Τα posts που μπορούν να σε στείλουν στη φυλακή

Η εν λόγω γυναίκα, που σύμφωνα με τη σελίδα της στο Τwitter είναι σχεδιάστρια, κατασκευάστρια κοσμημάτων-εισαγωγέας ημιπολύτιμων λίθων, ζήτησε συγγνώμη (“Ζητώ συγγνώμη για την ανάρτηση μου, η οποία αφορά το θάνατο του Βασίλη Μπεσκίνη.. Δημοσιογράφου. Παρασύρθηκα από τις πολιτικές κρίσεις και κριτικές”). Κόπος στον οποίον -κατά πάσα πιθανότητα- δεν θα έμπαινε αν δεν την έθεταν προ των ευθυνών της, διαδικτυακοί της φίλοι, κάτω από το post της ντροπής.

Για όσους τυχόν δεν γνωρίζουν, να θυμίσουμε πως ο Βασίλης Μπεσκένης, ο οποίος εργαζόταν στον ΣΚΑΪ, πέθανε από ανακοπή, στα 43, λίγες ώρες μετά τη βάπτιση του παιδιού του. Και κάπου εκεί τελειώνουν όλα -κυρίως όσα μπορεί να πει ο οποιοσδήποτε θέλει να λέγεται άνθρωπος. Παρ’ όλα αυτά, βρέθηκαν πολλοί να βγάλουν μέρος της οργής που προφανέστατα νιώθουν για τον εαυτό τους, γράφοντας σχόλια όπως αυτά που θα διαβάσεις στη συνέχεια.

Newsflash: στη Μεγάλη Βρετανία όλοι αυτοί θα συλλαμβάνονταν και θα δικάζονταν, με τις ποινές να αφορούν φυλάκιση και πρόστιμο.

Στην Ελλάδα υπάρχει μόνο η προσβολή της μνήμης νεκρού “με βάναυση ή κακόβουλη εξύβριση ή με συκοφαντική δυσφήμηση” (άρθρο 365 του Ποινικού Κώδικα, με τιμωρία φυλάκιση μέχρι 6 μηνών), άντε και αναφορές στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (ώστε να προκύψει η ταυτότητα των χρηστών που κρύβονται πίσω από avatar).

Οι Βρετανοί έχουν προνοήσει από το 1988

Το Malicious Communications Act (νόμος κακόβουλης επικοινωνίας) ψηφίστηκε από το Acts of Parliament (το τμήμα που ασχολείται με την πρωτογενή νομοθεσία) του βρετανικού Κοινοβουλίου, το 1988. Από τότε θεωρείται αδίκημα, στην Αγγλία και την Ουαλία “να στέλνεις ή να μεταφέρεις γράμματα ή άλλα κείμενα, με περιεχόμενο που προκαλεί άγχος ή δυστυχία, στον παραλήπτη ή όποιο άλλο πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται και προτίθεται να κοινοποιήσει το περιεχόμενο ή τη φύση”.

Σύμφωνα με τους νομοθέτες “δεν είναι απαραίτητο να φτάσει το μήνυμα στον αποδέκτη. Αρκεί να αποσταλεί, να παραδοθεί ή να διαβιβαστεί”. Και το καλύτερο “ο οποιοσδήποτε κρίνεται ως ένοχος για κακόβουλη επικοινωνία, υπόκειται σε φυλάκιση για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή πρόστιμο που δεν υπερβαίνει το επίπεδο 5 της τυπικής κλίμακας (σε ελληνικά, 5.600 ευρώ)”. Αν ο παραβάτης φτάσει στο δικαστήριο, ο δικαστής εξετάζει εάν τα μηνύματα ήταν κατάφωρα προσβλητικά ή απλώς προσβλητικά, προς συγκεκριμένο παραλήπτη. Ο δικαστής ισορροπεί και το σεβασμό στην ιδιωτικότητα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 8 των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1988) και ειδικότερα στο δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, στο άρθρο 10.

Εκεί μπορείς να διαβάσεις πως “α) όλοι έχουν δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Αυτό το δικαίωμα περιλαμβάνει την ελευθερία έκφρασης απόψεων και την “παραλαβή” και διάδοση πληροφοριών και ιδεών, χωρίς την ανάμειξη δημόσιων αρχών και ανεξάρτητα από τα σύνορα. Το παρόν άρθρο δεν αποτρέπει τα κράτη, από το να απαιτήσουν τις άδειες τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών σταθμών ή επιχειρήσεων κινηματογράφου.

β) Η άσκηση αυτών των ελευθεριών, από τη στιγμή που ανταποκρίνεται στις ευθύνες και τα καθήκοντα, μπορεί να υπόκειται σε διατυπώσεις, προϋποθέσεις, περιορισμούς ή κυρώσεις, όπως προβλέπονται από το νόμο και είναι απαραίτητες σε μια δημοκρατική κοινωνία, σύμφωνα 1) με τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας, της εδαφικής ακεραιότητας ή της δημόσιας ασφάλειας, 2) για την αποτροπή ανομίας ή εγκλήματος, 3) για την προστασία της υγείας και των ηθών, 4) για την προστασία της φήμης ή των δικαιωμάτων των άλλων, 5) την αποτροπή της αποκάλυψης εμπιστευτικών πληροφοριών ή 6) τη διατήρηση της εξουσίας και της αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας”.

Αργότερα (το 2003), προστέθηκε και το Communications Act (αντικατέστησε το νόμο, με τον οποίον σταμάτησε το κράτος την κακομεταχείριση των τηλεφωνητριών -από τις οποίες περνούσε η όποια επικοινωνία), με ειδική παράγραφο που αφορά τα ηλεκτρονικά μέσα -και την επικοινωνία μέσω αυτών-, κατά την οποία είναι αδίκημα “η αποστολή μηνυμάτων σε άλλο πρόσωπο, τα οποία έχουν άσεμνο ή έντονα προσβλητικό ή απειλητικό ή ψευδές περιεχόμενο”.

Χρησιμοποιείται, όταν απευθύνονται κατηγορίες σε ανθρώπους, για σχόλια τέτοιας φύσεως. Όχι, στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο. Ναι, αρχικά ήταν πολλοί εκείνοι που σχολίασαν (κατήγγειλαν) πως πλήττει την ελευθερία του λόγου. Οι ειδικοί θύμισαν πως μπορείς να πεις τα πάντα, χωρίς να προσβάλεις ή να εύχεσαι το θάνατο κάποιου. Και ενημέρωσαν ότι υπάρχει πρόχειρος και ο νόμος για την προστασία από παρενόχληση (Protection from Harassment Act 1997) να συμπληρώνει τη ψηφιακή εικόνα.

Από το 1988 λοιπόν, οι Βρετανοί γνωρίζουν πως αν επιδοθούν σε κακόβουλο περιεχόμενο στα social networks, προς άλλους ανθρώπους, ρισκάρουν να καταγγελθούν στην αστυνομία, να συλληφθούν και να καταδικαστούν, διότι είναι παράνομο.

150+ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΤΟ 2011

To 2011 συνελήφθησαν δέκα άνθρωποι, οι οποίοι έκριναν σκόπιμο να σχολιάσουν προσβλητικά, τη δολοφονία Βρετανού στρατιώτη (Lee Rigby). Το ίδιο έτος ξεπέρασαν τις 150 οι συλλήψεις χρηστών των social networks που έγραψαν επιθετικά μηνύματα, εναντίον Μουσουλμάνων. Tότε έγινε και ο κακός χαμός με trolls που στοχοποιούσαν δημόσια πρόσωπα -και έζησαν τις συνέπειες.

Στις 13 Ιανουαρίου του 2010 συνελήφθη ο 26χρονος Paul Chambers, διότι εκνευρισμένος που είχαν ακυρωθεί οι πτήσεις στο Robin Hood Airport του Doncaster (και δεν μπορούσε να ταξιδέψει με τη σύντροφο του), έγραψε στο Twitter “Σκατά! Το αεροδρόμιο Robin Hood είναι κλειστό. Έχετε μια εβδομάδα στη διάθεση σας να φτιάξετε το χάλι, διαφορετικά θα σας ανατινάξω”.

Πάνω από 600 άνθρωποι είδαν αυτό το post (τόσους followers είχε) και δυο ημέρες αργότερα συνελήφθη, για να καταδικαστεί αμέσως. Έκανε έφεση, το θέμα έφτασε στο Ανώτατο Δικαστήριο (η υπόθεση πέρασε στην ιστορία ως “Twitter Joke Trial”), όπου αθωώθηκε (αποφασίστηκε πως έκανε πλάκα και όχι απειλή), έχοντας δίπλα του τους κωμικούς Al Murray, Stephen Fry και Graham Linehan.

Credit: RexΣτις 15 Μαρτίου του 2012, ημέρα Πέμπτη, συνελήφθη ο Azhar Ahmed, εξαιτίας σχολίου που έγραψε στο Facebook, δύο ημέρες μετά το θάνατο έξι Βρετανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν. Είχε ποστάρει το “όλοι οι στρατιώτες πρέπει να πεθάνουν και να πάνε στην κόλαση” και το κράτος τον ενημέρωσε πως επρόκειτο για παράβαση “ρατσιστικού αδικήματος, δημοσίας τάξης”.

Ρατσισμός δεν υπήρχε στη μέση, με εκπρόσωπο της αστυνομίας του Yorkshire να διευκρινίζει ότι “δεν έγινε πολύ ξεκάθαρος ως προς αυτό που τον ενόχλησε” και για το “δεν έγινε ξεκάθαρος” η ποινή έφτανε έως τους 6 μήνες φυλάκισης.

Δώδεκα ημέρες αργότερα, καταδικάστηκε σε 56 ημέρες φυλάκισης ο Liam Stacey, φοιτητής Βιολογίας, ο οποίος “ανέβασε” προσβλητικό σχόλιο στην ανακοίνωση θανάτου του ποδοσφαιριστή Fabrice Muamba, εν ώρα αγώνα, από ανακοπή.

Στις 31/7 2012 έγινε άλλη μια σύλληψη. Ένας 17χρονος (@liamstacey91) είχε “τιτιβίσει” πως ο αργυρός Ολυμπιονίκης του Λονδίνου -στις καταδύσεις-, Tom Daley απογοήτευσε τον πατέρα του, όταν δεν κατάφερε να ανέβει στο υψηλότερο σκαλοπάτι του βάθρου. Σημείωση: ο πατέρας του Τοm, Rob είχε πεθάνει ένα χρόνο νωρίτερα, από καρκίνο στον εγκέφαλο. Ο Daley του είχε απαντήσει “αφότου έδωσα ό,τι είχα, βρίσκεις ηλίθιους να σου στέλνουν τέτοιο μήνυμα”.

Τον Οκτώβρη, ο 19χρονος Matthew Woods καταδικάστηκε σε τρεις μήνες φυλάκισης, αφότου ποστάρισε σχόλιο σεξουαλικού περιεχομένου, σχετικά με την απαχθείσα April Jones. Οργισμένο πλήθος συγκεντρώθηκε έξω από το σπίτι του και συνελήφθη για να προστατευτεί.

Στις 28 Απριλίου του 2014, μαθητής του σχολείου Corpus Christi Catholic, στο Leeds μαχαίρωσε -και τελικά, σκότωσε- τη δασκάλα του, Ann Maguire. Ο χρήστης “Bucketmouth” έγραψε στο Twitter πως “το παιδί θα έπρεπε να σκοτώσει και όλους τους συναδέλφους της Maguire” ενώ έκανε και χιούμορ, γράφοντας πως όλοι οι δάσκαλοι χρειάζονται αλεξίσφαιρα γιλέκα.

Credit: Athena PicturesΟ λογαριασμός άνηκε στον Robert Riley, οδηγό λεωφορείου, ο οποίος συστηνόταν στο Twitter ως “αναίσχυντος και ατρόμητος” και είχε πάθει internetικες εκρήξεις οργής για πολλά θέματα (από το Auschwitz έως καταστροφές σε διάφορα μέρη του κόσμου και ρατσιστικά σχόλια εναντίον Ασιατών, Μουσουλμάνων κλπ, με τα “τιτιβίσματα” να ξεπερνούν τα 4000 σε δυόμιση χρόνια).

Γενικά, είχε νεύρα με πολλά και όπως έγραψε “αφότου έχω tweetαρει άρρωστα πράγματα για την πείνα, για γενοκτονίες, βιασμούς και βασανισμούς, το σχόλιο για τη δασκάλα από το Leeds εξόργισε περισσότερο τους πάντες”. Χρήστες του Twitter τον κατήγγειλαν στην αστυνομία, ακολούθησε η σύλληψη του -με έφοδο στο σπίτι του-, όταν ρώτησε “θα πάω φυλακή;”. Ο 42χρονος δήλωσε ένοχος στο δικαστήριο, με το δικηγόρο του να ενημερώνει ότι “εγκατέλειψε το σχολείο στα 15, δεν πήρε ποτέ απολυτήριο λυκείου και έζησε απομονωμένος”.

Για το επίμαχο tweet, είπε πως “ήταν μια ανόητη πράξη, σε μια πολύ ευαίσθητη στιγμή”. Ο δικαστής αποφάσισε να φυλακιστεί για οκτώ εβδομάδες, την Πέμπτη 8 Μαΐου. Την ίδια ημέρα εμφανίστηκε στο δικαστήριο και 15χρονος που επίσης, έγραψε ανάρμοστο μήνυμα και συνελήφθη. Αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση, επέστρεψε στο δικαστήριο το Νοέμβριο και τη γλίτωσε με σύσταση -ως ανήλικος.

Θα μπορούσα να σκεφτώ λίγο καλύτερα

Το ίδιο περιστατικό οδήγησε στο κρατητήριο και έναν ακόμα Βρετανό, τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου. Ο 21χρονος Jake Newsome έγραψε στο Facebook “προσωπικά, είμαι χαρούμενος που μαχαιρώθηκε μια δασκάλα. Νιώθω άσχημα για το παιδί. Θα έπρεπε και να την κατουρήσει”. Τα πρώτα σχόλια των “φίλων” του ήταν “δεν ήταν πολύ καλό αυτό που έγραψες” και “είσαι καλύτερος από αυτό”. Ένας σχολίασε “δεν είμαι τόσο σίγουρος πως μπορείς να λες αυτά τα πράγματα στο Facebook. Άνθρωποι μπλέκουν για τέτοια σχόλια”.

Ο Newsome έγινε ένας από αυτούς τους ανθρώπους. Λίγες ημέρες αργότερα και ενώ το post του μοιράστηκε 2000 φορές, η αστυνομία του West Yorkshire συνέλαβε τον νεαρό και του απήγγειλε κατηγορίες, υπό το νόμο 2003 Communications Act “. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους, ο Newsome μπήκε στη φυλακή, για έξι εβδομάδες, αφότου δήλωσε ένοχος ενώπιον δικαστή και ομολόγησε ότι “θα μπορούσα να σκεφτώ λίγο καλύτερα πως αυτό το μήνυμα μπορεί να είναι προσβλητικό ή ενοχλητικό για κάποιον”.

Τότε ήταν που προέκυψαν πολλοί, όπως ο Alasdair Riggs του spiked-online.com, που αναρωτήθηκαν “γιατί είναι παράνομο αυτό που έκανε ο Newsome -ενώ πρόκειται για καθαρή περίπτωση βλακείας- και όχι όσα έγραψαν δεκάδες άνθρωποι, ανήμερα της επετείου από το θάνατο της Margaret Thatcher;”.

Ο Riggs έγραψε και χαρακτηριστικά παραδείγματα όπως “η συμβουλή μου είναι να χορέψετε στον τάφο της Maggie. Εμένα με έχει εξυπηρετήσει” ή το “Το γεγονός ότι η Thatcher είναι νεκρή είναι λιγότερο τραγικό από το γεγονός ότι ο David Cameron είναι ζωντανός”, πριν καταλήξει στο “η κυβέρνηση αποφασίζει προς ποιον μπορούμε να γίνουμε κακοί”.

Υπήρχε η ενημέρωση πως το Σύνταγμα της Γερμανίας έχει άρθρο που απαγορεύει τις προσβολές στον Καγκελάριο, πριν το “δεν υπάρχει ισότητα ενώπιον του νόμου, μηδέ ελευθερία να πούμε τι μπορεί να βρίσκουμε επιθετικό. Αυτά ωστόσο, είναι χαρακτηριστικά της ελεύθερης κοινωνίας”.

Οι κανόνες της διαδικτυακής συμπεριφοράς

Ό,τι ήταν το Savoir Vivre για τους Γάλλους, από το 1671 όταν πρωτοεμφανίστηκε ως τίτλος βιβλίου που έγινε “ο νέος οδηγός πολιτισμού που χρησιμοποιείται στη Γαλλία, μεταξύ τιμίων ανθρώπων, με συμβουλές για πρακτικά θέματα, από το πώς πρέπει να φερθούμε μπαίνοντας στο σπίτι αριστοκράτη και πώς πρέπει να μιλάμε, μέχρι τον τρόπο που θα γράψουμε γράμμα κλπ” (παρεμπιπτόντως, στην Ελλάδα βιβλίο με αντίστοιχο τίτλο κυκλοφόρησε τη δεκαετία του ’60, με την υπογραφή της Ελένης Χαλκούση, η οποία αποδείκνυε πως οι κακοί τρόποι συμπεριφοράς δεν ήταν και δεν θα γίνονταν ποτέ της μόδας), έγινε το Debrett’s για τους Βρετανούς, από το 1769.

Για την ιστορία, ο ιδρυτής John Debrett ήταν γιος Γάλλου σεφ. Η εταιρία υπάρχει ακόμα και σήμερα και εν πολλοίς, προσδιορίζει dress codes, το γενικότερο στιλ, αλλά και κανόνες και πρότυπα συμπεριφοράς -τα οποία διδάσκει σε εταιρίες και ιδιώτες, έναντι αδράς αμοιβής. Στο πεδίο δράσης του Debrett’s υπάρχει η δημόσια ομιλία, το πώς να κλείνεις συμφωνίες πώλησης, πώς να διαχειρίζεσαι τα θέματα σχέσεων, πώς να παρουσιάζεις τον εαυτό σου, πώς να ντύνεσαι και πώς να συμπεριφέρεσαι διαδικτυακώς.

Το 2012 δημοσίευσε οδηγό καλής συμπεριφοράς στα κοινωνικά μέσα και κατ’ αρχάς πρότεινε “να κινείσαι με ασφάλεια και πάντα να δείχνεις τους καλούς σου τρόπους, όταν είσαι στο διαδίκτυο. Να συμπεριφέρεσαι στους άλλους με αγάπη και σεβασμό”. Πριν κλάψεις από τα γέλια (ή τη δυστυχία που δημιουργεί η σύγκριση με την πραγματικότητα), επίτρεψε μου να σου δώσω και τη συνέχεια -εξυπακούεται πως είναι γραμμένη στον πληθυντικό.

ΚΑΙ ΜΗ ΞΕΧΝΑΤΕ

Όπως αναφέρει η Debrett’s “Τα social networks έχουν ως στόχο να συμπληρώσουν την ήδη υπάρχουσα κοινωνική ζωή που έχεις και να τη βελτιώσουν. Όχι να την εκμηδενίσουν. Να θυμάστε πως το να σερφάρεις στο διαδίκτυο είναι τρόπος να βελτιώσεις τη ζωή σου. Δεν αντικαθιστά τη ζωή. Να θυμάστε πως ό,τι γράφετε στα social networks είναι δημόσιο -εκτός και αν έχετε “κλειδωμένο” το λογαριασμό σας και αρχειοθετείται από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ. Μη γράφετε κάτι που μπορεί να σας στοιχειώσει στο μέλλον”.

Έως τον Φλεβάρη του 2015, περισσότεροι από 355 Βρετανοί είχαν συλληφθεί για παρανομίες στον τρόπο επικοινωνίας στα social networks. Έκθεση του Big Brother Watch (γκρουπ που διαφυλάττει τις πολιτικές ελευθερίες και την προστασία της ιδιωτικής ζωής, το οποίο δημιουργήθηκε το 2009, για να προωθήσει καμπάνια εναντίον της κρατικής επιτήρησης και τις απειλές κατά των πολιτικών ελευθεριών -”νονός” ήταν το μυθιστόρημα του George Orwell “Nineteen Eighty-Four” που δημοσιεύθηκε το 1949) ενημέρωσε πως 6.329 πολίτες παραβίασαν τους σχετικούς νόμους.

Ο τελευταίος που οδηγήθηκε στη φυλακή για το συγκεκριμένο θέμα, στη Μεγάλη Βρετανία (στις 15/12) ήταν ένας 18χρονος και ο πατέρας του (για 12 μήνες έκαστος), λόγω ενός fake λογαριασμού στο Twitter. Τον “έφτιαξαν” για να προσποιηθούν παιδόφιλο και είχαν ως στόχο να “τρολάρουν” τον Andy Woodward, τον πρώτο πρώην ποδοσφαιριστή που αποκάλυψε πως έχει πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης -σκάνδαλο που “ξέσπασε” στις αρχές του χρόνου και αφορούσε 748 θύματα και 285 υπόπτους. Ο Woodward διαγνώστηκε με διαταραχή μετατραυματικού στρες και ακολουθεί θερπαεία. Στη δίκη ο 18χρονος είπε πως εκείνος έγραφε τα μηνύματα και είχε ζητήσει από τον πατέρα του, να βάλει “πλάτη”. Όπως και όλοι οι άλλοι, ζήτησε συγγνώμη.

Η τελευταία χώρα που προχώρησε σε νομοθεσία για τα cybercrimes και την ασφάλεια στο διαδίκτυο ήταν η Βόρειος Αφρική -τον Φλεβάρη του 2017. Οι ποινές φυλάκισης φτάνουν έως και στα 3 έτη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποιο σχετικό πλάνο -ακόμα.

Αν τυχόν έχετε πέσει θύματα στοχοποίησης ή παρενόχλησης (με υβριστικούς χαρακτηρισμούς) μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:

Τηλέφωνα: 210-647 64 64, 210-647 69 59

Ε-mail στο [email protected]

Τwitter: @CyberAlertGR

Facebook: https://el-gr.facebook.com/CyberAlertGR/

Πηγή:news247