της Παναγιώτας Παπανάγνου, διδάκτορος Ιατρικής Αθηνών
Mε ρυθμούς φρενήρεις πλέον και όχι φυσιολογικά προεκλογικούς λίγο μετά τα μέσα Οκτωβρίου και πριν τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου οι πολίτες αυτής της χώρας έγιναν αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες μιας άνευ προηγουμένου πολυδιάστατης, παρωδίας από ξηράς, θάλασσας και αέρος με την κοινή λογική να πλήττεται πανταχόθεν: ο Πρωθυπουργός προσέφερε επί πίνακι την κεφαλή του ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά στον κυβερνητικό του εταίρο έχοντας αιτιολογήσει με τις δηλώσεις του την κίνησή του ως αποτέλεσμα της μηδενικής ανοχής του στην διγλωσσία. Κλήθηκε έτσι ο κάθε δέκτης αυτού του μηνύματος να ερμηνεύσει άνευ νόρμας οιασδήποτε λογικής τίνι τρόπω εκλαμβάνεται από τον Α. Τσίπρα ως διφορούμενος ο Ν. Κοτζιάς όταν δεν μετακινήθηκε ρούπι από την αρχική του θέση στην προάσπιση της «λύσης» του ονοματολογικού που εξηύραν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αλλά την υπερασπίστηκε σθεναρά έως του σημείου της υπογραφής της συμφωνίας των Πρεσπών καθώς και μετά τη συμφωνία.
Η αναντιστοιχία αυτή που εμφανώς πηγάζει από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ο οποίος πρώτος από όλους είναι δίγλωσσος –εάν όχι πολύγλωσσος– δεν σταμάτησε εκεί. Ο κ. Τσίπρας συμπύκνωσε ως άλλος Erdogan τις αρμοδιότητές του αναλαμβάνοντας ο ίδιος και το ΥΠΕΞ διαισθανόμενος προφανώς πως πρέπει να ανακτήσει τον έλεγχο ενός οχήματος που έχει ξεφύγει από την πορεία του και πως πρέπει να είναι εκείνος που χαράσσει την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Και αυτό σαν αντίστιξη στον αέρα Πρωθυπουργού παρά ΥΠΕΘΑ με τον οποίο είχε προηγουμένως μεταβεί στο Αμερικανικό πεντάγωνο ο Π. Καμμένος προτείνοντας εναλλακτικά πλάνα σε περίπτωση που τελματώσει η διαδικασία προς την Συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια και διαμοιράζοντας με περισσή ευκολία νέες βάσεις στρατιωτικών δυνάμεων στις Η.Π.Α. ανά την Επικράτεια, από την Αλεξανδρούπολη και τη Λάρισα έως την Κάρπαθο, προκαλώντας την εύλογη σύγχυση του ομολόγου του κ. Μάτις.
Στην περίπτωση αυτή ο Π. Καμμένος δεν λειτούργησε ως κυβερνητικός εταίρος αλλά παραδόξως ως ο Υπουργός ενός σχισματικού ΥΠΕΘΑ που στο χαοτικό του μυαλό έχει αυτονομηθεί από το μέγαρο Μαξίμου και τραβάει τη δική του εθνική ρότα. Συνεπώς επιλέγοντας ενσυνείδητα την καρατόμηση του Ν. Κοτζιά παρά του κατά φαντασίαν εκτός συνόρων Πρωθυπουργού Π. Καμμένου, ο Πρωθυπουργός επέλεξε να μετασχηματίσει το μόρφωμα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ σε ένα νέο ακόμα περισσότερο σκληροπυρηνικό μόρφωμα εξουσίας, το δικέφαλο σχήμα Τσίπρα-Καμμένου. Οι βουλευτές των ομάδων ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ ερίζουν αναμεταξύ τους με το βλέμμα προς την κορυφή της πυραμίδας ενώ οι ίδιοι οι κυβερνητικοί μέσα στο κυβερνητικό συμβούλιο δέχονται ανυπεράσπιστοι τα πυρά κατηγοριών του Π. Καμμένου ότι έχουν χρηματιστεί από τον Σόρος ώστε να ασκήσουν επιρροή σε πολιτικούς παράγοντες του Εξωτερικού. Ο δε Πρωθυπουργός που συναίνεσε με τη σιωπή του σε αυτό το παράλογο σκηνικό, αγνοεί στην ουσία τα κατώτερα επίπεδα της πυραμίδας των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και εστιάζει στην κορυφή της. Οι δυο κυβερνητικοί εταίροι ως κορυφή της ιεραρχικής πυραμίδας άσκησης της εξουσίας αποκολλήθηκαν από την υπόλοιπη πυραμίδα μένοντας καθ΄ οδόν προς το τέλος μονάχοι. Οδεύοντας προς την έξοδό τους από την εξουσία οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ μετασχηματίστηκαν βίαια σε Τσίπρα-Καμμένο. Και οι υπόλοιποι από κάτω όσο θόρυβο θέλουν ας κάνουν. Τίποτα από αυτά δεν φτάνει στα αυτιά των δυο συγκυβερνητών και δεν έχει σημασία. Μόνο η παραμονή τους στην εξουσία στα πλαίσια μιας προσυμφωνημένης έριδας των δυο κυβερνητικών κορυφών. Υπ’ αυτή την έννοια όντως ο Πρωθυπουργός δεν ανέχεται τη διγλωσσία. Η καθομιλουμένη γλώσσα των δύο κυβερνητικών εταίρων καθώς έρπουν προς τις εκλογές είναι μία και διχαλωτή.
Κατά το ταξίδι του στο Πεντάγωνο των Η.Π.Α. ο ΥΠΕΘΑ έγινε αυτεξούσιος εξαγωγέας της εγχώριας ρήξης του με τον Πρωθυπουργό μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν του ούτε το ΚΥΣΕΑ. Στα θυελλώδη πρότυπα του Π. Καμμένου η στιγμή παράδοσης-παραλαβής στο ΥΠΕΞ θεωρήθηκε ως κατάλληλο momentum για την ανακοίνωση της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 στα 12 ν. μ. Mία πρωτοβουλία ιδιότυπης μονόπλευρης επέκτασης από την μεριά εκείνη που δεν αντικρίζει την Τουρκία κι επομένως θεωρήθηκε η πιο εύκολα συγκριτικά επεκτάσιμη μεριά της χώρας. Αυτό όπως ήταν φυσικό προκάλεσε παροξυσμό στο τουρκικό ΥΠΕΘΑ με μία έντονη ταυτόχρονα χροιά περιγελασμού από την τουρκική πλευρά που έκανε λόγο για υπαναχώρηση στη διεκδίκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μόνο προς την μία πλευρά, αυτήν του Ιονίου πελάγους. Στην ουσία αυτή η αλλόκοτη πρωτοβουλία για επέκταση γνωστοποιούμενη την πλέον ακατάλληλη στιγμή και άνευ της αναγκαίας προετοιμασίας αποτέλεσε θριαμβευτική παραδοχή του αφηγήματος της Τουρκίας περί ύπαρξης «ειδικών συνθηκών» στο Αιγαίο που το καθιστούν μια «ημίκλειστη» θάλασσα και προσχώρηση στην τουρκική τακτική της διαφοροποίησης των χωρικών υδάτων (η αιγιαλίτιδα ζώνη της Τουρκίας στο Αιγαίο είναι 6 ν.μ. ενώ στην Μαύρη Θάλασσα είναι 12 ν.μ.). Επιπλέον, αποτέλεσε δυστυχώς εκδήλωση φοβικότητας της χώρας απέναντι στην αιωρούμενη εδώ και χρόνια απειλή της γείτονος χώρας, αυτή του casus belli. Και στο εσωτερικό όμως το μήνυμα είναι προκλητικά ασύνηθες: ενόσω η κυβέρνηση με τον απερχόμενο ΥΠΕΞ συρρικνώνεται η χώρα επεκτείνεται. Αβέβαιο είναι ποια είναι η αιτία και το αιτιατό (causality) έτσι όπως ο Ν. Κοτζιάς και ο Πρωθυπουργός θέλησαν να περάσουν το μήνυμά τους, εάν δηλαδή είναι η ενδοκυβερνητική τρώση που επάγει την επέκταση της χώρας ή το ανάστροφο. Το μόνο σίγουρο είναι η τουρκική βεβαιότητα για το τί συνιστά για εκείνους αιτία πολέμου και πως για χάρη των εθνικών συμφερόντων και της διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας οι συγκυβερνήτες πρέπει κάποια στιγμή όσο το δυνατόν το συντομότερο να ομονοήσουν για όσο διάστημα δεν αποφασίζουν να παρατήσουν τους θώκους τους πριν την ολοκλήρωση της θητείας τους.
Σενάριο επιστημονικής φαντασίας μοιάζει ωστόσο η επίτευξη ομοθυμίας μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων για το ζήτημα της επέκτασης της αιγιαλίτιδος, εάν αυτό τελικά γίνει και με τί τρόπο –μέσω προεδρικού διατάγματος ή σχεδίου νόμου κατόπιν διαβούλευσης– δεδομένης και της κυκλοθυμίας του ίδιου του Πρωθυπουργού, όταν Α. Τσίπρας και Π. Καμμένος δεν ερμηνεύουν καν με τον ίδιο τρόπο τα δεδομένα σχετικά με κρίσιμες εξελίξεις στα Σκόπια. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της διαφορικής και εκ διαμέτρου αντίθετης ερμηνείας της έγκρισης της συνταγματικής αναθεώρησης από το Σκοπιανό κοινοβούλιο με τον Α. Τσίπρα να συγχαίρει τον ομόλογό του και τον Π. Καμμένο να δηλώνει ότι ντρέπεται για την καταγγελλόμενη από το εθνικιστικό κόμμα VMRO απόπειρα χρηματισμού βουλευτών ή εκφοβισμού τους.
Mε βιολογικούς όρους μιλώντας, εάν οι κ. Τσίπρας και Καμμένος ήταν θεωρητικά ενορχηστρωτές της ειδογένεσης εξίσου αβέβαιο με το μήνυμα που αποπειράθηκε ο Πρωθυπουργός να περάσει μέσω της πρωτοβουλίας του για μονόπλευρη επέκταση της αιγιαλίτιδας είναι εάν θα υπήρχε και η ανθρώπινη νοημοσύνη με τη σημερινή της μορφή: πρόσφατα βρέθηκε από ερευνητές στη Μασαχουσέτη πως η ανθρώπινη νοημοσύνη είναι υψηλότερη από εκείνη των άλλων ειδών χάρη στο μήκος των δενδριτών του ανθρώπινου εγκεφαλικού φλοιού που είναι συγκριτικά μεγαλύτερο από το μήκος των αντίστοιχων δενδριτών σε άλλα είδη [Beaulieu-Laroche et al (2018) Cell 175:643-651]. Εάν με την αμφιθυμία τους οι κυβερνώντες αντιλαμβάνονται την χώρα κάτι σαν πτυσσόμενο έπιπλο που ανοίγει επιλεκτικά και άφοβα μόνο προς την μία πλευρά τότε το πιθανότερο είναι να μην μπορούσαν υποθετικά να κατασταλάξουν και να ομονοήσουν και σε κυτταρικό επίπεδο και στον καθορισμό του μήκους ενός νευρώνα. Δυσνόητα όμως επιθυμεί να καταστήσει τέτοιου είδους νοήματα και παραδείγματα προερχόμενα από την ίδια την φύση ο Υπουργός Παιδείας κ. Γαβρόγλου με την επιχειρούμενη απονεύρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τις θετικές επιστήμες συμπεριλαμβανομένης της Βιολογίας.
Είναι πασιφανές πως αφού η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΛ στράφηκε εναντίον όλων των εσωτερικών εχθρών που επινόησε με μεγάλη ευρηματικότητα, φτάνοντας από την κατασκευή της σκευωρίας της Novartis στο ανθρωποκυνηγητό των επτά δημοσιογράφων του Φιλελεύθερου που πήρε τη μορφή αντισυνταγματικής αυτόφωρης διαδικασίας, ξεκίνησε πλέον ο ενδοκυβερνητικός αυτοκανιβαλισμός που είχε ως πρώτο θύμα του τον Ν. Κοτζιά. Μόνο που δυστυχώς εκ της θέσεώς τους με την τακτική αυτή που επέλεξαν οι δύο συγκυβερνήτες να πορευθούν έως τις εκλογές τρώνε εκτός από τις δικές τους σάρκες και τις σάρκες της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο πως ο πρώτος σε σταυρούς βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Α’ Θεσσαλονίκης τον Ιανουάριο του 2015 και τέως Υφυπουργός Εξωτερικών Γ. Αμανατίδης χρησιμοποίησε κατά την εμφάνισή του στην κρατική τηλεόραση το γνωστό αφήγημα του «νόμου περί ευθύνης Υπουργών» για να κατηγορήσει εν γένει την προηγούμενη πολιτική εμπροσθογραμμή για συγκάλυψη σκανδάλων. Με άλλα λόγια φαίνεται πως η επιτυχής συλλογή ψήφων του ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα σε «δύσκολες» εκλογικές περιφέρειες βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε τέτοιου είδους μυθεύματα που εύκολα μπορεί κανείς να καταρρίψει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι γνωστό σε καθένα που έχει αποζητήσει έγκυρη ενημέρωση ότι η εν λόγω διάταξη περιλαμβάνεται στα κείμενα των Ελληνικών Συνταγμάτων από το 1844 και η αναθεώρηση του 2001 την αυστηροποίησε ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε δυο χρόνια αργότερα τον εκτελεστικό νόμο 3126/2003 «περί ευθύνης υπουργών». Συνεπώς η κατά τον κ. Παπαγγελόπουλο «brutal» υφολογία του Π. Πολάκη που συνέδεσε την παραμονή του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία με τον εγκλεισμό στην φυλακή ορισμένων πολιτικών τους αντιπάλων δεν αποτελεί τυχαίο και μεμονωμένο γεγονός. Κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούνται «μετριοπαθείς» όπως ο κ. Αμανατίδης έκτισαν την πολιτική τους καριέρα βυσσοδομώντας και «αναμένοντας την κάθαρση» σαν την σύντροφο του Πρωθυπουργού.
Κι ενώ ο Πρωθυπουργός έλαβε πρωτοβουλία για την επέκταση της χώρας από την μεριά του Ιονίου, οι έρευνες για την εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο προσκρούουν σε εμπόδια που τίθενται με την υποβοήθηση στελεχών προερχόμενων από τους προσκείμενους στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου Οικολόγους. Κατά έναν δε εγκληματικό τρόπο μένει ανενεργό το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών που νομοθετήθηκε το 2013 με σκοπό την δημιουργία ενός αποθεματικού από τα έσοδα του κράτους από την εκμετάλλευση κοιτασμάτων ώστε να διασφαλιστούν οι συντάξεις των νέων γενεών και να επιτευχθεί συνεπώς διαγενεακή δικαιοσύνη μέσω στήριξης των ασφαλιστικών ταμείων με προβολή στο μέλλον. Έχει υπολογιστεί πως αν η κυβέρνηση αυτή συνέχιζε τον ρυθμό λειτουργίας των κυβερνήσεων πριν από το 2015 τότε θα εισέρρεε στα ασφαλιστικά ταμεία περίπου μισό δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως. Με τον Ρουβίκωνα να βάλει ανενόχλητος εναντίον της Καναδικής πρεσβείας ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την δραστηριότητα της Eldorado Gold η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου φάνηκε πως όχι μόνο δεν πέτυχε την προσέλκυση μιας έστω μεγάλης επένδυσης στη χώρα αλλά εξέπεμψε και το μήνυμα πως επιτρέπει και την εκδίωξη των επενδυτών που ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα. Επιπροσθέτως, δεν μπόρεσε ούτε καν να αποτρέψει την μεταφορά της φορολογικής έδρας μεγάλων και ιστορικών ομίλων με χαρακτηριστικότερο το πρόσφατο παράδειγμα του ομίλου των τσιμέντων ΤΙΤΑΝ.
Η κατανόηση της τιτάνιας προσπάθειας που καταβλήθηκε την περίοδο 2011-2014 ώστε να αποσοβηθεί ο κίνδυνος της ασύντακτης χρεοκοπίας είναι αναγκαία ώστε στις εθνικές εκλογές -όταν αυτές προκηρυχθούν- κάθε πολίτης που πιστεύει στις αξίες της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας και προσδοκά την ανάπτυξη να αντιληφθεί την επικίνδυνη πισωδρομικότητα στην καρδιά του εθνικολαϊκιστικού δόγματος των Τσίπρα-Καμμένου και να επιστρέψει στην κοίτη του, το Προοδευτικό Κέντρο.