δεν θα παρεμβαίνει στο θεραπευτικό μοντέλο. Πάντα, όμως, όταν αναλαμβάνονται μεγάλοι εθνικοί στόχοι όπως αυτός της καταπολέμησης των ναρκωτικών χρειάζονται νέες διαδικασίες, που θα πλατύνουν το ρόλο των υπηρεσιών που προσφέρουμε στους πολίτες. Διαδικασίες που δεν θα θίγουν το ομολογουμένως επιτυχημένο θεραπευτικό μοντέλο του ΚΕΘΕΑ, θα βοηθούν, όμως τον Οργανισμό να ανταποκριθεί ακόμη πιο αποτελεσματικά σε ένα επιστημονικό, κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον συνεχούς ανάδυσης νέων τύπων και μορφών εξαρτήσεων και αντίστοιχων θεραπευτικών τεχνικών και μεθόδων. Γιατί, θα ήθελα να τονίσω πως το ΚΕΘΕΑ δεν ασχολείται μόνο με τα ναρκωτικά, αλλά και με άλλες μορφές εξαρτήσεων, όπως το αλκοόλ, ο παθολογικός τζόγος ή η εξάρτηση από το διαδίκτυο. Είμαι γιατρός, πέρα και πάνω από όλα τα άλλα και ως λειτουργός της ιατρικής είμαι προσανατολισμένος σε όσους από τους συνανθρώπους μας βρίσκονται σε ανάγκη, όπως εκείνοι που δίνουν τη μάχη της απεξάρτησης.

• Πρόσφατα βγήκε στη δημοσιότητα πόρισμα για συγκεκριμένες παράνομες δραστηριότητες στις φυλακές Διαβατών. Υπάρχουν καταγγελίες ή στοιχεία για «ύποπτες» πρακτικές και σε άλλες δομές και θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ;

Στο ΚΕΘΕΑ, το έχω τονίσει επανειλημμένως, δεν πηγαίνω ως εισαγγελέας. Πηγαίνω ως επιστήμονας ταγμένος στην ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου για να ασκήσω τον θεσμικό ρόλο που μου ανατέθηκε. Ίσως από άλλους κύκλους να προαλείφονταν εισαγγελείς για το τιμόνι του ΚΕΘΕΑ. Εμείς, ως νέο ΔΣ, δεν ερχόμαστε να αναδιφήσουμε με ιεροεξεταστικό ζήλο στα οικονομικά και θεσμικά πεπραγμένα του ΚΕΘΕΑ, προς αναζήτηση σκανδάλων, αλλά για να προσφέρουμε πολύτιμο έργο για τους συνανθρώπους μας. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν οφείλουμε να ελέγξουμε πού πηγαίνουν τα χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων και μάλιστα όταν πρόκειται για 20 εκατομμύρια Ευρώ επί 25 χρόνια. Γιατί, βασικός άξονας της πολιτικής που χαράσσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι η εμπέδωση της διαφάνειας παντού. Σε κάθε Οργανισμό που επιδοτείται με δημόσιο χρήμα, το οποίο οφείλει να διαχειρίζεται χρηστά και να αξιοποιεί με όρους αποδοτικότητας, λογοδοσίας και αποτελεσματικότητας. Οφείλουμε να ξέρουμε πραγματικά πού πηγαίνουν και πού έχουν πάει τα χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων.

• Πώς είναι ο πρώτος αυτός καιρός στο ΚΕΘΕΑ; Οι εργαζόμενοι απέναντί σας και απέναντι στο υπόλοιπο Διοικητικό Συμβούλιο;

Είμαστε εδώ για να ενώσουμε, όχι για να διχάσουμε. Αυτό το έχουν αντιληφθεί απόλυτα οι εργαζόμενοι, άνθρωποι που έχουν δώσει την ψυχή τους, όλα αυτά τα χρόνια, στην εκπλήρωση της υψηλής αποστολής του ΚΕΘΕΑ. Παρά την καχυποψία και την κινδυνολογία που επιχείρησαν να καλλιεργήσουν συγκεκριμένοι πολιτικοί κύκλοι και τα έντυπα και διαδικτυακά ενεργούμενά τους, ήδη εμπεδώνουμε ένα κλίμα ουσιαστικής συνεργασίας, ανυπόκριτης εμπιστοσύνης και θεσμικής σύμπνοιας. Αυτό γίνεται ήδη φανερό από τις πρώτες συνεδριάσεις του νέου ΔΣ στα κεντρικά του ΚΕΘΕΑ και την επαφή μας με τους εργαζομένους, οι οποίοι έχοντας εστιάσει στην εκπλήρωση της υψηλής κοινωνικής και ανθρωπιστικής τους αποστολής, μπορούν να στέκονται πέρα και πάνω από κάθε μικρότητα, κακοήθεια ή πολιτική εκμετάλλευση..