Βήχας: Πώς θα καταλάβετε αν οφείλεται σε αλλεργία ή ίωση, σύμφωνα με γιατρό

Ο βήχας είναι ένα από τα πιο κοινά και άβολα συμπτώματα με πολλούς ανθρώπους να αναρωτιούνται αν πρόκειται για αλλεργία ή κρυολόγημα. Ένα βασικό ερώτημα είναι το εξής: Μπορούν οι αλλεργίες να προκαλέσουν βήχα;

Ενώ ο επίμονος βήχας είναι ένα κοινό σύμπτωμα των ιώσεων που κυκλοφορούν (ο ξηρός βήχας είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα του COVID-19), μπορεί να είναι απλά ένα σημάδι ότι οι αλλεργίες σας είναι σε έξαρση. Ένας γιατρός εξηγεί τι πρέπει να προσέξετε και τι να κάνετε για να νιώσετε καλύτερα το συντομότερο δυνατό.

Οι αλλεργίες μπορούν να σας προκαλέσουν βήχα με 2 τρόπους

Η απάντηση είναι ναι. Αυτό συμβαίνει επειδή ο βήχας είναι μια φυσική αντίδραση στον ερεθισμό του λαιμού ή των αεραγωγών σας. «Για να το πούμε απλά, οι υποδοχείς στον λαιμό, την τραχεία και τους πνεύμονες αντιδρούν και οδηγούν στην ενεργοποίηση του “κέντρου βήχα” στον εγκέφαλο», εξηγεί ο Clifford Bassett, MD, ιδρυτής και ιατρικός διευθυντής του Allergy and Asthma Care of New York.

Έτσι, όταν το σώμα σας αντιλαμβάνεται μια ουσία όπως η γύρη ή η μούχλα ως επιβλαβή εισβολέα, προκαλεί μια έντονη αντίδραση για να προσπαθήσει να την αποβάλει, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Αλλεργιών, Άσθματος & Ανοσολογίας (AAAAI).

«Οι αλλεργικοί βήχες προκαλούνται συνήθως από οίδημα ή ερεθισμό των αεραγωγών», αναφέρει η AAAI. Και, εάν εμφανίσετε μεταρινική ενστάλαξη – όταν η βλέννα που κρέμεται στα ιγμόρειά σας ρέει προς τα κάτω στο πίσω μέρος του λαιμού σας – αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει βήχα, λέει ο Dr. Bassett.

Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους οι αλλεργίες μπορούν να προκαλέσουν βήχα, λέει ο Martin Smith, MD, πιστοποιημένος αλλεργιολόγος και ανοσολόγος στην Cleveland Clinic και ιδρυτής της Untoxicated.

«Πρώτον, οι αλλεργίες οδηγούν σε αυξημένη παραγωγή βλέννας στη μύτη σας, γεγονός που προκαλεί μεταρινική καταρροή. Αυτό ερεθίζει τις φωνητικούς σας χορδές προκαλώντας βήχα», εξηγεί. Δεύτερον, εάν έχετε άσθμα, τα αλλεργιογόνα μπορούν να προκαλέσουν μια φλεγμονή με αρκετά έντονο βήχα, που μπορεί να σας οδηγήσει στα επείγοντα, σημειώνει ο ειδικός.

Πώς να καταλάβετε αν ο βήχας σας οφείλεται σε αλλεργία

Αρχικά, αξιολογήστε τον τύπο βήχα που έχετε. Οι αλλεργίες μπορούν να προκαλέσουν ξηρό βήχα (χωρίς φλέγμα ή βλέννα) ή υγρό βήχα (με έντονο φλέγμα), λέει ο Dr. Bassett, αλλά η μετεγχειρητική ρινική καταρροή συνήθως οδηγεί σε ξηρό βήχα. Η AAAI αναφέρει επίσης έναν “χρόνιο” ξηρό βήχα – που σημαίνει ότι διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες – ως ένδειξη αλλεργιών.

Συνήθως, οι αλλεργίες δεν προκαλούν μόνο βήχα, λέει ο Dr. Smith. «Θα έχετε άλλα συμπτώματα όπως ρινική συμφόρηση, φαγούρα και φτέρνισμα. Οι ενοχλήσεις στα μάτια είναι επίσης κοινές, με συμπτώματα όπως φαγούρα, ερυθρότητα και δάκρυα». Να θυμάστε ότι ο βήχας που προκαλείται από αλλεργίες στη γύρη συνήθως ακολουθεί ένα εποχικό μοτίβο, προσθέτει η Katie Marks-Cogan, MD, επικεφαλής αλλεργιολόγος και συνιδρυτής της Ready. Set. Food!.

Επίσης, ο βήχας που προκαλείται από αλλεργίες δεν σχετίζεται συνήθως με πυρετό ή πόνους στο σώμα, όπως συμβαίνει συχνά με τους βακτηριακούς ή ιικούς βήχες, λέει ο Dr. Marks-Cogan. «Οι βήχες που προκαλούνται από βακτηριακές ή ιικές λοιμώξεις [όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη και ο COVID-19] τείνουν επίσης να είναι πιο πιθανό να είναι υγροί και να παράγουν βλέννα», σημειώνει.

Πώς να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα αλλεργίας σας

Η καλύτερη θεραπεία για τα συμπτώματα αλλεργιών εξαρτάται συχνά από τη σοβαρότητα και τον τύπο των αλλεργιών, λέει η Dr. Marks-Cogan. «Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία για αλλεργίες, καθώς μπορούν να σας παρέχουν καθοδήγηση με βάση τα συμπτώματά σας και το ιστορικό υγείας σας», εξηγεί. Ωστόσο, εάν χρειάζεστε γρήγορη ανακούφιση, εδώ είναι μερικές προτάσεις:

Αποφυγή έκθεσης σε αλλεργιογόνα

Το να ανακαλύψει κανείς ακριβώς σε τι είναι αλλεργικός, μέσω δερματικών ή αιματολογικών εξετάσεων, μπορεί να είναι χρήσιμο στη διαχείριση των συμπτωμάτων, λέει η Dr. Marks-Cogan. Υπάρχουν πολλά μέτρα ελέγχου που μπορούν να συστηθούν για τη μείωση της έκθεσης σε αλλεργιογόνα. Αυτό μπορεί να σημαίνει:

• να κρατάτε τα παράθυρα κλειστά κατά τη διάρκεια της περιόδου της γύρης,
• να χρησιμοποιείτε συσκευές καθαρισμού αέρα ή
• να κρατάτε τα κατοικίδια μακριά από ορισμένα δωμάτια.

Σπιτικές θεραπείες

Φυσικές θεραπείες όπως το μέλι ή τα φυτικά συμπληρώματα χρησιμοποιούνται από πολλούς για την ανακούφιση από τα συμπτώματα της αλλεργίας. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα τους μπορεί να ποικίλλει και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται υπό την καθοδήγηση ενός αλλεργιολόγου, λέει ο Dr. Marks-Cogan.

H σωστή θεραπεία «εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αιτία του βήχα», λέει ο Dr. Bassett. Μαζί με αυτό, θα πρέπει επίσης να προσδιορίσετε εάν ο βήχας σας οφείλεται σε αλλεργίες ή άσθμα, λέει ο Purvi Parikh, MD, αλλεργιολόγος και ανοσολόγος στο Allergy & Asthma Network. Ο βήχας είναι συνήθως ένα σημάδι άσθματος και αν αποδειχθεί ότι αυτή είναι η κατάστασή σας, η θεραπεία των συμπτωμάτων του άσθματός σας θα απαιτήσει συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως μια συσκευή εισπνοής, εξηγεί.

Τρόποι πρόληψης των αλλεργικών συμπτωμάτων

Όπως αναφέρει ο Dr. Smith, έχει αποδειχθεί ότι μπορείτε να αποτρέψετε την εμφάνιση αλλεργιών σε ορισμένα παιδιά έχοντας ένα σκύλο στο σπίτι στην πρώιμη παιδική ηλικία (πριν από την ηλικία των 3 μηνών). «Αυτό έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης εποχιακών αλλεργιών καθώς και άσθματος και ακόμη και τροφικών αλλεργιών».

Ωστόσο, για όσους υποφέρουν από αλλεργίες, υπάρχουν ορισμένα μέτρα που μπορούν να εφαρμόσουν για να μειώσουν δραματικά την έκθεσή τους σε αλλεργιογόνα, λέει ο Dr. Smith.

Σύμφωνα με τον Dr. Marks-Cogan, οι επιπτώσεις των περιβαλλοντικών αλλεργιών μπορούν να αποφευχθούν σε μεγάλο βαθμό αποφεύγοντας τους αλλεργιογόνους παράγοντες. Δείτε τι προτείνει, με βάση τα πιο κοινά αλλεργιογόνα:

• Για αλλεργίες από γύρη, μείνετε μέσα και αποφύγετε δραστηριότητες όπως το κούρεμα του γκαζόν (ή φορέστε μάσκα όταν το κάνετε). Ελέγξτε τα τοπικά επίπεδα γύρης και αποφύγετε τις εξωτερικές δραστηριότητες κατά τις ώρες αιχμής της γύρης, οι οποίες είναι συχνά το μεσημέρι. Κατά τη διάρκεια του ζεστού καιρού, κρατήστε κλειστές τις πόρτες και τα παράθυρα για να προστατεύσετε τον εσωτερικό αέρα σας και χρησιμοποιήστε κλιματισμό για να βοηθήσετε στο φιλτράρισμα της γύρης και της σκόνης.
• Για αλλεργίες στα ακάρεα της σκόνης, αντικαταστήστε τα χαλιά και τις κουρτίνες με σκληρά δάπεδα και καλύμματα παραθύρων. Προσθέστε ένα κάλυμμα για ακάρεα σκόνης (αλλεργιογόνο) στα στρώματα και τα μαξιλάρια και πλύνετε τα κλινοσκεπάσματα σε ζεστό νερό τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Προσπαθήστε να ελαχιστοποιήσετε τα αρκουδάκια για τα παιδιά με αλλεργία στη σκόνη ή αγοράστε παιχνίδια που μπορούν να πλυθούν με τα κλινοσκεπάσματα.
• Για αλλεργίες στα κατοικίδια, ο συχνός καθαρισμός του κατοικίδιου ζώου σας και το τακτικό μπάνιο για την αφαίρεση της πιτυρίδας θα σας βοηθήσουν να μειώσετε τα συμπτώματα. Κρατήστε επίσης τα ζώα έξω από το υπνοδωμάτιο του αλλεργικού ατόμου. Η λειτουργία ενός καθαριστή αέρα υψηλής απόδοσης με φίλτρο HEPA μπορεί επίσης να βοηθήσει, ειδικά στο υπνοδωμάτιο του αλλεργικού, προτείνει ο Δρ. Marks-Cogan. Το συχνό σκούπισμα, μία έως δύο φορές την εβδομάδα, ειδικά με μια ηλεκτρική σκούπα εξοπλισμένη με φίλτρο HEPA, συνιστάται επίσης, προσθέτει ο Dr. Smith.

Πότε να επισκεφθείτε έναν γιατρό για τις αλλεργίες σας

Όταν οι φαρμακευτικές επιλογές δεν είναι αρκετές ή τα συμπτώματα αρχίζουν να επηρεάζουν την ποιότητα ζωής σας, είναι καιρός να επισκεφθείτε έναν αλλεργιολόγο, λέει ο Dr. Smith. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να πάτε να δείτε έναν γιατρό εάν προκαλεί έξαρση του άσθματός σας, καθώς αυτό μπορεί να είναι πολύ σοβαρό», σημειώνει.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δείτε έναν γιατρό εάν ο βήχας σας συνοδεύεται επίσης από δύσπνοια ή πόνο στο στήθος, λέει ο Dr. Parikh. Φροντίστε επίσης να δείτε έναν γιατρό εάν ο βήχας σας είναι «παραγωγικός με φλέματα, καθώς αυτό μπορεί να υποδηλώνει μόλυνση», εξηγεί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι πάντα καλύτερο να επιβεβαιώσετε μια αλλεργία με έναν πιστοποιημένο αλλεργιολόγο πριν κάνετε αλλαγές στο σπίτι ή την ρουτίνα σας, λέει ο Dr. Marks-Cogan. «Μόλις επιβεβαιώσετε μια αλλεργία, ένας αλλεργιολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε την καλύτερη αγωγή για την πρόληψη και τη θεραπεία των συμπτωμάτων σας».