Τουαλέτα: Η συνήθεια που θέτει σε κίνδυνο την υγεία μας

Μια ομάδα ειδικών του Πανεπιστημίου Colorado Boulder επιβεβαίωσε πρόσφατα αυτό που υποψιαζόμασταν εδώ και καιρό: Το καζανάκι της τουαλέτας απελευθερώνει ένα σύννεφο μικροσκοπικών σταγονιδίων και σωματιδίων, που εκτοξεύονται έως και 1,5 μέτρο πάνω από το ύψος του καθίσματος.

Πρόκειται φυσικά για σωματίδια αόρατα στο γυμνό μάτι. Όταν, όμως, οι μελετητές εξέτασαν με ειδικό λέιζερ τις επιφάνειες γύρω από την τουαλέτα, διαπίστωσαν ότι τραβώντας το καζανάκι, τα σωματίδια από το νερό διασκορπίζονταν σαν μια μικρή έκρηξη σε όλη τη γύρω περιοχή.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports. Η ομάδα τοποθέτησε στις υπό μελέτη τουαλέτες καθαρό νερό και δεν διερεύνησε τη μολυσματικότητα οποιωνδήποτε σωματιδίων ενδέχεται να υπάρχουν στο νερό της τουαλέτας. Τα ευρήματά τους, ωστόσο, επιβεβαίωσαν ότι, με κάθε καζανάκι, το νερό, με ό,τι άλλο περιέχει, καταβρέχει επιφάνειες πολύ πιο έξω από το εύρος που νομίζουμε.

Ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής Υδρολογίας με εξειδίκευση στη μηχανική ρευστών και συγκεκριμένα πώς ο αέρας και το νερό μεταφέρουν διάφορες ουσίες, John Crimaldi, έστρεψε την προσοχή του στις τουαλέτες μετά από παρότρυνση του συναδέλφου του Karl Linden.

Ο Linden ήθελε να εξετάσει σε πρώτη φάση δημόσιες τουαλέτες, χωρίς καπάκι. Οι περισσότερες δημόσιες τουαλέτες στη Βόρεια Αμερική είναι εξοπλισμένες με μια βαλβίδα κατακλυσμού, η οποία βασίζεται στην πίεση και όχι στη βαρύτητα για να επιτρέψει την είσοδο του νερού στη λεκάνη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τραβώντας το καζανάκι, να απελευθερώνεται νερό με υψηλή ισχύ, αφήνοντας ένα λεπτό σύννεφο υδρατμών στο πέρασμά του.

Προηγούμενες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι οι επιφάνειες γύρω από τις δημόσιες τουαλέτες είναι συχνά εστίες βακτηρίων.

Ο Linden στράφηκε στον Crimaldi, το εργαστήριο του οποίου χρησιμοποιεί λέιζερ για να απεικονίσει τις κινήσεις των υγρών που είναι ανεπαίσθητες στο ανθρώπινο μάτι.

Η ομάδα εγκατέστησε μια τουαλέτα εργασίας στο εργαστήριο, πάνω από ένα μεταλλικό πλαίσιο που θα μπορούσε να ευθυγραμμιστεί με τα λέιζερ. Στη συνέχεια, βαθμολόγησαν την πίεση νερού των υδραυλικών εγκαταστάσεων, ώστε να ταιριάζει με αυτή μιας τυπικής εμπορικής τουαλέτας.

Ήξεραν ότι το λέιζερ θα έκανε ορατά ορισμένα αερολύματα. Δεν ήταν, όμως, προετοιμασμένοι για τη μικρή «έκρηξη» που σημειώθηκε όταν τράβηξαν το καζανάκι. «Είναι σαν ηφαίστειο που εκρήγνυται», σχολίασε ο Δρ. Crimaldi.

Στη συνέχεια, η ομάδα προσάρμοσε ένα παλμικό λέιζερ και δύο επιστημονικές κάμερες, με στόχο να μετρήσουν την ταχύτητα των μεμονωμένων σωματιδίων του νερού. Διαπιστώθηκε ότι τα αερολύματα του νέφους που εκτοξεύεται με κάθε καζανάκι έφταναν σε μέγιστη ταχύτητα 2 μέτρων ανά δευτερόλεπτο. Ωστόσο, όταν μεταφέρθηκαν στον αέρα, χρειάστηκαν χρόνο για να εξαφανιστούν. Σχεδόν 8 δευτερόλεπτα μετά το καζανάκι, τα σωματίδια εξακολουθούσαν να αιωρούνται σε ύψος 1,5 μέτρου πάνω από την επιφάνεια της τουαλέτας, δηλαδή ακόμη και πιο ψηλά από το επίπεδο της μύτης των περισσότερων ανθρώπων. Πολλά από αυτά τα μικροσωματίδια παρέμεναν στον αέρα για περισσότερο από ένα λεπτό.

«Σίγουρα είμαι πλέον πολύ πιο διατεθειμένος να φοράω μάσκα σε μια δημόσια τουαλέτα», είπε ο Δρ. Crimaldi.

Αν και τα πειράματα διεξήχθησαν με τουαλέτες που περιείχαν αποκλειστικά καθαρό νερό, ο Crimaldi είναι σχεδόν βέβαιος ότι η προσθήκη χαρτιού υγείας και ανθρώπινων απορριμμάτων καθιστά το νερό που ανακατεύεται τραβώντας το καζανάκι πολύ πιο βρώμικο.

«Υπάρχουν πράγματα στα οποία προσκρούει το νερό, δημιουργώντας περισσότερες ευκαιρίες μολυσματικής ανάμειξης υγρών», είπε.

Ο Linden ελπίζει τα νέα ερευνητικά ευρήματα να πυροδοτήσουν μελλοντική έρευνα, που θα παρακολουθεί πόσο μακριά ταξιδεύουν τα βακτήρια και άλλα παθογόνα σε αυτά τα σύννεφα αερολύματος και πόσο καιρό παραμένουν μολυσματικά. Ανάλογα με αυτά τα ευρήματα, «μπορούμε να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ποιες παρεμβάσεις μπορούμε να κάνουμε, ποιους επανασχεδιασμούς μιας τουαλέτας θα θέλαμε να εξετάσουμε».

«Αυτός θα μπορούσε να είναι ένας ακόμη λόγος για να εξετάσουμε τα πλεονεκτήματα νέων, πιο φιλικών προς το περιβάλλον μοντέλων» υποστήριξε τέλος ο μικροβιολόγος Bryn Nelson.

ygeiamou